Manuskrypt z XV wieku „Kodeks Macieja Korwina” ze zbiorów toruńskiej Książnicy Kopernikańskiej został wpisany do narodowego zasobu bibliotecznego – informuje Urząd Marszałkowski w Toruniu. Na początku 2022 roku do Sejmu wniesiono projekt jego przekazania Węgrom.
O wpisanie manuskryptu z Książnicy Kopernikańskiej do narodowego zasobu bibliotecznego wnioskował marszałek woj. kujawsko-pomorskiego Piotr Całbecki.
"Dziękuję wszystkim, którzy solidarnie i spontanicznie włączyli się w akcję obrony cennego manuskryptu. Stanowiska, oświadczenia i listy otwarte popierające nasz punkt widzenia w tej sprawie i podjęte przez nas działania napływały od wielu instytucji, stowarzyszeń i osób prywatnych także spoza regionu. To również dzięki państwa zaangażowaniu udało się przekonać wątpiących, że ten dokument powinien zostać zachowany dla Torunia i naszej ojczyzny" – wskazał marszałek Całbecki.
Kodeks pergaminowy "Epistola de laudibus augustae bibliothecae atque libri quatuor versibus scripti eodem argumento ad serenissimum Mathiam Corvinum Panoniae regem" ("List do Najjaśniejszego Macieja Korwina, króla Panonii, o pochwałach dostojnej biblioteki i księgach czterech wersetów napisanych na ten sam temat" - PAP) to jedno z najważniejszych dzieł znajdujących się w zasobach toruńskiej Książnicy Kopernikańskiej, która jest wojewódzką biblioteką publiczną. Manuskrypt powstał w II połowie XV w., a jego autorem jest Naldus Naldius, pochodzący z Florencji humanista i pisarz doby renesansu, działający na dworze króla węgierskiego, Macieja Korwina. Karty kodeksu zdobią wysokiej klasy iluminacje florenckiego miniaturzysty Attavantego degli Attavantiego.
"Do narodowego zasobu bibliotecznego zaliczane są unikatowe zbiory o szczególnym znaczeniu dla dziedzictwa narodowego. Podlegają one najwyższej ochronie, także przed ewentualnymi próbami wywiezienia z kraju. Z taką sytuacją mieliśmy do czynienia dwa lata temu. Wówczas zgodnie ze złożonym w Sejmie poselskim projektem ustawy manuskrypt miałby zostać odkupiony przez Skarb Państwa i przekazany na rzecz Węgier. Nie godziliśmy się na to. Naszym obowiązkiem była i jest ochrona tego bezcennego zabytku przed wywiezieniem z kraju" - czytamy w informacji przesłanej w piątek mediom przez rzecznika prasowego Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu Beatę Krzemińską.
PAP informowała w 2022 roku, że marszałek województwa kujawsko-pomorskiego Całbecki, prezydent Torunia Michał Zaleski oraz biskup toruński Wiesław Śmigiel podpisali się pod apelem do posłanek i posłów o zaprzestanie prac nad przekazaniem Węgrom XV-wiecznego "Kodeksu Macieja Korwina".
Projekt ustawy o przekazaniu XV-wiecznego manuskryptu ze zbiorów Książnicy Kopernikańskiej na Węgry jako prezent w ramach "dalszego umocnienia i rozwoju wielowiekowej tradycji przyjaźni między Narodami Polskim i Węgierskim" wniesiony został 2 lutego 2022 roku do Sejmu. Wnioskodawców reprezentował poseł PiS Paweł Babinetz.
Celem projektowanej ustawy było wówczas umożliwienie przekazania przez Rzeczpospolitą Polską na rzecz Węgier tego kodeksu. W projekcie ustawy wskazywano, że "przekazanie Kodeksu na rzecz Węgier pozwoli wyrazić wdzięczność Narodu Polskiego i odwzajemnić gest przyjaźni Narodu Węgierskiego, jaki stanowiło podarowanie stronie polskiej pozłacanej zbroi dziecięcej króla Zygmunta II Augusta, pozostającej w zbiorach i pod zarządem Węgierskiego Muzeum Narodowego". Obecnie zbroja znajduje się w zbiorach Zamku Królewskiego na Wawelu.
Jako pierwsze, informację o wpisaniu do "Kodeksu Korwina" do narodowego zasobu bibliotecznego podało Polskie Radio PiK. (PAP)
autor: Tomasz Więcławski
twi/ pat/
