Katedra w Płocku. Źródło: CBN Polona
Na 950-lecie diecezji płockiej, przypadające w 2025 r., ukaże się jubileuszowa publikacja poświęcona jej dziejom. Biskup płocki Piotr Libera powołał dekretem trzyosobowy zespół redakcyjny do opracowania projektu historycznego wydawnictwa.
Diecezja płocka, obejmująca obecnie swym zasięgiem 11 tys. km kw. w części województw mazowieckiego i kujawsko-pomorskiego, należy do najstarszych w Polsce.
Bp Libera do zespołu redakcyjnego Jubileuszowej Księgi Diecezji Płockiej 1075-2025 powołał historyka ks. kanonika prof. dr hab. Michała Mariana Grzybowskiego – jako przewodniczącego oraz ks. prałata prof. dr hab. Daniela Brzezińskiego i księdza kanonika dr Piotra Grzywaczewskiego.
„Ufam, że członkowie zespołu, poprzez swoje zaangażowanie i owocną współpracę, przyczynią się do godnego upamiętnienia wypracowaną publikacją jubileuszu 950 lat istnienia Diecezji Płockiej. Niech światło Ducha Świętego, przez wstawiennictwo naszego patrona – św. Stanisława Kostki, wspiera wszelkie podejmowane przez Zespół działania” – podkreślił bp Libera w dekrecie, opublikowanym w najnowszym okólniku diecezji.
Diecezja płocka została utworzona w 1075 r., obejmując obszar na obu brzegach Wisły, a także część terenów ówczesnej archidiecezji gnieźnieńskiej i diecezji poznańskiej. W ciągu wieków jej zasięg terytorialny ulegał zmianom, m.in. w latach 1243, 1633, 1918 i 1925, a ostatni raz w 1992 r. - do diecezji łomżyńskiej włączono wtedy 31 parafii, 7 do diecezji łowickiej, a jedną do nowej diecezji warszawsko-praskiej.
Jednym z patronów diecezji płockiej jest św. Stanisław Kostka, pochodzący z Rostkowa koło Przasnysza (Mazowieckie) - to także patron Polski oraz dzieci i młodzieży. Konferencja Episkopatu Polski ustanowiła rok 2018 Rokiem Jubileuszowym św. Stanisława Kostki w 450. rocznicę jego śmierci. W diecezji płockiej obchody jubileuszu trwały od uroczystości Objawienia Pańskiego, 6 stycznia 2018 r. do Niedzieli Chrystusa Króla, 25 listopada 2018 r. Ich hasłem przewodnim było motto św. Stanisława Kostki: „Ad maiora natus sum - Do większych rzeczy jestem urodzony”.
W tym roku jubileusz 875 lat konsekracji obchodzi katedra Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Płocku, jedna z pięciu najstarszych w kraju, a także jedną z trzech, gdzie spoczywają dawni władcy Polski, książęta: Władysław I Herman i Bolesław III Krzywousty. W kwietniu 2018 r. górujące nad doliną Wisły płockie Wzgórze Tumskie, gdzie wznosi się katedra, wybudowana przez biskupa Aleksandra z Malonne w latach 1130-1144, zostało wpisane, decyzją prezydenta Andrzeja Dudy, na listę Pomników Historii.
W 1910 r. papież Pius X wyróżnił płocką katedrę tytułem Bazyliki Mniejszej - jest to godność nadawana kościołom, które w szczególny sposób wyróżniają się wartością zabytkową, liturgiczną i duszpasterską, będąc m.in. celem licznych pielgrzymek. W 1991 r. płocką katedrę odwiedził papież św. Jan Paweł II w czasie swej czwartej pielgrzymki do Polski. Przewodniczył tam nabożeństwu na zakończenie odbywającego się wówczas 42. Synodu Diecezjalnego. Dla upamiętnienia tego wydarzenia w 1994 r. w sąsiedztwie bazyliki wzniesiono pomnika papieża Polaka.
W 2019 r. przypada także 20. rocznica beatyfikacji pasterzy diecezji płockiej arcybiskupa Antoniego Juliana Nowowiejskiego i biskupa Leona Wetmańskiego. Obaj zginęli w 1941 r. w niemieckim obozie koncentracyjnym w Działdowie. Ich beatyfikacji dokonał papież św. Jan Paweł II 13 czerwca 1999 r. w Warszawie, wynosząc wtedy na ołtarze 108 męczenników z czasów II wojny światowej. (PAP)
mb/ krap/
