Siergiej Niepobiedimyj, rosyjski konstruktor systemów rakietowych, w tym lądowego pocisku balistycznego na mobilnej platformie samochodowej Iskander i przenośnej wyrzutni rakiet przeciwlotniczych Igła, zmarł w piątek w Moskwie. Miał 92 lata.
Pod kierunkiem Niepobiedimyja skonstruowane zostały m.in. przeciwpancerne pociski rakietowe Trzmiel, Maliutka i Szturm, przenośne wyrzutnie rakiet przeciwlotniczych Strieła-2, Strieła-2M, Strieła-3 i Igła, taktyczne pociski rakietowe Toczka i Toczka-U, a także pociski balistyczne Oka i Iskander.
W latach ZSRR Niepobiedimyj był jednym z najbardziej zakonspirowanych uczonych. Nie wolno mu było wyjeżdżać za granicę, a jego zdjęć nie publikował żaden periodyk. Usuwano go nawet z fotografii grupowych. Podobno amerykańska CIA przez wiele lat "polowała" na konstruktora, usiłując dowiedzieć się chociażby, jak on wygląda.
Niepobiedimyj otrzymał niemal wszystkie najwyższe odznaczenia państwowe i nagrody ZSRR, w tym tytuł Bohatera Pracy Socjalistycznej, Nagrodę Lenina, Nagrodę Państwową, Order Lenina (trzykrotnie) i Order Rewolucji Październikowej.
Niepobiedimyj spocznie na nowo otwartym Federalnym Cmentarzu Wojskowym w Mytiszczach, 4 km na północny wschód od Moskwy. Nekropolia ta, wzorowana na Cmentarzu Narodowym w Arlington koło Waszyngtonu, ma być panteonem narodowym, gdzie będą chowani przywódcy Rosji, wybitni wojskowi, weterani wojen, a także bohaterowie Związku Radzieckiego i Federacji Rosyjskiej.
Decyzję o budowie cmentarza podjął w 1953 roku rząd ZSRR, jednak pomysł nie został wówczas urzeczywistniony. W 2001 roku powrócił do niego Putin, wydając dekret o utworzeniu panteonu. Budowa nekropolii rozpoczęła się w 2008 roku. Pochłonęła 4 mld rubli (ok. 122 mln dolarów).
Zajmujący 55 hektarów cmentarz otwarto 21 czerwca 2013 roku. Pochowano tam wówczas szczątki nieznanego żołnierza, który w latach II wojny światowej poległ koło Smoleńska. Zakłada się, że nekropolia ta będzie głównym cmentarzem Rosji przez co najmniej 200 lat. Nekropolia jest obliczona na 40 tys. grobów.
Przy jej projektowaniu planowano, że z czasem do panteonu w Mytiszczach przeniesione zostaną szczątki osób pochowanych na moskiewskim Placu Czerwonym i w Murze Kremlowskim, w tym Włodzimierza Lenina, Józefa Stalina i innych przywódców ZSRR. Wszelako decyzji w tej sprawie na razie nie podjęto.
Niepobiedimyj będzie dopiero trzecią osobą, która tam spocznie. W grudniu pochowano tam Michaiła Kałasznikowa, słynnego konstruktora broni strzeleckiej, w tym najpopularniejszego w świecie karabinu automatycznego AK-47, a w lutym byłego I wiceministra obrony ZSRR i dowódcę Wojsk Lądowych, marszałka Związku Radzieckiego Wasilija Pietrowa.
Z Moskwy Jerzy Malczyk (PAP)
mal/ ap/
