61. konkurs "Malowana Chata" w Zalipiu
61. konkurs "Malowana Chata" rozpoczął się w piątek w Zalipiu k. Tarnowa. Udział w nim biorą malarki i całe rodziny z Zalipia oraz kilkunastu sąsiednich wsi, gdzie tradycyjnie zdobi się gospodarstwa malowanymi motywami kwiatowymi. Przez dwa dni jurorzy będą objeżdżać i oceniać malunki, a w niedzielę ogłoszą werdykt.
Jak poinformował PAP w piątek Kazimierz Kurczab, dyrektor Muzeum Ziemi Tarnowskiej, które organizuje konkurs, przedsięwzięcie jest najdłużej trwającym konkursem sztuki ludowej w Polsce. W tym roku do udziału w nim zgłosiło się około 120 twórców, podobnie jak w latach poprzednich. To pokazuje – ocenił dyrektor – że tradycja ta jest żywa i kultywowana.
„Głównym celem konkursu jest podtrzymanie unikatowej w skali Europy ludowej tradycji zdobienia ścian domów i obejść gospodarczych, a także dokumentacja i archiwizacja tych zjawisk” - wskazał Kurczab. Jak mówił, dzięki konkursowi zachowana została tradycja malowania domów na Powiślu Dąbrowskim (okolice Dąbrowy Tarnowskiej). Jego uczestnicy ozdabiają motywami kwiatowymi domy, obory, stajnie, studnie, płoty, a nawet psie budy.
W piątek i sobotę jurorzy będą objeżdżać zgłoszone gospodarstwa i oceniać tegoroczne malunki - uczestnicy rywalizują m.in. w kategoriach nowych malatur oraz zachowania dawnych, już istniejących. Sędziowie oceniają kunszt wykonania, kolorystykę i zgodność z tradycją. Jak zaznaczają, ta unikatowa twórczość ludowa nie tylko została utrzymana, ale nawet przeżywa rozkwit.
Rywalizujący twórcy dążą do odkrywania coraz innych motywów zdobniczych, doskonalą swoją technikę i wprowadzają nowe formy plastyczne. Termin konkursu jest ruchomy, bowiem zawsze odbywa się w pierwszym tygodniu po święcie Bożego Ciała.
Uroczyste ogłoszenie wyników nastąpi w niedzielę 2 czerwca podczas festynu w Domu Malarek w Zalipiu. Zgodnie z tradycją nagrody otrzymają wszyscy uczestnicy konkursu.
Organizatorzy konkursu podkreślają, że choć jego zasięg jest regionalny, to zalipiańskie malowane obejścia są słynne na całym świecie.
Zdaniem etnografów, zwyczaj malowania domów w tym regionie motywami kwiatowymi wziął się z wiosennego obyczaju bielenia chat, których fasady zszarzały po jesiennych ulewach i zimowych zamieciach.
Konkurs "Malowana Chata" jest najdłużej trwającym konkursem na sztukę ludową w Polsce. Pierwszy raz odbył się w 1948 r., a obecnie jest organizowany przez Muzeum Ziemi Tarnowskiej i centrum kultury „Dom Malarek” w Zalipiu. Przedsięwzięcie dofinansowano ze środków resortu kultury pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.(PAP)
autor: Rafał Grzyb
rgr/ aszw/
