Katedra na Wawelu. Fot. PAP/J.Ochoński
Z udziałem przewodniczącego Papieskiej Rady ds. Świeckich kard. Stanisława Ryłko odbędą się w Krakowie obchody 650-lecia konsekracji Katedry na Wawelu. Świątynia została poświęcona 28 marca 1364 r.
Podczas inauguracji jubileuszowych obchodów, w czwartek w Katedrze wystawione zostaną relikwie patrona Polski, biskupa męczennika św. Stanisława oraz św. Jadwigi Królowej. Na ołtarzu stanie, przechowywany na co dzień w katedralnym skarbcu, krzyż z diademów książęcych.
Na dwudniowe uroczystości zaproszeni zostali m.in. prymas Polski abp Józef Kowalczyk, nuncjusz apostolski w Polsce abp Celestino Migliore, biskupi ordynariusze oraz przedstawiciele kapituł katedralnych m.in. z Gniezna, Sandomierza i Katowic oraz reprezentanci uczelni wyższych. Spodziewana jest obecność ministra kultury i dziedzictwa narodowego Bogdana Zdrojewskiego.
"Duchowym sercem" katedry na Wawelu jest konfesja św. Stanisława (grobowiec z relikwiami męczennika znajdujący się wewnątrz kościoła), nazywana także Ołtarzem Ojczyzny. Przy konfesji św. Stanisława polscy królowie składali zdobyczne trofea wojenne, m.in. w 1411 roku król Władysław Jagiełło zawiesił tam zdobyte w bitwie pod Grunwaldem chorągwie krzyżackie, a Jan III Sobieski sztandar turecki zdobyty po zwycięstwie pod Wiedniem.
"Katedra na Wawelu to nie tylko miejsce władzy kościelnej i od ponad tysiąca lat siedziba biskupa krakowskiego, ale także miejsce koronacji polskich królów, przyjmowania przez nich sakramentów oraz ich pochówku. Ks. Karol Wojtyła mówił, że do tej Katedry nie można wejść bez wzruszenia, bo zawiera się w niej cała nasza przeszłość, jakby zaklęta w tych murach, pomnikach, sarkofagach i innych elementach architektonicznych” – mówił w rozmowie z PAP proboszcz parafii archikatedralnej ks. prałat Zdzisław Sochacki.
O historii katedry, jej powstaniu, architekturze, funkcji sakralnej oraz znaczeniu w dziejach państwa polskiego będzie mowa w czwartek i w piątek podczas sesji naukowej „Klejnot w koronie” zorganizowanej przez Wydział Historii i Dziedzictwa Kulturowego Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Wyższym Seminarium Duchownym. W piątek odprawiona zostanie uroczysta msza św., której przewodniczył będzie reprezentujący papieża kard. Ryłko.
„Katedra to przede wszystkim miejsce sprawowania kultu. Miejsce, w którym do świętości dorastali m.in. św. Stanisław, św. Jadwiga, bł. Wincenty Kadłubek, bł. Jana Paweł II i wiele innych zacnych osób. Katedra to także miejsce, gdzie człowiek uczy się historii” – mówił ks. prałat Sochacki. „Gdybym mógł życzyć czegoś sobie i temu miejscu, to tego, by jak najwięcej Polaków odnajdywało tą świątynię, właśnie jako miejsce, w którym można uczyć się polskiej historii” – dodał.
Papież Franciszek przyznał odpusty za nawiedzenie katedry od 27 marca do końca roku jubileuszowego.
Obecna katedra nie jest pierwszą świątynią wzniesioną na Wzgórzu Wawelskim. Wybudowane w X wieku, a później w XII wieku nie dotrwały w całości do naszych czasów. Katedrę gotycką, której budowę rozpoczęto za panowania Władysława Łokietka, konsekrował w obecności króla Kazimierza Wielkiego 28 marca 1364 r. arcybiskup gnieźnieński Jarosław Bogoria Skotnicki. Do naszych czasów nie zachował się opis tego obrzędu.
Świątynia jest budowlą trójnawową otoczoną wieńcem kaplic. W ciągu stuleci katedra była przebudowywana i wyposażana przez kolejnych władców, magnatów i biskupów.
Począwszy od Władysława Łokietka w Katedrze na Wawelu koronowali się wszyscy polscy królowie, z wyjątkiem Stanisława Leszczyńskiego i Stanisława Augusta Poniatowskiego.
"Duchowym sercem" katedry na Wawelu jest konfesja św. Stanisława (grobowiec z relikwiami męczennika znajdujący się wewnątrz kościoła), nazywana także Ołtarzem Ojczyzny. Przy konfesji św. Stanisława polscy królowie składali zdobyczne trofea wojenne, m.in. w 1411 roku król Władysław Jagiełło zawiesił tam zdobyte w bitwie pod Grunwaldem chorągwie krzyżackie, a Jan III Sobieski sztandar turecki zdobyty po zwycięstwie pod Wiedniem.
„W czasach panowania królów katedra była katedrą królewską, gdy ich zabrakło stała się świątynią narodową. Dziś, mówiąc o katedrze rzadko dodajemy jakiekolwiek określenia, ale wszyscy wiemy, że to najważniejsza świątynia w Polsce, miejsce dla Polaków szczególne ” – mówił PAP dyrektor Archiwum Krakowskiej Kapituły Katedralnej na Wawelu, historyk Kościoła ks. prof. Jacek Urban.
Kilkakrotnie katedrę grabiły wojska nieprzyjacielskie, m.in. Szwedzi w latach 1655-1657 i w roku 1702 oraz hitlerowcy podczas II wojny światowej.
Na Wawelu pochowani są prawie wszyscy polscy władcy i ich rodziny oraz wybitni Polacy, m.in. marszałek Józef Piłsudski i gen. Władysław Sikorski. W kryptach złożono także szczątki Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Tadeusza Kościuszki oraz ziemię z mogiły Cypriana Kamila Norwida.
Katedra Wawelska miała szczególne znaczenie dla Ojca Świętego Jana Pawła II. Polski papież odwiedzał ją siedem razy, podczas każdej wizyty w Krakowie. W katedrze, w krypcie św. Leonarda, po otrzymaniu święceń kapłańskich, ksiądz Karol Wojtyła odprawił 2 listopada 1946 r. mszę prymicyjną. 28 września 1958 r. w prezbiterium katedry odbyła się konsekracja biskupia księdza Wojtyły, a 9 lipca 1967 roku - ingres kardynalski metropolity krakowskiego.(PAP)
wos/ malk/
