Dyrekcja placówki podkreśla, że pomogą one w ustaleniu listy Polaków, którzy byli deportowani do Kazachstanu.
Ok. 150 stron kopii dokumentów z lat 1941-46 pochodzi z Państwowego Archiwum Obwodu Pawłodarskiego w Pawłodarze, drugie tyle z Instytutu Historii i Etnologii przy Komitecie Nauki Ministerstwa Edukacji i Nauki Republiki Kazachstanu.
W środę w Białymstoku dyrektor Muzeum Pamięci Sybiru prof. Wojciech Śleszyński oraz przedstawiciele dyrekcji tych placówek w Kazachstanie podpisali umowy, listy intencyjne o współpracy. W ostatni poniedziałek na spotkaniu w Muzeum Pamięci Sybiru powołano także Polsko-Kazachstańską Komisję Historyczną, która ma być forum współpracy pomiędzy historykami z obu krajów m.in. nt. losów Polaków w Kazachstanie.
Dyrektor Muzeum Pamięci Sybiru prof. Wojciech Śleszyński wyjaśnił, że głównym efektem tej współpracy ma być ustalenie listy Polaków deportowanych do Kazachstanu.
"To jest najważniejsze, ustalenie nazwisk osób zesłanych do Kazachstanu. Wiedząc jaka jest w tej chwili sytuacja z archiwami na terenie Rosji, musimy wykorzystać ten moment, żeby mieć możliwość pracy w archiwach w Kazachstanie" - powiedział na konferencji prasowej Śleszyński. Dodał, że mimo, iż sytuacja na wschodzie jest obecnie bardzo trudna, to muzealnicy, historycy dalej pracują, robią to co mogą, aby poznawać, odkrywać historię.
"Ta współpraca otwiera przed nami zupełnie nowe możliwości. To jest pierwsza w historii naszych państw Komisja Historyczna, która będzie skutkowała nowymi dokumentami" - podkreślił Śleszyński. "Nasi obywatele będą mogli poznać losy swoich rodzin, losy w tej chwili skrywane jeszcze w archiwach postsowieckich na terenie Kazachstanu" - wyjaśnił.
Dodał, że dostęp do tych dokumentów, możliwość ich zbadania jest ważna tym bardziej, że połowa Polaków deportowanych w latach 40-tych XX w. na Wschód trafiła właśnie do Kazachstanu. "Tam jest niesamowity zasób materiałów, z którego korzystać będą nasi obywatele poznając losy swoich przodków" - mówił Śleszyński.
Zastępca dyrektora Państwowego Archiwum Obwodu Pawłodarskiego Nadezhda Kubik powiedziała dziennikarzom, że w archiwach jest dużo dokumentów dotyczące spisów ludności, losów, sytuacji, położenia konkretnych deportowanych osób, miejsc gdzie przebywały, jakiej pomocy podlegały, np. zdrowotnej czy żywnościowej. Na razie przekazano tylko wstępną ich część. Są też dokumenty o działalności komisji pomagających Polakom w Kazachstanie. Zapowiedziała wspólne prace nad tymi dokumentami, publikacje.
Dyrektor Instytutu Historii i Etnologii przy Komitecie Nauki Ministerstwa Edukacji i Nauki Republiki Kazachstanu. prof. Zijabek Kabuldinov powiedział, że placówka będzie mogła przekazać do Muzeum Pamięci Sybiru różne dokumenty związane z losami Polaków w Kazachstanie z XVIII, XIX i XX w.
Prof. Wojciech Śleszyński poinformował, że pierwszy zbiór pozyskanych dokumentów z Pawłodaru będzie wydany w 2023 r.(PAP)
autor: Izabela Próchnicka
kow/ pat/
