Odznaczenia: Order Orła Białego, Order za Zasługi dla Litwy i czeczeński Order Honor Narodu, które otrzymał zmarły b. wicemarszałek Senatu Zbigniew Romaszewski - przekazały w środę Senatowi żona i córka polityka.
Marszałek Senatu Bogdan Borusewicz na środowej uroczystości w senackiej sali im. Romaszewskiego podziękował żonie Romaszewskiego - Zofii Romaszewskiej oraz jego córce Agnieszce Romaszewskiej-Guzy za przekazanie odznaczeń - w tym najwyższego polskiego odznaczenia, Orderu Orła Białego.
"Będzie ono eksponowane i będzie nam wszystkim przypominać zasługi i postać Zbigniewa Romaszewskiego" - zapewnił Borusewicz. "Dziękuję za ten dar, on był dla was bardzo drogi" - dodał.
Podziękował też za przekazanie zbiorów dokumentów ze spuścizny Romaszewskiego do Archiwum Akt Nowych.
"Wszyscy, którzy znali mojego ojca doskonale wiedzą, że właściwym miejscem dla najwyższego odznaczenia państwa jest Senat RP. Ponieważ ojciec kochał Senat; to była ta izba, która została stworzona od zera w nowej Rzeczpospolitej i miała być nośnikiem tych wartości, w które wierzył. A tato wierzył w parlamentaryzm i demokrację" - powiedziała Romaszewska-Guzy.
Dodała, że ma nadzieję, że ordery jej ojca będą przypominały o jego przesłaniu, że "parlament to wielkie zobowiązanie, a nie synekura".
Romaszewska-Guzy powiedziała, że oprócz orderów rodzina zdecydowała o przekazaniu do Archiwum Akt Nowych materiałów związanych z działalnością jej ojca. Podkreśliła, że chciałaby, żeby ci, którzy będą je badać, zrozumieli, "o co chodziło" jej ojcu.
Dyrektor Archiwum Akt Nowych dr Tadeusz Krawczak podziękował rodzinie wicemarszałka; podkreślił, że choć akt Romaszewskiego - w porównaniu np. do tych dokumentujących działanie aparatu władzy - jest niewiele, to mają one szczególne znaczenie. "Archiwum pana Zbigniewa Romaszewskiego w naszych wielokilometrowych zbiorach wpisuje się w ten nurt, który pokazuje postawy społeczeństwa w okresie PRL, walkę o niepodległość i walkę o suwerenność ducha" - powiedział.
Archiwum Romaszewskiego obejmuje materiały zgromadzone w latach 1945-2014. Są to m.in. prace: magisterska i doktorska Romaszewskiego, jego liczne artykuły i opracowania dot. życia polityczno-społecznego, wywiady prasowe, korespondencja, projekty ustaw, ekspertyzy prawne. Archiwa zawierają ponadto kolekcję kilkudziesięciu orderów oraz zbiór 1130 fotografii dokumentujących działalność organizacji opozycyjnych.
Zmarły w lutym 2014 r. Romaszewski był legendą opozycji antykomunistycznej, działaczem Komitetu Obrony Robotników i Solidarności. Urodził się 2 stycznia 1940 r. w Warszawie. Po upadku powstania warszawskiego został wywieziony wraz z rodziną do obozu pracy. W 1964 r. ukończył studia na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego i podjął pracę w Polskiej Akademii Nauk, gdzie w 1980 r. obronił doktorat.
W 1976 r. uczestniczył w akcji pomocy robotnikom Radomia. Od 1977 r. należał do KSS KOR, prowadził wraz z żoną Zofią biuro interwencyjne, wspierając represjonowanych materialnie i prawnie. W latach 1979–1980 organizował Komisję Helsińską, nadzorującą wprowadzanie w życie postanowień KBWE. Redagował Raport Madrycki, oceniający przestrzeganie praw człowieka w PRL. W NSZZ „Solidarność” kierował Komisją Interwencji i Praworządności, uczestniczył w pracach Komisji Krajowej. Po wprowadzeniu stanu wojennego współorganizował Radio „Solidarność”. Był więziony od 1982 do 1984 r. Organizował międzynarodowe konferencje praw człowieka w 1988 r. (Kraków), 1990 r. (Leningrad) i 1998 r. (Warszawa).
W Senacie I, II, IV i VI kadencji Romaszewski przewodniczył Komisji Praw Człowieka i Praworządności. Brał również czynny udział w pracach innych komisji. Był wicemarszałkiem Senatu VII kadencji. Od 2011 r. był członkiem Trybunału Stanu. W tym samym roku został odznaczony Orderem Orła Białego. (PAP)
wni/ gma/