Z apelem o stworzenie narzędzi umożliwiających samorządom udzielanie realnego wsparcia dla sektora kultury zwrócił się prezydent Krakowa Jacek Majchrowski do ministra kultury i dziedzictwa narodowego Piotra Glińskiego.
W apelu prezydent Krakowa nawiązał do rządowego „Programu Wsparcia doraźnego dla organizacji pozarządowych w zakresie przeciwdziałania skutkom Covid-19”, tworzonego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Według Majchrowskiego jest potrzeba stosowania analogicznych rozwiązań na poziomie miejskich programów wsparcia w obszarze kultury. Teraz – według informacji magistratu – jest to niemożliwe ze względu na aktualny stan prawny. „W mojej ocenie jest rzeczą pierwszej wagi, aby dla tworzonych mechanizmów pomocowych znaleźć uzasadnienie prawne” – podkreślił prezydent Jacek Majchrowski.
W Krakowie siedzibę ma ponad połowa z 1276 organizacji pozarządowych działających w obszarze kultury i sztuki na terenie Małopolski. Wiele z nich stoi przed groźbą zawieszenia działalności lub zamknięcia. Jak przekazał magistrat, organizacje pozarządowe, które są partnerem wielu kulturalnych wydarzeń w mieście, nie mają mechanizmów chroniących przed kryzysami lub zdarzeniami losowymi i to do samorządu w pierwszej kolejności zwracają się z prośbą o pomoc. Zdaniem prezydenta Krakowa potrzebne jest stworzenie programów wspierających i osłonowych oraz stosowanie zasad elastyczności w rozliczaniu dotacji i osiąganych wskaźników.
Prezydent Krakowa przekazał ministrowi także uwagi przedstawione na konferencji Związku Miast Polskich, zawierające postulaty krakowskiego środowiska kultury. Majchrowski podkreślił, że w specustawie powinny znaleźć się zapisy umożliwiające samorządom: tworzenie programów pomocowych i socjalnych wspierających sektor kultury, w tym pokrycie kosztów ubezpieczenia twórców i artystów, w tej chwili taką możliwość ma tylko minister kultury; tworzenie elastycznych, szybkich, prostych w obsłudze stypendiów lub zapomóg w sektorze kultury, wsparcie doraźne organizacji pozarządowych w zakresie przeciwdziałania skutkom Covid-19, w tym przede wszystkim możliwość pokrycia wydatków służących trwałości i ciągłości działań organizacji pozarządowych, takich jak utrzymanie zatrudnienia i pokrycie kosztów stałych (czynsze, media, konieczne inwestycje, zakup sprzętu i materiałów niezbędnych do realizacji przedsięwzięć), dofinansowanie zadań w sektorze kultury, możliwość wspierania kin studyjnych i księgarń kameralnych, rozumianych jako małe centra kultury.
Jak podkreślił prezydent Krakowa, ważne jest także umożliwienie organizacjom pozarządowym i instytucjom kultury (nie tylko przedsiębiorcom) wystąpienia z wnioskiem o przyznanie świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
Trwają prace nad przygotowaniem pakietu działań wspierających dla sektora kultury – programu „Kultura odporna”, który Jacek Majchrowski zapowiedział w liście skierowanym do krakowskiego środowiska kultury.
„To oczywiste, jak istotną częścią sukcesu ekonomicznego, wizerunkowego, ale też tego odnoszonego na polu budowania kapitału kulturowego mieszkańców jest cały sektor kultury. Miasto mieści się w czołówce europejskich liderów, przyznając na kulturę blisko 5 proc. swojego całkowitego budżetu. Wobec nadciągającej recesji utrzymanie takich kwot nie jest możliwe. Tym bardziej istotne będzie mądre przekierowanie środków na zabezpieczenie sytuacji bytowej i materialnej artystów niezwiązanych z żadną instytucją umową o stałe zatrudnienie, jak również przetrwanie struktury organizacji pozarządowych” – ocenił prezydent Krakowa.
Jego zdaniem, kryzys wywołany przez koronawirusa pokazuje, jak ważna jest współpraca, konieczność zainwestowania w mechanizmy wspierające sieciową odpowiedzialność instytucji publicznych i organizacji pozarządowych za los całego sektora kultury.
„Będziemy dążyli do uwzględnienia wszelkich możliwości wsparcia, zarówno organizacyjnie, jak też prawnie i finansowo – poprzez nagrody, rezydencje i specjalne stypendia. Niemniej jednak konieczna jest pomoc Ministra Kultury i rządu w umożliwieniu stosowania podobnie elastycznych narzędzi, jakie zamierza wdrożyć ministerstwo w odniesieniu do przyznanych dotacji, grantów i umów wieloletnich” – napisał prezydent Krakowa.
Szczegóły programu „Kultura odporna” zostaną zaprezentowane w najbliższy piątek. Jednocześnie miasto opracowało ankietę skierowaną do środowiska kultury. Ankieta ma na celu zdiagnozowanie aktualnej sytuacji, skali potrzeb i wsłuchanie się w konkretne propozycje działań możliwe do realizacji przez samorząd.(PAP)
autor: Beata Kołodziej
bko/ dki/