Muzeum w Bełchatowie pokaże oryginalny egzemplarz Biblii Brzeskiej - pierwszego pełnego tłumaczenia Pisma Świętego z języków oryginalnych na język polski, dokonanego przez ewangelików reformowanych w XVI w. W tym roku obchodzona jest 450 rocznica jej wydania.
Jak powiedział w piątek PAP dyrektor muzeum Jacek Niewieczerzał ten unikatowy eksponat udostępniony będzie dla zwiedzających od wtorku 28 maja do końca czerwca. Dodał, że oprócz oryginału Biblii wystawiony będzie również jej reprint, do którego zwiedzający będą mogli - w odróżnieniu od oryginału - zajrzeć i poczytać.
Biblia Brzeska pojawi się w Bełchatowie z okazji rozpoczynającej się w sobotę dwudniowej sesji zwyczajnej Synodu Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w RP. W trakcie nabożeństwa inaugurującego obrady zostanie wprowadzona w urząd, wybrana jesienią ub. roku, prezes Synodu pani Ewa Jóźwiak. Jest ona pierwszą w historii tego Kościoła kobietą, która pokieruje Synodem. Jej kadencja potrwa trzy lata.
Biblia Brzeska albo Radziwiłłowska, zwana też czasami Pińczowską, to pierwsze całościowe tłumaczenie Biblii z języków oryginalnych na język polski.
W programie obrad przewidziano również m.in. uczczenie 450. rocznicy wydania Biblii Brzeskiej. Kościołowi Ewangelicko-Reformowanemu zostanie przekazany oryginalny egzemplarz pochodzący z parafii Ewangelicko-Reformowanej w Żychlinie, a przechowywany dotąd w depozycie Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie.
Biblia Brzeska albo Radziwiłłowska, zwana też czasami Pińczowską, to pierwsze całościowe tłumaczenie Biblii z języków oryginalnych na język polski.
Rozwój reformacji na ziemiach polskich w XVI w. zaowocował m.in. pracami nad przekładem Pisma Św. W 1557 r. ewangelicki synod małopolski we Włodzisławiu powołał komisję, której zadaniem było przygotowanie wydania całej Biblii w języku polskim. Synod w Pińczowie w 1559 r. wyznaczył zespół tłumaczy w składzie m.in. Jan Łaski, Grzegorz Orszacki, Franciszek Stankar, Piotr Stratorius, Andrzej Trzecieski, Jakub Lubelczyk.
W maju 1560 r. książę Mikołaj Krzysztof Radziwiłł, zwany Czarnym (stryjeczny brat Barbary Radziwiłłówny), zdecydował się sfinansować wszystkie wydatki związane z tłumaczeniem i wydaniem Biblii. Biblia, zwana od miejsca tłumaczenia Pińczowską, bądź od nazwiska fundatora - Radziwiłłowską, w końcu od miejsca wydania - Brzeską, wyszła z drukarni 4 września 1563 roku i została dedykowana królowi Zygmuntowi Augustowi. Nakład wyniósł prawdopodobnie 500 egzemplarzy.
Niestety, syn fundatora wydania Biblii Mikołaj Krzysztof Radziwiłł, zwany "Sierotką", po przejściu na katolicyzm, postanowił odkupić wszystkie dostępne egzemplarze tego dzieła, a także inne druki ewangelickie. Zgromadzone w ten sposób Biblie i inne księgi kazał publicznie spalić na stosie na wileńskim rynku.
Z pierwszego wydania Biblii Brzeskiej pozostały nieliczne egzemplarze(szacuje się, że niewiele ponad 20 sztuk), które z reguły znajdują się w muzeach lub bibliotekach kilku uniwersytetów. Uchodzi współcześnie za pomnik kultury polskiej XVI wieku.
Obecnie Kościół Ewangelicko-Reformowany w Polsce liczy ponad 3 tys. członków w ośmiu parafiach: Bełchatowie, Kleszczowie, Łodzi, Pstrążnej, Strzelinie, Warszawie, Zelowie i Żychlinie oraz w diasporze. W Kościele pracuje ośmiu pastorów. (PAP)
jaw/ abe/
