Muzeum Okręgowe Ziemi Kaliskiej wzbogaci się o jedyne nagranie radiowej audycji z 1992 roku, poświęconej sprawie dzieła Petera Rubensa "Zdjęcie z krzyża". Obraz został utracony w pożarze katedry św. Mikołaja w Kaliszu w 1973 r.
Współautor audycji pt. "Historia jednego obrazu" Andrzej Tylczyński powiedział PAP, że trwające trzy godziny nagranie zostało wyemitowane w lokalnym radiu Centrum 13 grudnia 1992 r. z okazji 15. rocznicy pożaru w kościele. Zapisu nagrania dokonał wówczas ś.p. Józef Dąbrowski – dowódca straży pożarnej, kierujący akcją gaśniczą.
Joanna Walczak, specjalista ds. promocji w Muzeum Okręgowym Ziemii Kaliskiej, poinformowała PAP, że nagranie jest bardzo cennym dokumentem, ponieważ "jest to jedyny utrwalony zapis na ten temat" i - jak podkreśliła - "zostanie udostępniony na cyfrowej platformie Muzea Wielkopolski, którą przygotowuje Muzeum Okręgowe Ziemi Kaliskiej".
Andrzej Tylczyński podkreślił, że celem przekazania nagrania jest ponowne zainteresowanie sprawą społeczeństwo oraz organa ścigania. "Być może ktoś jeszcze coś wie i wniesie do tematu. Być może ktoś zainteresuje się sprawą i dotrze do archiwów policyjnych oraz prokuratorskich w tej sprawie i rzuci nowe światło na historię" - powiedział.
W nocy z 13 na 14 grudnia 1973 roku w kościele św. Mikołaja w Kaliszu podczas pożaru ogień miał strawić słynny obraz Petera Rubensa "Zdjęcie z krzyża", który należał do najcenniejszych dzieł sztuki w Polsce. Do Kalisza został sprowadzony w 1621 r.
Śledztwo w tej sprawie milicja i prokuratura umorzyły w 1974 r., choć krążyły informacje, że pożar był przestępczym podpaleniem, które miało zatrzeć ślady kradzieży obrazu.
Pod koniec lat 90. prokuratura ponownie wszczęła postępowanie po tym, jak ówczesny wikary, a dzisiaj proboszcz senior ks. Andrzej Gaweł oświadczył, że posiada dowody na to, że obraz został najpierw skradziony, a dopiero później podpalono miejsce, w którym się znajdował. Dowodem - według duchownego - był pozostały przy części ramy obrazu skrawek białego płótna, które nie było nadpalone, tylko obdarte.
Także zdaniem autora audycji w Kaliszu nadal żyją osoby, które obstają przy wersji, że obraz został skradziony i nadal gdzieś istnieje. "Kiedy rozpoczynaliśmy pracę nad audycją pojawiło się wiele wątpliwości co do tego, czy obraz Rubensa rzeczywiście w tym pożarze spłonął" - powiedział Tylczyński i dodał, że dlatego zwrócono się do bezpośrednich świadków tego wydarzenia.
W nagraniu wzięli udział: Judyta Dymkowska, pracująca w tym czasie w Muzeum Okręgowym Ziemi Kaliskiej, ks. Andrzej Gaweł, ś.p. Wacław Klepandy – przewodnik po Kaliszu, ś.p. Józef Dąbrowski – major pożarnictwa, dowódca straży pożarnej kierujący akcją gaśniczą, ks. infułat Stanisław Piotrowski – ówczesny proboszcz kościoła św. Mikołaja, ś.p. Bronisław Owczarek – twórca kopii obrazu, która obecnie znajduje się w ołtarzu głównym kaliskiej katedry.
Audycja powstała dzięki pomocy ś.p. Władysława Machowicza. Archiwalne nagranie trafi do kaliskiego muzeum 13 grudnia w 44. rocznicę pożaru kościoła.(PAP)
autor: Ewa Bąkowska
bak/ agz/
