Szkolne katalogi klasowe z przełomu XIX i XX w. zdigitalizowały Liceum im. Antoniego Osuchowskiego w Cieszynie oraz Książnica Cieszyńska. Zasoby udostępnione zostały w internecie na stonach Śląskiej Biblioteki Cyfrowej – poinformował przedstawiciel Książnicy Witold Kożdoń.
„Zdigitalizowanie szkolnych dokumentów to zasługa Dariusza Gruszki-Probsta, na co dzień nauczyciela cieszyńskiego liceum. Cyfrowe kopie dokumentów z lat 1895-1922, będących w większości odpowiednikami współczesnych dzienników lekcyjnych, są dostępne na stronach Śląskiej Biblioteki Cyfrowej” – powiedział Kożdoń.
Jak dodał, Książnica zamieściła w internecie 25 tzw. katalogów głównych, dziesięć katalogów klasowych oraz dodatkowo dwie księgi ogłoszeń dla profesorów Gimnazjum Polskiego w Cieszynie z lat 1912-1917 i 1917-1922. „Oryginały znajdują się na co dzień w miejscowym liceum” – zaznaczył Kożdoń.
Pracownik Książnicy podkreślił, że „ucyfrowione archiwalia są kopalnią wiedzy”. „Zawierają nie tylko informacje, ilu uczniów uczęszczało do poszczególnych klas Gimnazjum Polskiego w Cieszynie czy jakich przedmiotów wówczas uczono. Dowiemy się również, jak oceniano +obyczaje+ i postępy w nauce poszczególnych osób, a także, że uczniowie byli oceniani z pilności oraz +porządku i staranności około piśmiennych robót+” - powiedział.
W katalogach klasowych znajdują się także informacje na temat wieku, miejsc urodzenia, języka ojczystego i wyznania uczniów oraz dane dotyczące ich ojców, m.in. na temat zawodu i statusu społecznego.
Zdaniem Witolda Kożdonia, zdigitalizowane dokumenty stanowią „ważne, a przy tym nieznane dotąd źródło, rzucające nowe światło na dzieje polskiej edukacji na Śląsku Cieszyńskich u schyłku Monarchii Austro-Węgierskiej”.
Kopie dawnych katalogów szkolnych można przeglądać odwiedzając strony Śląskiej Biblioteki Cyfrowej. Katalogi główne Gimnazjum Polskiego w Cieszynie znajdują się pod adresem: https://sbc.org.pl/publication/659141#structure. Katalogi klasowe dostępne są pod adresem: https://sbc.org.pl/publication/659142#structure, a księgi ogłoszeń dla profesorów: https://sbc.org.pl/publication/659160#structure.
Książnica Cieszyńska jest biblioteką o statusie naukowym, która gromadzi i udostępnia zbiory powiązane w większości tematycznie, personalnie czy proweniencyjnie ze Śląskiem Cieszyńskim. Poza wydawnictwami nowymi, posiada w swych zbiorach bardzo bogate kolekcje zabytkowe. Pochodzą one przede wszystkim z okresu od XVIII do XX w., choć najstarsze egzemplarze sięgają średniowiecza.
Liceum im. Osuchowskiego jest jedną z najstarszych polskich szkół ponadpodstawowych na Śląsku. Powstało z inicjatywy Macierzy Szkolnej dla Księstwa Cieszyńskiego w 1885 r. jako Pierwsze Gimnazjum Polskie w Cieszynie. Początkowo była to szkoła prywatna, a od 1903 r. państwowa. (PAP)
Autor: Marek Szafrański
szf/ mmu/