Tablica usunięta przez pracownika IPN. Fot. M. Korkuć Krakowski Oddział IPN
Pracownicy techniczni krakowskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu zdemontowali tablicę gloryfikującą system totalitarny, usytuowaną obok głównego wejścia do budynku byłych przedwojennych koszar 12 pułku piechoty w Wadowicach, przy ul. Lwowskiej 40.
Jak przypomina IPN, w okresie przedwojennym przed budynkiem koszar 12 pp został wybudowany pomnik ku czci żołnierzy walczących o niepodległość Ojczyzny. Pomnik został częściowo zniszczony przez okupantów niemieckich.
Po wojnie pomnik został całkowicie usunięty przez władze komunistyczne, ale w roku 1981 pomnik został przywrócony staraniem „Solidarności”. Jednocześnie w pierwszej połowie lat 80. rozpoczęto starania o zgodę władz komunistycznych na wmurowanie obok pomnika, na budynku dawnych koszar, tablicy ku czci poległych i pomordowanych żołnierzy 12 pp. Ostatecznie – mimo trudności ze strony władz - tablicę udało się wmurować w rocznicę wybuchu wojny - 1 września 1984 roku.
Jednak w rocznicę zakończenia wojny 9 maja 1985 r. władze przesunęły tablicę ku czci 12 pp i wmurowały w jej bezpośrednim sąsiedztwie tablicę gloryfikującą walki z podziemiem niepodległościowym i opozycją polityczną.
Tablicę formalnie poświęcono żołnierzom 18 Kołobrzeskiego Pułku Piechoty, którzy w okresie powojennym byli wysyłani na tym terenie do tłumienia oporu podziemia niepodległościowego oraz do innych akcji represyjnych i propagandowych. Z reguły działania te były realizowane w asyście i pod nadzorem funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego - podaje IPN w komunikacie.
W całości napis na tablicy brzmiał: „Wieczna chwała żołnierzom 18 Kołobrzeskiego pp poległym w bojach o wolność i niepodległość Polski Ludowej w czasie II wojny światowej oraz w walce o utrwalenie władzy ludowej w latach 1944-1951. W 40. rocznicę zwycięstwa 1985-05-09. Towarzysze broni – ZBoWiD Wadowice”.
Istnienie tej tablicy wielokrotnie budziło sprzeciwy mieszkańców, którzy na znak protestu oblewali ją farbą. Były to formy obywatelskiego buntu przeciw zakłamywaniu historii Polski i gloryfikacji walk przeciw niepodległości Rzeczypospolitej.
Demontażu dokonano za zgodą obecnych prywatnych właścicieli budynku, przy akceptacji Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, władz wojewódzkich oraz wojewódzkiego konserwatora zabytków (w związku z umieszczeniem budynku w indeksie zabytków województwa małopolskiego). Budynek jest obecnie przeznaczony do remontu. W przyszłości ma mieścić zaplecze handlowe i hotelowe dla turystów i pielgrzymów przybywających do Wadowic. (PAP)
kom/ ls/
