Młodzieżowa Orkiestra Unii Europejskiej zagrała w niedzielę na festiwalu BBC Proms w londyńskiej Royal Albert Hall napisany specjalnie na stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości utwór Agaty Zubel „Fajerwerki”. Wcześniej usłyszała go także publiczność w Warszawie i Berlinie.
Ośmiominutowy utwór został zamówiony przez Instytut Adama Mickiewicza jako cześć międzynarodowego programu kulturalnego POLSKA 100 oraz przez Młodzieżową Orkiestrę Unii Europejskiej (European Union Youth Orchestra) pod batutą Gianandrei Nosedy.
Opisując swoje dzieło, kompozytorka tłumaczyła, że "wrzaskliwe interwencje instrumentów dętych blaszanych czy natarczywe dźwięki perkusji to nie wspomnienia ani inspiracje – to fajerwerki muzycznych myśli".
"Ten, kto doszuka się brzmień lirycznych, nie musi łączyć ich z nostalgicznym patriotyzmem ani echami bolesnego romantyzmu. Muzyka człowieka żyjącego dzisiaj, w kraju od stu lat cieszącym się wolnością, może przecież nieść w sobie humanizm, razem z jego naturalnością i afektami" - przekonywała.
Wcześniej w rozmowie z PAP Zubel mówiła, że zależało jej, aby "świętowanie stulecia odzyskania niepodległości było przepełnione radością, nie miało charakteru nostalgicznego, (...) (a utwór) pobudzał odbiorców do działania, dodawał sił".
"Fajerwerki" ("Fireworks") zostały zaprezentowane londyńskiej publiczności w ramach 49. koncertu BBC Proms 2018, podczas którego wystąpił także zwycięzca Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina z 2015 roku Seong-Jin Cho, który zagrał II koncert fortepianowy f-moll Chopina.
40-letnia Agata Zubel jest śpiewaczką, kompozytorką i wykładowczynią. Ukończyła studia kompozytorskie oraz wokalne w Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu. Studiowała także w Conservatorium Hogeschool Enschede w Holandii. W latach 2000-2002 była stypendystką Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a w latach 2001-2002 – Zarządu Miasta Wrocławia. W 2004 r. otrzymała tytuł doktora sztuki muzycznej, a w 2014 r. – doktora habilitowanego sztuki muzycznej. Obecnie prowadzi zajęcia z kompozycji na wrocławskiej Akademii Muzycznej.
Artystka ma na swoim koncie kilkanaście publikacji kompozytorskich, wśród nich monograficzny album "Not I" oraz płytę "Cascando", a także wokalnych, m.in. album "Dream Lake" zawierający interpretacje pieśni Witolda Lutosławskiego i Andrzeja Czajkowskiego oraz "Poems" z pieśniami Lutosławskiego, Coplanda i Berga. Uczestniczyła w prestiżowych wydarzeniach muzycznych, współpracowała m.in. z Klangforum Wien, London Sinfonietta, Seattle Chamber Players oraz musikFabrik.
Zubel jest laureatką wielu konkursów i nagród, m.in. Paszportu "Polityki" (2004 r.) i Fryderyka (2010 r.). W 2014 r. za kompozycję pt. "Not I", zarejestrowaną z Klangforum Wien, otrzymała nagrodę Polonica Nova, a w 2016 r. została laureatką nagrody Koryfeusz Muzyki Polskiej w kategorii osobowości roku.
Młodzieżowa Orkiestra Unii Europejskiej jest od ponad 40 lat kulturalnym ambasadorem UE. Grają w niej młodzi muzycy ze wszystkich państw członkowskich Unii. W swojej historii orkiestra współpracowała z wieloma wybitnymi artystami, m.in. Leonardem Bernsteinem, Herbertem von Karajanem czy Mstisławem Rostropowiczem.
Z Londynu Jakub Krupa (PAP)
jakr/ cyk/ mc/