W Białymstoku zostanie upamiętniony Ryszard Gołębiowski, który pod koniec II wojny światowej, z polecenia rządu londyńskiego, wypełniał obowiązki prezydenta miasta. W poniedziałek radni jednogłośnie zdecydowali, że na budynku magistratu zawiśnie okolicznościowa tablica.
Tablica zostanie umieszczona na ścianie urzędu miejskiego obok innej, upamiętniającej prezydenta Białegostoku Andrzeja Lussę, który w kwietniu 1995 roku zmarł nagle po zasłabnięciu w pracy.
Z inicjatywą upamiętnienia Ryszarda Gołębiowskiego wystąpiła jego rodzina, pomysł podchwyciły władze Białegostoku. Na tablicy znajdzie się napis mówiący m.in. o tym, że od 3 do 7 sierpnia 1944 roku Gołębiowski był prezydentem tego miasta z polecenia rządu londyńskiego.
Za uchwałą zagłosowali wszyscy radni obecni na sesji, dyskusji nie było.
Ryszard Gołębiowski (1893-1968) to m.in. pracownik białostockiego magistratu w latach 1920-1939, żołnierz września 1939 i oficer Armii Krajowej. W sierpniu 1944 roku przez kilka dni sprawował obowiązki prezydenta Białegostoku z polecenia rządu londyńskiego. Aresztowany i wywieziony do łagru, z niewoli powrócił w 1947 roku. Po krótkim pobycie w Białymstoku zamieszkał w Szczecinie.
Biogram o nim znaleźć można w książce "Prezydenci Białegostoku", autorstwa Marka Kietlińskiego (dyrektora Archiwum Państwowego w Białymstoku) i Andrzeja Lechowskiego (dyrektora Muzeum Podlaskiego). Autorzy przypominają, że kiedy w lipcu 1944 roku wojska sowieckie wkroczyły do Białegostoku, w mieście było kilka ośrodków władzy.
Jednym z nich był delegat rządu w Londynie, pełniący jednocześnie funkcję wojewody, był również wicewojewoda oraz prezydent miasta, którym został Ryszard Gołębiowski. Jak wynika z biogramu, 3 sierpnia 1944 roku zaczął on organizować kolejne niezbędne wydziały Urzędu Miejskiego.
8 sierpnia Gołębiowski został aresztowany przez NKWD; trafił do więzienia w Charkowie, potem do obozu koło Riazania. Do Białegostoku wrócił w 1947 roku, ale świadom, że interesują się nim funkcjonariusze UB, postanowił wyjechać. Przeniósł się do Szczecina. Tam zmarł w 1968 roku.
Jak zaznaczono w książce, nie udało się odnaleźć dokumentu potwierdzającego nominację Gołębiowskiego na prezydenta Białegostoku. Jednak tak był określany, np. we wspomnieniach ówczesnych działaczy Polskiej Partii Robotniczej czy członków AK; jako prezydent Białegostoku pojawia się on również w publikacjach historycznych. (PAP)
rof/ biw/
