Msza św. pogrzebowa w Łowiczu biskupa seniora diecezji łowickiej Alojzego Orszulika. PAP/G. Michałowski
Biskup senior diecezji łowickiej Alojzy Orszulik spoczął w piątek w krypcie katedry w Łowiczu. „Miłość Chrystusa i Kościoła, troska o życie i godność każdego człowieka była motywem przewodnim w jego kapłańskim posługiwaniu” – podkreślił w odczytanym liście papież Franciszek. Duchowny zmarł 21 lutego w wieku 90 lat. Piątkowej mszy pogrzebowej przewodniczył prymas Polski abp Wojciech Polak.
Pierwszego biskupa łowickiego pożegnali duchowni i hierarchowie polskiego Kościoła, przedstawiciele władz państwowych, m.in. Zofia Romaszewska z Kancelarii Prezydenta RP, b. premier Waldemar Pawlak, b. minister Witold Waszczykowski, parlamentarzyści, samorządowcy, rodzina oraz mieszkańcy, którzy szczelnie wypełnili katedrę.
W odczytanym liście papież Franciszek podkreślił, że dewiza zmarłego biskupa Orszulika "Christo in aliis sevire" ("Służyć Chrystusowi poprzez posługę ludziom") towarzyszyła mu przez całe życie i wyznaczała sposób myślenia, wartościowania, dokonywania wyborów, podejmowania decyzji oraz kierunki duszpasterskiego działania.
"Miłość Chrystusa i Kościoła, troska o życie i godność każdego człowieka była motywem przewodnim w jego kapłańskim posługiwaniu, w pracy naukowej, w działalności w ramach sekretariatu Episkopatu, jak też w niełatwych w owych czasach negocjacjach politycznych w ramach misji mieszanej Stolicy Apostolskiej i Episkopatu Polski ds. nawiązania stosunków dyplomatycznych między Stolicą Apostolską i Polską, czy też podczas obrad Okrągłego Stołu" – napisał Ojciec Święty.
Arcybiskup senior archidiecezji łódzkiej Władysław Ziółek w wygłoszonej homilii przypomniał m.in. ważną rolę bpa Orszulika w nawiązaniu stosunków dyplomatycznych między Watykanem a Polską, w obradach Okrągłego Stołu, organizacji pierwszych pielgrzymek papieża Jana Pawła II do kraju.
"Służba spleciona nierozłącznie z ważnym etapem naszej historii - dochodzenia do niepodległości Polski i wolności Kościoła, co zresztą udokumentował i opublikował w książce +Czas przełomu+. Bo to rzeczywiście był czas przełomu, o którym biskup Alojzy napisał: +ważne dla nas było osiągnięcie celu, zachowanie naszej tożsamości i godności. To nam się udało, system totalitarny, komunistyczny upadł, rozpoczęło się budowanie demokratycznego państwa+" – mówił abp Ziółek.
Dodał, że na jego barkach spoczęło zorganizowanie struktur administracyjnych nowej diecezji łowickiej, a liczba jego dzieł jest imponująca. "Powołanie do życia wyższego seminarium duchownego, kurii i sądu biskupiego, kolegium teologicznego, domu kapłana seniora. Przywrócenie kultu św. Wiktorii, patronki Łowicza i diecezji, powołanie rozgłośni diecezjalnej +Victoria+, Caritas, zwołanie pierwszego diecezjalnego synodu, a także przyjęcie na błoniach łowickich papieża Jana Pawła II podczas jego siódmej pielgrzymki do ojczyzny" – wymienił abp senior archidiecezji łódzkiej.
Abp Ziółek zaznaczył, że te dokonania są nie do przecenienia i nawiązują do najlepszych tradycji w historii Łowicza, dawnego miasta prymasów.
Marszałek Sejmu Marek Kuchciński w odczytanym liście wskazał, że bp Orszulik był wybitną postacią polskiego Kościoła drugiej połowy XX w. "W naszej pamięci zapisał się postawą żarliwej wiary oraz bezgranicznego umiłowania polskiej wolności. Był przewodnikiem duchowym stojącym na straży wartości religijnych i narodowych. Wyznacznikiem tego, co jest dobre i szlachetne" – podkreślił.
Dodał, że duchowny był przewodnikiem, który prowadził Polaków przez proces transformacji ustrojowych, cieszył się zaufaniem Ojca Świętego Jana Pawła II, prymasów Polski. "W swoich kazaniach z wielką mocą i odwagą uczył patriotyzmu, który pojmował jako miłość, surowo i wymagająco. (…) Był orędownikiem polskiej wsi i spraw chłopskich. Zawsze popierał inicjatywy, które służyły dobru społeczeństwa" – napisał marszałek Kuchciński.
Po mszy trumnę z ciałem bpa Orszulika złożono w krypcie łowickiej katedry.
Biskup senior diecezji łowickiej Alojzy Orszulik zmarł w czwartek 21 lutego w wieku 90 lat. Był pierwszym biskupem łowickim. Diecezją kierował przez 12 lat, od 1992 do 2004 r., kiedy przeszedł na emeryturę. W czasie swoich rządów w diecezji powołał Wyższe Seminarium Duchowne w Łowiczu, utworzył Kolegium Katechetyczne w Łowiczu, reaktywował tamtejszą kapitułę archikolegiacką i powołał diecezjalny Caritas.
Sprawował również funkcję zastępcy sekretarza generalnego Konferencji Episkopatu Polski i dyrektora biura prasowego KEP, konsultora Papieskiej Rady ds. Środków Społecznego Przekazu.
W okresie stanu wojennego ks. Alojzy Orszulik, reprezentując episkopat, utrzymywał kontakty z Lechem Wałęsą. Uczestniczył w najważniejszych rozmowach przygotowujących Okrągły Stół. Był obecny zarówno na jego inauguracji, jak i na posiedzeniu zamykającym obrady. Przede wszystkim jednak odegrał bardzo istotną rolę w poufnych negocjacjach między władzą a Solidarnością.
Biskup Orszulik był znany przede wszystkim jako negocjator, nie tylko podczas obrad Okrągłego Stołu, ale także podczas prac Komisji Wspólnej Przedstawicieli Rządu PRL i Episkopatu Polski, a później Komisji Wspólnej Rządu i Episkopatu. W latach 1990-1993 był delegatem Stolicy Apostolskiej do negocjacji z rządem polskim konkordatu między Polską a Stolicą Apostolską.
Otrzymał tytuł honorowego obywatela Łowicza i Łęczycy, był też honorowym członkiem Łowickiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. W listopadzie 2010 r. prezydent Bronisław Komorowski odznaczył go Orderem Orła Białego.
Bazylika katedralna w Łowiczu jest miejscem spoczynku kilkunastu arcybiskupów gnieźnieńskich i prymasów Polski. Nazywana jest "Wawelem Mazowsza". Obiekt został wpisany na listę pomników historii. (PAP)
autor: Bartłomiej Pawlak
bap/ mhr/
