Konsekracja kościoła pw. Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła w parafii Opatrzności Bożej. Nz. arcybiskup metropolita poznański Antoni Baraniak (w mitrze i z pastorałem). Kalisz, 15.10.1972. Fot. PAP/W. Rozmysłowicz
Obchody 120. rocznicy urodził abp. Antoniego Baraniaka, biskupa niezłomnego - odbędą się 7 stycznia. Centralne uroczystości zaplanowano w parafii pw. św. Marcina w Mchach, rodzinnej miejscowości duchownego. Mszy św. będzie przewodniczył abp Stanisław Gądecki, przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski.
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uchwałą z 28 lipca 2023 r. ogłosił 2024 Rokiem Arcybiskupa Antoniego Baraniaka.
1 stycznia minęła 120. rocznica urodzin salezjanina, arcybiskupa metropolity poznańskiego Antoniego Baraniaka, więźnia reżimu komunistycznego.
"Z tej okazji, w niedzielę 7 stycznia 2024 r. o godz. 13.00 abp Stanisław Gądecki, metropolita poznański i przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski, odprawi mszę św. transmitowaną przez TVP Polonia z parafii pw. św. Marcina w Mchach, rodzinnej miejscowości Baraniaków" - przekazało biuro prasowe Episkopatu Polski.
Antoni Baraniak urodził się 1 stycznia 1904 r. we wsi Sebastianowo (parafia Mchy w dekanacie boreckim). Wstąpił do zgromadzenia salezjanów. Święcenia kapłańskie przyjął w 1930 r. w Krakowie.
Od 1933 r. był sekretarzem metropolity poznańskiego i gnieźnieńskiego, prymasa Polski, kardynała Augusta Hlonda, a po wojnie – prymasa Stefana Wyszyńskiego. W roku 1951 papież Pius XII mianował go biskupem pomocniczym archidiecezji gnieźnieńskiej.
We wrześniu 1953 roku, jako najbliższy współpracownik Prymasa Tysiąclecia bp Baraniak został aresztowany i uwięziony przez komunistyczną bezpiekę na warszawskim Mokotowie.
W areszcie poddano go śledztwu na podstawie art. 7 Dekretu o przestępstwach szczególnie niebezpiecznych w okresie odbudowy kraju z 13 czerwca 1946 r.
Więziono go bez procesu przez 27 miesięcy. Był poddawany okrutnym torturom (dawano mu m.in. zastrzyki, zatruwano organizm, trzymano w fekaliach, przez kilka dni i nocy więziono nago w wilgotnej celi). Komuniści chcieli wymusić na nim zeznania przeciwko kard. Stefanowi Wyszyńskiemu. Wbrew regulaminowi nie pozwolono mu na pisanie i otrzymywanie listów, widzenie z rodziną i praktyki kapłańskie, mimo wielokrotnych interwencji u władz śledczych i więziennych, a także inspekcji prokuratorskich.
Biskupa zwolniono z aresztu 21 grudnia 1955 r. i internowano. Na wolność powrócił dopiero w 1956 r. Był wyniszczony fizycznie i psychicznie.
W 1957 r. został mianowany arcybiskupem metropolitą poznańskim. Mimo sprzeciwu władz, w 1966 r. zorganizował w Poznaniu obchody tysiąclecia Chrztu Polski, a następnie milenium biskupstwa poznańskiego. Brał udział w Soborze Watykańskim II.
Zmarł po długiej i ciężkiej chorobie 13 sierpnia 1977 r. Umierającego metropolitę odwiedził w szpitalu kard. Karol Wojtyła, który – jako papież Jan Paweł II, podczas pielgrzymki do Poznania w 1983 r. – wspominał, że jego "pasterskie męstwo, wielką pokorę i Bogu znane zasługi otaczamy zawsze głęboką czcią". Abp Antoni Baraniak został pochowany w podziemiach poznańskiej katedry.
Prezydent Andrzej Duda w stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości w 2018 r. uhonorował pośmiertnie abp. Antoniego Baraniaka Orderem Orła Białego. (PAP)
autor: Magdalena Gronek
mgw/ dki/
