Obchody 100-lecia trzech Powstań Śląskich zainaugurowano w poniedziałek w Katowicach. Najważniejszym wydarzeniem będzie wykonanie 31 sierpnia tego roku na Stadionie Śląskim w Chorzowie utworu Jana A.P.Kaczmarka, skomponowanego specjalnie na tę okazję.
"Wielkie wydarzenia powinny być obudowane muzyką, zostaje wówczas coś trwałego, pamięć zaklęta w muzykę, która może być kontynuowana, żyje jako rodzaj komunikatu. Wspaniale, że doceniacie siłę muzyki w takich niezwykłych momentach" – powiedział podczas uroczystości Jan A.P. Kaczmarek, wyróżniony w 2005 r. najważniejszą amerykańską nagrodą filmową – Oskarem - za muzykę do filmu "Marzyciel".
Kompozytor zapowiedział, że jego utwór wykona Zespół Pieśni i Tańca "Śląsk" oraz Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej w Katowicach, a także soliści, których nazwisk jeszcze nie podano. "To będzie utwór nowoczesny, ale z szacunkiem dla tradycji i śląskości" – dodał. Wydarzenie ma być współprodukowane z TVP i zaprezentowane na ogólnopolskiej antenie.
Marszałek województwa śląskiego Jakub Chełstowski podkreślił, że na inauguracji są obecni przedstawiciele wszystkich opcji politycznych. "To pokazuje, że możemy mówić w tej sprawie jednym głosem i będziemy mówić jednym głosem. Naszą ideą jest pokazanie, że trud powstańców nie poszedł na marne. Przy okazji zachęcam samorządowców i wszystkich innych do czynnego udziału w upamiętnianiu bohaterskich czynów powstańców. Powołałem w tym celu specjalny referat i obiecuję, że nie zabraknie na to pieniędzy. To historyczny moment, mamy szansę odczarować wreszcie Powstania Śląskie, pokazać je w kraju i za granicą" - powiedział marszałek Chełstowski.
"Inaugurujemy czteroletni proces upamiętniania powstań śląskich i powrotu części Górnego Śląska do Polski. To zasługa ówczesnych, tutejszych mieszkańców. Tysiące ludzi walczyło, oddawało życie. Dzięki nim mamy dzisiaj tak prężnie rozwijający się region. Dziękuję marszałkowi województwa, że wspólnie podejmujemy tę inicjatywę, pozwalającą przypominać prawdę o tych powstaniach i ich ofiarach" - oświadczył wojewoda śląski Jarosław Wieczorek.
Wiceszef resortu energii Grzegorz Tobiszowski zwracał uwagę na siłę dążeń przed 100 laty społeczności Śląska do Macierzy, choć ziemie śląskie od wieków były już wtedy poza wpływem polskiego państwa.
Zaprezentowano też logo setnej rocznicy Powstań Śląskich autorstwa Wojciecha Skrzypca. Artysta wykorzystał w logo zarys jednego ze skrzydeł Pomnika Powstańców Śląskich autorstwa Gustawa Zemły, stojącego w Katowicach od 1967 r. W logo są też: graficzny motyw nawiązujący do polskiej flagi oraz daty Powstań Śląskich.
Zaprezentowano też program najbliższych wydarzeń upamiętniających Powstania Śląskie. 19 czerwca w Katowicach odbędzie się historyczna gra miejska. I tak wojewoda śląski zaprosił mieszkańców do zabytkowego gmachu Sejmu Śląskiego na cieszące się niezwykłą popularnością nocne zwiedzanie - w nocy z 16 na 17 sierpnia, czyli dokładnie w rocznicę wybuchu I Powstania Śląskiego. 17 sierpnia - w 80. rocznicę śmierci dyktatora III powstania śląskiego i jednego z ojców polskiej niepodległości Wojciecha Korfantego - odbędzie się defilada wojskowa.
Filharmonia Śląska i Muzeum Śląskie zorganizują wspólnie plenerowy koncert, podczas którego zabrzmi słynna III Symfonia Symfonia Pieśni Żałosnych Henryka Mikołaja Góreckiego - utwór oparty na motywie z powstańczej piosenki, który przyniósł kompozytorowi światową sławę. Nie zabraknie też okolicznościowych wydarzeń sportowych, jak Bieg z Flagą.
Honorowy patronat nad obchodami objął prezydent RP Andrzej Duda. Sejm RP ustanowił rok 2019 Rokiem Powstań Śląskich. Powstania śląskie to jedyne - obok wielkopolskiego - zakończone sukcesem polskie powstania. Jak czytamy w uchwale sejmowej: "Powstania Śląskie są niezwykle ważnymi wydarzeniami historii Śląska i historii Polski. Trzy Powstania Śląskie z lat 1919, 1920, 1921 niosą przesłanie dla przyszłych pokoleń. Powstańcza walka o powrót do Polski piastowskiego Górnego Śląska cechowała się wyjątkową konsekwencją i skutecznością. Mimo trwającego kilka wieków oddzielenia regionu od reszty ziem ojczystych i stosowania przez niemiecką administrację polityki germanizacyjnej polskość przetrwała. Powstania Śląskie stanowią jedną z najpiękniejszych kart w dziejach narodu polskiego, są końcowym akordem procesu jednoczenia ziem polskich w okresie porozbiorowym". (PAP)
autorka: Anna Gumułka
lun/ agz/