Spośród pięciu dni świąt państwowych na Słowacji największą oprawę ma rocznica Słowackiego Powstania Narodowego (SNP) z 29 sierpnia 1944 r., ale odznaczenia państwowe wręczane są 1 stycznia, w rocznicę postania Republiki Słowackiej w 1993 r.
Od 2001 r. świętem jest 17 listopada - Dzień Walki o Wolność i Demokrację, który obchodzony jest w rocznicę studenckich protestów, które doprowadziły w 1989 r. do upadku reżimu komunistycznego. Rangę święta państwowego ma także dzień Św. Cyryla i Metodego, patronów Europy, którzy w 863 r. zaczęli szerzyć chrześcijaństwo.
29 sierpnia największe państwowe uroczystości odbywają się w Bańskiej Bystrzycy, gdzie rozpoczęło się powstanie wymierzone w Niemców oraz siły Państwa Słowackiego, kolaborującego z III Rzeszą. Rocznicę obchodzono zarówno w czasach wspólnego, komunistycznego państwa Czechów i Słowaków, jak i po „aksamitnej rewolucji” oraz po utworzeniu niezależnej Republiki Słowackiej. W 2019 r. Słowacy po raz pierwszy zorganizowali w Bańskiej Bystrzycy defiladę wojskową.
Obchody 75. rocznicy wybuchu Słowackiego Powstania Narodowego
Państwowym uroczystościom towarzyszą mniej oficjalne obchody. Organizowane są m.in. marsze na górę Krywań w Wysokich Tatrach, a także wystawy i koncerty, których tematyka nie zawsze bezpośrednio związana jest ze Słowackim Powstaniem Narodowym. Zakorzenione w tradycji święto SNP jest tez okazją do rodzinnych spotkań i wspólnych podróży, bowiem dwa dni później Słowacy obchodzą swoje kolejne święto państwowe - Dzień Konstytucji. Połączenie dni wolnych od pracy stwarza możliwość wydłużonych urlopów.
Na Słowacji nie ma tradycji obchodów rocznicy powstania Czechosłowacji w 1918 r., aczkolwiek na uroczystościach w Pradze zawsze są obecni przedstawiciele z Bratysławy. W związku z 100. rocznicą, która przypadała w 2018 r. w parlamencie debatowano nad możliwością uznania 28 października za święto państwowe. Nie doszło do tego z powodu postawy partii narodowych, ale jednorazowo, tylko w 2018 r, świętem państwowym ogłoszono 30 października – dzień przyjęcia w 1918 r. Deklaracji z Martina, w której Słowacy wyrażali zgodę na powstanie wspólnego państwa. Część słowackiej klasy politycznej jest zdania, że pamięć o Czechosłowacji zasługuje na rangę święta państwowego.
Piotr Górecki (PAP)
ptg/ mal/
