Dwa pomniki dowódcy 2. Korpusu Polskiego gen. Władysława Andersa miałyby stanąć w Międzyzdrojach (Zachodniopomorskie) i we włoskim Cassino – chcą tego władze polskiego kurortu. Jeden pomnik jest już gotowy, trwają negocjacje z władzami włoskiego miasta co do lokalizacji monumentu.
Pomnik gen. Władysława Andersa w Cassino miałby być częścią monumentu upamiętniającego zwycięstwo Polaków w 1944r., a także żołnierzy poległych w bitwie. Postać generała miałaby być umieszczona na tle 12-metrowego marmurowego muru z wygrawerowanymi nazwiskami poległych, spoczywających na Polskim Cmentarzu Wojennym na Monte Cassino. Rzeźba z brązu gotowa jest od dwóch lat, stoi obecnie w Międzynarodowym Domu Kultury w Międzyzdrojach.
Jak powiedziała PAP w poniedziałek córka gen. Andersa, ambasador RP we Włoszech Anna Maria Anders, jest już "wymarzona lokalizacja" do postawienia pomnika w Cassino, trwają jednak negocjacje z lokalnymi władzami.
"Burmistrz (Cassino) proponuje inną lokalizację, ale ta druga nie podoba nam się tak bardzo, jak ta pierwsza. Zostawiliśmy sobie to do końca roku i jeżeli nie uda nam się przeforsować pierwszej lokalizacji, zgodzimy się na drugą" – powiedziała Anders.
Zaznaczyła, że postawienie monumentu w Cassino ma bardzo duże znaczenie – odwiedzający cmentarz i utworzone przy nim Muzeum Pamięci 2. Korpusu Polskiego na Monte Cassino będą mogli wspomnieć bohaterów także w samej miejscowości.
"Będzie to dobre dla wszystkich – dla Włoch, dla Polski, dla całego otoczenia" – mówiła. Podkreśliła, że choć w Cassino znajduje się popiersie generała i plac jego imienia, ważne jest także umieszczenie nazwisk bohaterów na będącym częścią monumentu murze.
Pomysłodawcą budowy memoriału jest Bogusław Mamiński, lekkoatleta i szef Klubu Biegacza "Sporting". Autorem pomnika jest Igor Duszyński. Pomnik generała miałby stanąć także na placu w Międzyzdrojach.
"Chcieliśmy połączyć historię ze zmaganiami sportowymi. Niestety, pandemia pokrzyżowała nam plany – myślimy, że zrealizujemy je w 2024 r." – powiedział burmistrz Międzyzdrojów Mateusz Bobek. Dodał, że planowany jest bieg poświęcony bohaterom spod Monte Cassino i ich dowódcy.
"Dążymy do tego, żeby były dwa takie same pomniki – i w Cassino, i w Międzyzdrojach, a konsekwencją naszych prac będzie podpisanie partnerstwa między jednym a drugim miastem – oba mają podobne, turystyczne charaktery" – wskazał burmistrz.
Dodał, że 70 proc. mieszkańców wyspy Wolin pochodziło po 1945 r. z Kresów. "Straciliśmy Kresy, a symbolem tej straty, tęsknoty, jest tez postać generała Andersa" – powiedział Bobek.
18 maja 1944 r. po niezwykle zaciętych walkach 2. Korpus Polski dowodzony przez gen. Władysława Andersa zdobył Monte Cassino wraz ze znajdującym się tam klasztorem. W bitwie zginęło 923 polskich żołnierzy, 2931 zostało rannych, a 345 uznano za zaginionych. W 1945 r. na Monte Cassino otwarto Polski Cmentarz Wojenny, na którym pochowanych jest - według różnych źródeł - od ok. 1050 do ponad 1070 żołnierzy 2. Korpusu Polskiego. W 1970 r. na Monte Cassino pochowano zmarłego w Londynie gen. Andersa. Na miejscu wiecznego spoczynku zdobywców Monte Cassino wyryto napis "Przechodniu powiedz Polsce, żeśmy polegli wierni w jej służbie".(PAP)
autorka: Elżbieta Bielecka
emb/ dki/
