W gminach Andrzejewo (Mazowieckie) i Szumowo (Podlaskie) odbędą się w piątek uroczystości związane z pochówkiem szczątków żołnierzy ochotników z 1920 roku. Odkryto je w listopadzie w czasie prac ekshumacyjnych w gminie Andrzejewo; spoczną na cmentarzu w Szumowie.
Szczątki odnaleziono w czasie badań miejsc ostatnich walk 18. Dywizji Piechoty, we wrześniu 1939 roku wchodzącej w skład Samodzielnej Grupy Operacyjnej "Narew". Projekt takich badań realizuje stowarzyszenie "Wizna 1939" wraz z samorządem gminy Andrzejewo.
To w ramach tych prac, pod koniec listopada 2017 roku, odnaleziona została zbiorowa mogiła, w której - jak się okazało po ekshumacjach i analizie antropologicznej - odkryto szczątki polskich żołnierzy poległych w walkach z bolszewikami w sierpniu 1920 roku.
Okazało się, że to mogiła poległych w walkach, które miały miejsce 4 sierpnia 1920 roku pod Paprocią i Pęchratką (w okolicach Zambrowa, województwo podlaskie). Chodzi o żołnierzy 201. Pułku Piechoty (ochotniczego), którego główną siłę stanowili harcerze.
W oparciu m.in. o analizy antropologiczne ustalono, że w mogile było pochowanych dziesięciu żołnierzy, wśród nich jedna osoba w wieku 25-30 lat, osiem w wieku 17-20 lat i jedna w wieku 14-17 lat. Odnaleziono tam też np. polskie guziki z orłem, guziki od bielizny osobistej oraz złoty sygnet z oczkiem.
Piątkowe uroczystości rozpoczną się w Andrzejewie, gdzie rady obu gmin (Andrzejewa i Szumowa) przyjmą wspólną deklarację, w której złożą hołd żołnierzom ochotnikom 201. Pułku Piechoty - jak napisano w przygotowanym projekcie dokumentu - "w większości ludziom bardzo młodym – harcerzom, studentom i uczniom, poległym w walkach lub bestialsko zamordowanym przez bolszewików w dniu 4 sierpnia 1920 roku na polach Pęchratki i Paproci".
Potem w kościele w Andrzejewie odprawione będzie żałobne nabożeństwo, a po nim szczątki zostaną przewiezione do - oddalonego o niespełna 20 km - Szumowa, gdzie na tamtejszym cmentarzu parafialnym zostaną pochowane w kwaterze wojennej żołnierzy 201. Pułku Piechoty.
Uroczystości odbędą się według ceremoniału wojskowego; honorowym patronatem objął je m.in. minister obrony narodowej i wojewoda podlaski. Wcześniej wojewoda wydał zgodę na pochówek szczątków na cmentarzu w Szumowie.(PAP)
autor: Robert Fiłończuk
rof/ jbp/