W poniedziałek w Poznaniu odbyły się centralne obchody XXV Dnia Judaizmu w Kościele katolickim. W ich ramach nagrodę Menora Dialogu, przyznawaną „za zbliżanie ludzi, kultur, religii i narodów”, odebrał prof. Jan Grosfeld, członek Komitetu KEP ds. Dialogu z Judaizmem.
Dzień Judaizmu ustanowiła Konferencja Episkopatu Polski w 1997 r. Przypada on corocznie w wigilię Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan – 17 stycznia. Jego celem jest rozwój dialogu chrześcijańsko-żydowskiego, a także modlitwa i refleksja nad związkami obu religii.
Hasłem tegorocznego Dnia Judaizmu są słowa zaczerpnięte z Księgi Izajasza: "Moje myśli nie są myślami waszymi".
W tym roku centralne obchody Dnia Judaizmu odbyły się w poniedziałek w Poznaniu. Przed południem zainaugurowała je wspólna modlitwa chrześcijan i żydów przy grobie rabina Akivy Egera na cmentarzu żydowskim. Następnie w Wyższej Szkole Umiejętności Społecznych w Poznaniu nastąpiło otwarcie Izby Pamięci rabina Akivy Egera. Później zaplanowano odwiedziny w siedzibie Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Poznaniu i spotkanie z Alicją Bromberg-Kobus, wiceprzewodniczącą Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich w RP.
Po południu, pod przewodnictwem prymasa Polski abp. Wojciecha Polaka, odbyło się nabożeństwo biblijne "Moje myśli nie są myślami waszymi". Komentarz chrześcijański wygłosił metropolita łódzki abp Grzegorz Ryś, a żydowski – naczelny rabin Polski Michael Schudrich.
W tracie nabożeństwa odczytano także słowa, jakie do uczestniczących w obchodach skierował przewodniczący KEP, metropolita poznański abp Stanisław Gądecki.
Hierarcha przypomniał wydarzenia sprzed 25 lat, kiedy ustanawiany był w Polsce Dzień Judaizmu. Abp Gądecki wskazał, że wówczas – w 1997 r. – Polska była drugim europejskim krajem, po Włoszech, w którym zaczęto organizować takie obchody. Później do tej inicjatywy przyłączyły się m.in. Austria, Holandia i Szwajcaria.
"Od 25 już lat celem Dnia Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce jest niezmiennie wspólna modlitwa i refleksja nad związkiem istniejącym między obu religiami, rozwój dialogu chrześcijańsko-żydowskiego” – podkreślił.
Hierarcha zaznaczył, że "niestety mimo upływu 25 lat i wielkich wysiłków uczynionych z jednej i drugiej strony, daleko nam jeszcze do usunięcia wszystkich uprzedzeń i znalezienia odpowiedniego języka, by ukazywać prawdziwe oblicze żydów i judaizmu, jak też chrześcijan i chrześcijaństwa – i to na każdym poziomie: mentalności, nauczania i przekazu".
"Dzisiaj dziękuję Panu Bogu, że inicjatywa ta nie umarła śmiercią naturalną, ale żyje i po 25 latach możemy obchodzić ten ogólnopolski dzień w Poznaniu (...). W międzyczasie przebyliśmy długą drogę. Droga ta pomogła nam katolikom, w oparciu o teksty biblijne i wypowiedzi Urzędu Nauczycielskiego Kościoła na temat dialogu katolicko-judaistycznego, w odkrywaniu judaistycznych korzeni chrześcijaństwa, a także w pogłębieniu świadomości tego, że nasz stosunek do judaizmu jest inny niż do jakiejkolwiek innej religii, że budowanie wzajemnego braterstwa i właściwej mentalności wiernych wymaga Bożej pomocy" – zaznaczył.
Naczelny rabin Polski Michael Schudrich zaznaczył, że jest dziś przepełniony radością z okazji 25. obchodów Dnia Judaizmu. Wskazał, że w związku z jubileuszem przychodzi refleksja, czy udało się zrobić przez ten czas wystarczająco dużo dla wzajemnego poznania i dialogu. "Jest jeszcze daleko od +wystarczy+" – powiedział. Dodał jednak, że "Pan Bóg daje nam mądrość, siłę cierpliwości". Schudrich wyraził też nadzieję, że za kolejne 25 lat – w 50. Dzień Judaizmu "będziemy mogli powiedzieć, że udało się zrobić o wiele więcej".
Po południu w Akademii Lubrańskiego wręczono nagrodę Menora Dialogu, przyznawaną przez Stowarzyszenie Coexist i Fundację Signum. Laureatem nagrody – przyznanej za "zbliżanie ludzi, kultur, religii i narodów" – został prof. Jan Grosfeld. członek Komitetu KEP ds. Dialogu z Judaizmem, politolog, ekonomista, działacz katolicki, emerytowany profesor Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Odbierając nagrodę, prof. Grosfeld podkreślił, że "czas, który upłynął od pierwszego Dnia Judaizmu do dzisiaj, jest czasem pięknym – bo się dzieją rzeczy, które się dawniej nie działy, bo to jest coś nowego, bo Pan Bóg robi ciągle coś nowego. I tak w moim poczuciu osobistym, zawsze jestem z siebie niezadowolony, a jestem zadowolony z tego, co Pan Bóg robi" – powiedział.
Główne obchody zwieńczyło spotkanie podsumowujące 25-letnią historię Dnia Judaizmu w Polsce z udziałem prof. Stanisława Krajewskiego z Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów i prof. Jana Grosfelda.
Przewodniczący Komitetu KEP ds. Dialogu z Judaizmem bp Rafał Markowski podkreślił, że po latach zajmowania się dialogiem międzyreligijnym "wiem jedno, że w dialogu międzyreligijnym musi dominować wymiar personalistyczny".
"Tracimy coś niezwykle cennego, jeżeli mówimy zbyt często o instytucjach. Instytucje, urzędy, święta itd. A w dialogu spotykają się ludzie i istnieje pierwszeństwo osoby wobec wyznawanej przez nią wiary i wobec instytucji, do której należy. I wiemy doskonale o tym, że dialog międzyreligijny, jakikolwiek, rzeczywiście dokonuje się tylko tam, gdzie spotykają się ludzie otwarci, życzliwi, wzajemnie darzący się szacunkiem, pokorni wobec siebie i wobec drugiego człowieka, i otwarci na to, co mają okazję usłyszeć od tej drugiej osoby" – powiedział bp Markowski.
W Poznaniu obchody XXV Dnia Judaizmu trwają od 10 stycznia i zakończą się w czwartek 20 stycznia. Organizatorami wydarzeń są Referat ds. Dialogu Międzyreligijnego Archidiecezji Poznańskiej i Stowarzyszenie Coexist. (PAP)
Autor: Anna Jowsa
ajw/ joz/