Wiceminister spraw zagranicznych Jan Dziedziczak spotkał się w poniedziałek z byłymi więźniami niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego KL Mauthausen-Gusen oraz Polonią w ambasadzie RP w Wiedniu. W trakcie spotkania wręczył również Krzyże Wolności i Solidarności działaczom opozycji antykomunistycznej w Polsce.
W spotkaniu uczestniczyła także wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Magdalena Gawin, ambasador Polski w Wiedniu Artur Lorkowski, dyrektor Instytutu Polskiego w Wiedniu Rafał Sobczak.
Wiceminister spraw zagranicznych podkreślił, że wydarzenia z II wojny światowej oraz okresu powojennego mają dla niego wspólny mianownik. „Tym mianownikiem jest poczucie odpowiedzialności za Polskę, walka za Polskę, cierpienie za Polskę, poczucie, że bycie patriotą jest czymś ważnym w naszym życiu, czymś definiującym nas” – mówił.
Wiceminister spraw zagranicznych podkreślił, że wydarzenia z II wojny światowej oraz okresu powojennego mają dla niego wspólny mianownik. „Tym mianownikiem jest poczucie odpowiedzialności za Polskę, walka za Polskę, cierpienie za Polskę, poczucie, że bycie patriotą jest czymś ważnym w naszym życiu, czymś definiującym nas” – mówił.
Jak podkreślił, obecnie również należy bronić dobrego imienia Polski. Zaapelował do obecnej na spotkaniu Polonii. „W obecności bohaterów tutaj siedzących II wojny światowej i Solidarności apeluję o dokonanie tego wyboru bycia patriotą w czasach współczesnych w XXI wieku, troskę o dobre imię Polski, obronę dobrego imienia Polski i dbanie o polską kulturę, tradycję, historię, język i skuteczne przekazywanie tego wielkiego dziedzictwa” – dodał wiceszef MSZ.
Dziedziczak odznaczył w imieniu prezydenta Andrzeja Dudy Krzyżem Wolności i Solidarności działaczy opozycji antykomunistycznej w Polsce: Tadeusza Jaskulskiego, Piotra Radowskiego i Mirosława Wojnarowskiego.
Wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Magdalena Gawin podkreśliła, że dzięki działalności byłych więźniów, MSZ i ambasadora Polski w Wiedniu Artura Lorkowskiego udało się przełamać fakt zepchnięcia obozu KL Gusen „do prywatnej pamięci”. „Otóż tak dzisiaj już nie jest, to nie jest nasz prywatny problem, jesteśmy nie tylko Polakami, jesteśmy Europejczykami i domagamy się pewnych standardów upamiętnień, które są przyjęte w Polsce i w Europie” – powiedziała Gawin.
„Mamy nadzieję, że w najbliższym czasie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Austrii poda nam dokładny termin wykupu pozostałości obozu koncentracyjnego KL Gusen, a zwłaszcza placu apelowego, dlatego że w taki sposób MSW realizuje swoje zobowiązania, że bierze pełną odpowiedzialność za miejsca męczeństwa, także miejsca męczeństwa Polaków” – podkreśliła wiceminister kultury.
Wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Magdalena Gawin podkreśliła, że dzięki działalności byłych więźniów, MSZ i ambasadora Polski w Wiedniu Artura Lorkowskiego udało się przełamać fakt zepchnięcia obozu KL Gusen „do prywatnej pamięci”. „Otóż tak dzisiaj już nie jest, to nie jest nasz prywatny problem, jesteśmy nie tylko Polakami, jesteśmy Europejczykami i domagamy się pewnych standardów upamiętnień, które są przyjęte w Polsce i w Europie” – powiedziała Gawin.
Ambasador Polski w Wiedniu Artur Lorkowski podziękował za obecność i współpracę byłym więźniom niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego KL Mauthausen-Gusen. „Dzięki waszej inspiracji, dzięki waszemu zaangażowaniu, dzięki przykładowi, który otrzymywaliśmy od was, udało mi się tutaj coś zdziałać w ciągu tych ostatnich czterech lat” – mówił.
Lorkowski podkreślił, że we wtorek w Akademii Dyplomatycznej zaprezentowany zostanie koncept utworzenia w Gusen Europejskiego Centrum Edukacyjnego im. Henryka Sławika. „Po to, aby to miejsce, w którym zabijana była inteligencja europejska dzisiaj kształciło nowe elity europejskie” – dodał ambasador Polski w Wiedniu.
W trakcie spotkania w ambasadzie RP w Wiedniu upamiętniono również zmarłego pod koniec kwietnia byłego wiceprzewodniczącego Międzynarodowego Komitetu Mauthausen prof. Stanisława Leszczyńskiego.
Po południu Jan Dziedziczak wraz z ambasadorem Arturem Lorkowskim uda się z wizytą na wzgórze Kahlenberg, gdzie złoży wieniec przy tablicy poświęconej królowi Janowi III Sobieskiemu, który z Kahlenbergu w 1683 roku dowodził zwycięską bitwą o Wiedeń z Turkami.
W sobotę polska delegacja na czele z wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Magdaleną Gawin wzięła udział w uroczystościach przy Memoriale KL Gusen, w których uczestniczył także prezydent Austrii Alexander van der Bellen. W niedzielę natomiast delegacja uczestniczyła w centralnych uroczystościach 72. rocznicy wyzwolenia obozu KL Mauthausen, gdzie złożyła kwiaty na placu apelowym i wzięła udział w uroczystej mszy świętej.
W poniedziałek Dziedziczak i Gawin zainaugurowali w Instytucie Polskim w Wiedniu dwudniową konferencję „Europejskie elity intelektualne pod okupacją niemiecką 1939-1945”.
Konferencja zorganizowana przez Ośrodek Badań nad Totalitaryzmami im. Witolda Pileckiego oraz Instytut Polski w Wiedniu przy współpracy MSZ i MKiDN to kolejny element obchodów 72. rocznicy wyzwolenia KL Mauthausen i KL Gusen. Potrwa ona do wtorku i biorą w niej udział historycy i badacze z różnych państw.
Z Wiednia Mateusz Roszak (PAP)
mro/ az/ ro/