Konserwatorzy zakończyli - trwające rok - prace przy zabezpieczeniu części ruin krematorium III na terenie byłego obozu Auschwitz II-Birkenau - dowiedziała się w czwartek PAP od rzecznika Muzeum Auschwitz Bartosza Bartyzela.
"Prace przy ruinach zostały już ukończone" - powiedział Bartyzel.
Zadanie obejmowało niekonserwowane do tej pory, wybrane elementy żelbetowe i metalowe, a także fragmenty muru ceglanego w obrębie części rozbieralni i komory gazowej krematorium III.
Dwa lata temu muzeum zakończyło konserwację ściany południowej wraz z przyległym fragmentem ściany zachodniej, zachowanymi elementami wnętrza rozbieralni, komory gazowej i hali pieców krematorium. Głównym tych prac było zabezpieczenie elementów pod względem konstrukcyjnym. Konserwatorzy wzmocnili też strukturę materiałową ścian i zabezpieczyli przed wodami opadowymi.
Cztery lata temu konserwatorzy zakończyli zabezpieczanie ścian północnej i zachodniej tego historycznego obiektu. Poniżej poziomu gruntu wykonali m.in. palisadę z kolumn zbrojonych kształtownikami stalowymi, która ogranicza napór ziemi na ściany rozbieralni i służy zakotwieniu i zabezpieczeniu konstrukcji historycznego muru. Przeprowadzili też dezynfekcję, wzmocnienie i oczyszczenie muru, zabezpieczyli pozostałości tynków, a także zakonserwowali schody prowadzących do dawnego pomieszczenia rozbieralni.
Stan ruin dwóch największych krematoriów nie jest dobry. Wpływ na to mają przede wszystkim warunki atmosferyczne i naturalna erozja materiału budowlanego.
Konserwacja ścian rozbieralni tego obiektu to kontynuacją projektu realizowanego w latach 2008-09. Wówczas - dzięki wsparciu Fundacji Ronalda Laudera - ustabilizowany został grunt w pobliżu pozostałości po podziemnych komorach gazowych II i III, co uchroniło je przed całkowitym zawaleniem.
Niemcy uruchomili pierwsze prowizoryczne komory gazowe w Auschwitz II-Birkenau w 1942 r. w domach odebranych wysiedlonym Polakom. Rosnąca liczba transportów sprawiła, że zadecydowali o wybudowaniu w Birkenau dużych krematoriów połączonych funkcjonalnie z komorami gazowymi, upozorowanymi na łaźnie z prysznicami. Były one oddawane do użytku od 31 marca do 25 czerwca 1943 r. W każdym z dwóch większych krematoriów (II oraz III), można było spalić do 1440 zwłok na dobę, a w mniejszych (IV i V) - 768 ciał.
Przed ewakuacją obozu Niemcy zniszczyli krematoria. Do dziś zachowały się ruiny dwóch największych i fundamenty mniejszych.
Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 r., aby więzić w nim Polaków. Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała sieć podobozów. W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów. Spośród ok. 140-150 tys. deportowanych do obozu Polaków zginęła w Auschwitz niemal połowa. W Auschwitz ginęli także Romowie, jeńcy sowieccy i osoby innej narodowości. (PAP)
autor: Marek Szafrański
szf/ pat/
