Wystawa „Fortece na Bagnach. Najstarsze założenia obronne północnego Podlasia” w Muzeum Podlaskim
Wyniki badań archeologów nad fortecami na bagnach z epoki brązu można będzie od piątku oglądać w Muzeum Podlaskim w Ratuszu w Białymstoku.
Archeolodzy z tego muzeum odkryli 26 takich miejsc w regionie sprzed 2,5 tys. lat, pod względem wykopaliskowym przebadano dwa: w Jatwiezi Dużej koło Suchowoli i w Kościukach w gminie Choroszcz. Podkreślają, że wcześniej nie było wiedzy o tych fortecach.
"Wystawa przede wszystkim prezentuje te nasze odkrycia, natomiast równie ważnym elementem jest nasza interpretacja tych zjawisk, fortec na bagnach, które tutaj odkrywamy" - powiedział PAP archeolog Adam Wawrusiewicz z Muzeum Podlaskiego, jeden z kuratorów wystawy. Prezentowane są te najlepiej poznane, ale na mapach pokazano wszystkie, które zlokalizowali archeolodzy.
Na pierwszej części wystawy jest przedstawiona na grafikach tematyczna faktografia, zaprezentowane w formie plansz wyniki badań archeologicznych. W drugiej sali jest pokazana autorska wizja - jak mówi Wawrusiewicz - "opowieść o epoce brązu", próba opisania, zrekonstruowania jak te miejsca mogły wyglądać, co działo się wtedy z klimatem, jakie przemiany społeczne zachodziły, np. powstawanie struktur wodzostwa.
Wystawę uzupełniają zabytki archeologiczne znalezione na tym terenie, ale mają one charakter ilustracyjny. Nie ma zabytków bezpośrednio znalezionych w ramach projektu dotyczącego fortec na bagnach, bo - jak tłumaczy Wawrusiewicz - nie było to możliwe - znalezionych zabytków jest bardzo mało.
Wawrusiewicz podkreślił, że tytułowe fortece na bagnach, w dolinach rzek, nie były grodziskami w znaczeniu archeologicznym, a fortecami o koncentrycznych kształtach, obiektami o charakterze obronnym. Np. obiekt w Kościukach miał trzy linie wałów, trzy linie fos i palisad, znaleziono tam tylko trzy fragmenty ceramiki. Dodał, że obiekt pełnił zapewne rolę centrum religijnego o szczególnym znaczeniu, nie toczyło się tam "normalne życie, które pozostawia po sobie ślady materialne".
Na wystawie - w charakterze ilustracji tematu - pokazano dwa skarby: przedmioty brązowe znalezione wcześniej w okolicy Brańska, które są przechowywane w Muzeum Podlaskim i wypożyczone z Muzeum Archeologicznego siekiery brązowe znalezione w rejonie Kalinówki Kościelnej. W krakowskim muzeum te obiekty są przechowywane od około stu lat, znaleziono je przed I wojną światową. "To są przedmioty ilustrujące pewien klimat, kulturę materialną epoki brązu i początków epoki żelaza na Podlasiu" - zaznaczył Wawrusiewicz.
Archeolog poinformował, że fortece na bagnach będą dalej badane. Specjaliści chcą popularyzować wyniki swoich odkryć.
Wystawa będzie czynna do 18 września.(PAP)
autor: Izabela Próchnicka
kow/ pat/
