Uroczystości z okazji 40-lecia powstania Komitetu Samoobrony Chłopskiej Ziemi Grójeckiej, jednej z najaktywniejszych spośród działających na przełomie lat 70. i 80. struktur chłopskich, odbędą się w niedzielę w Zbroszy Dużej. W wydarzeniu weźmie udział prezes IPN Jarosław Szarek.
Współorganizowane przez Instytut Pamięci Narodowej obchody 40-lecia powstania Komitetu Samoobrony Chłopskiej Ziemi Grójeckiej (KSChZG), rozpoczną się od otwarcia wystawy i konferencji "Droga do wolności prowadzi przez Zbroszę". Następnie odprawiona zostanie msza święta, po której nastąpi złożenie kwiatów pod pomnikiem upamiętniającym powstanie komitetu.
Uroczystości zakończy część artystyczna, na którą złożą się: koncert "Piosenki drugiego obiegu", spektakl "Polaków droga do wolności" oraz pokaz filmów opartych o wydarzenia w Zbroszy Dużej.
Komitet Samoobrony Chłopskiej Ziemi Grójeckiej powołany został 9 września 1978 r. w Zbroszy Dużej przez 22 osoby z 13 wsi należących do miejscowej parafii; wśród założycieli znaleźli się m.in. Jerzy Górski, Mirosław Macierzyński, Zdzisław Ostatek, Jerzy Skrzeczyński, Krystyna Tomala i Henryk Wojdak.
Do 1974 r. rolnicy z parafii w Zbroszy Dużej pod przewodnictwem ks. Czesława Sadłowskiego z sukcesem walczyli o budowę kościoła, co zintegrowało lokalną społeczność. W maju 1977 r. 349 rolników i ks. Cz. Sadłowski wysłali apel do Rady Państwa o uwolnienie uczestników wydarzeń Czerwca ’76 oraz członków i współpracowników KOR.
KSChZG był najaktywniejszą spośród działających w tym okresie struktur chłopskich. W rezolucji z 10 września 1978 r. żądano zmiany ustawy emerytalnej i zapowiedziano odmowę płacenia składek emerytalnych według obowiązujących wówczas zasad; zadeklarowano wsparcie dla osób represjonowanych przez władze. Pod rezolucją podpisało się 188 osób.
Komitet, przy wsparciu ks. Sadłowskiego, podjął skuteczne działania na rzecz poprawy warunków życia miejscowej społeczności: doprowadził do powstania nowego sklepu i budowy drogi, walczył z nieprawidłowościami w punktach skupu płodów rolnych i kółkach rolniczych, w maju 1979 r. zorganizował protest w formie wyrzucenia jabłek na drogi. 12 listopada 1978 r. KSChZG wydał apel do działaczy ludowych w kraju i poza krajem o wsparcie "chłopskiego ruchu samoobrony". Od marca 1979 r. w Zbroszy Dużej organizowano wykłady Uniwersytetu Ludowego, działała także biblioteka dla rolników.
18 sierpnia 1980 r., w geście solidarności ze strajkującymi na Wybrzeżu, rolnicy z okolic Zbroszy Dużej podjęli lokalną akcję protestacyjną – wstrzymali dostawy mleka i płodów rolnych do punktów skupu; zebrali również i przekazali do Gdańska pieniądze dla strajkujących.
21 września 1980 r. w Warszawie przedstawiciele KSChZG i innych struktur niezależnego ruchu chłopskiego oraz niezorganizowanych środowisk rolniczych, powołali Komitet Założycielski NSZZ Rolników (następnie NSZZR "Solidarność Wiejska").(PAP)
autorka: Nadia Senkowska
nak/ pat/