Byli prezydenci Ukrainy Leonid Krawczuk, Leonid Kuczma i Wiktor Juszczenko poparli zabiegi na rzecz przyznania autokefalii Ukraińskiemu Kościołowi Prawosławnemu. Obecnie jedynym kanonicznym Kościołem prawosławnym w tym kraju jest Kościół podporządkowany Moskwie.
"Uważamy, że przyznanie przez Konstantynopolitański Kościół matczyny autokefalii odegra ważną rolę we wzmacnianiu niepodległości Ukrainy, duchowej i narodowej jedności, rozwoju wolności religijnej oraz będzie sprzyjało dialogowi międzywyznaniowemu w naszym kraju" – napisali prezydenci w opublikowanym we wtorek oświadczeniu.
"Jesteśmy przekonani, że jedność narodu ukraińskiego, która wzmocni się dzięki autokefalii powszechnego Kościoła (prawosławnego - PAP), będzie niezwyciężoną siłą duchową w walce z rosyjską agresją przeciwko Ukrainie" – podkreślili Krawczuk, Kuczma i Juszczenko.
W kwietniu z apelem o nadanie Ukraińskiemu Kościołowi Prawosławnemu autokefalii zwrócił się do ekumenicznego patriarchy Konstantynopola Bartłomieja obecny prezydent Petro Poroszenko. Apel ten poparł ukraiński parlament.
"Chodzi tu o naszą ostateczną niezależność od Moskwy. To nie tylko religia, to geopolityka. Jest to kwestia naszego bezpieczeństwa narodowego i naszej obrony w wojnie hybrydowej, gdyż Kreml traktuje Rosyjski Kościół Prawosławny jako jeden z głównych elementów swojego wpływu na Ukrainę" – mówił szef państwa do deputowanych Rady Najwyższej (parlamentu).
Poroszenko zapewniał, że po otrzymaniu autokefalii Kościół prawosławny pozostanie oddzielony od państwa i nie będzie kościołem państwowym. "Wszyscy wierni mają wolne prawo wyboru i konkretnej świątyni, i prawa cerkiewnego" - oświadczył.
Prezydent informował, że rozmawiał o autokefalii z Bartłomiejem oraz członkami Synodu Patriarchatu Konstantynopolitańskiego podczas kwietniowej wizyty w Stambule. Wyraził także nadzieję, że decyzja w tej sprawie zostanie podjęta przed obchodzoną w tym roku 1030. rocznicą Chrztu Ukrainy-Rusi.
Prezydent przekazał także wtedy, że jego starania poparli biskupi Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Kijowskiego i Ukraińskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.
Cerkiew prawosławna na Ukrainie jest podzielona ze względów historycznych. Największa pod względem liczby parafii jest Ukraińska Cerkiew Prawosławna Patriarchatu Moskiewskiego. Zwierzchnictwa Moskwy nie uznaje zaś Ukraińska Cerkiew Prawosławna Patriarchatu Kijowskiego i Ukraińska Autokefaliczna Cerkiew Prawosławna. Obie jednak nie są uznawane za kanoniczne przez Kościoły prawosławne w świecie.
Z Kijowa Jarosław Junko (PAP)
jjk/ ulb/ mc/