Na cmentarzu na Rossie, będącym najstarszą wileńską nekropolią, odbyła się w czwartek uroczystość poświęcona pamięci spoczywających tam powstańców styczniowych. Okazją do niej było zlokalizowanie 20 powstańczych mogił, o których wcześniej nie wiedziano. Około 50 osób - wilnianie, głównie harcerze, a także ambasador Polski w Wilnie Jarosław Czubiński i konsul generalny Stanisław Cygnarowski - odwiedziło 20 grobów powstańców. Przy każdym z nich została odprawiona modlitwa, złożono kwiaty, zapalono znicze. Harcerze przypomnieli życiorys każdego powstańca.
"Wiedzieliśmy, że na Rossie są pochowani powstańcy, ale miejsca pochówków nie były zlokalizowane. Tegoroczne obchody 150. rocznicy powstania styczniowego zmobilizowały nas do zrobienia tego" - powiedziała PAP inicjatorka obchodów, prezes Społecznego Komitetu Opieki nad Starą Rossą Alicja Klimaszewska.
Staraniami komitetu i Związku Harcerstwa Polskiego na Litwie zidentyfikowano 20 grobów, niekiedy zapomnianych i zaniedbanych. Przygotowując się do uroczystości, odrestaurowano trzy nagrobki, na jednym ustawiono nowy krzyż.
Prace nad poszukiwaniem miejsc spoczynku uczestników powstania styczniowego na Rossie będą trwały, gdyż nie wszystkie groby udało się odnaleźć. Będą też trwały prace nad ustaleniem życiorysów tych osób. Jak wskazuje przewodniczący Związku Harcerstwa Polskiego na Litwie Adam Błaszkiewicz, współorganizator czwartkowych uroczystości, "wciąż za mało wiemy o tych powstańcach".
Uczestnicy zrywu z 1863 r. pochowani na Rossie to osoby, które zostały potem zesłane, ale powróciły na Litwę. "To są bardzo ciekawe losy, ale tak mało o nich wiemy" - mówi Błaszkiewicz. Wskazuje, że zadaniem harcerzy, młodzieży pasjonującej się historią i nauczycieli historii jest "spisanie tych życiorysów".
Zlokalizowane groby powstańców styczniowych na Rossie zostały oznakowane tabliczką z godłem powstania: na tle tarczy – Orzeł Biały, Pogoń i św. Michał. "Chcemy, by w przyszłości powstał na naszym cmentarzu szlak powstańczy" - powiedziała Alicja Klimaszewska.
Cmentarz na Rossie jest najstarszą wileńską nekropolią, liczy blisko 250 lat. Spoczywa tam ponad 20 tys. osób.
Z Wilna Aleksandra Akińczo (PAP)
aki/ awl/ mc/ jbr/