35. Piesza Pielgrzymka Archidiecezji Krakowskiej na Jasnej Górze. 2015 r. Fot. PAP/W. Deska
Tylko w sierpniu z całego kraju na Jasną Górę każdego roku zmierza ponad 40 pielgrzymek pieszych. Wędruje w nich ponad 250 tys. osób. Pątnicy przemierzają łącznie ponad 15 tys. kilometrów szlaków przecinających całą Polskę.
W sierpniu z wielu miast na Jasną Górę ruszają piesze pielgrzymki. Do Częstochowy docierają na obchodzone 15 sierpnia uroczystości święta Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, zwane też świętem Matki Bożej Zielnej - tego dnia odbywa się święcenie kwiatów i ziół.
Historia pieszego pielgrzymowania do Częstochowy rozpoczęła się niemal z chwilą początków kultu Maryi w Jej Cudownym Wizerunku.
Najstarsza pielgrzymka do Częstochowy, udokumentowana w kronikach, wyruszyła we wrześniu 1626 r. z Gliwic. Była wyrazem wdzięczności za uratowanie miasta przed wojskami duńskimi podczas wojny trzydziestoletniej. Według miejskich legend Maryja rozpostarła wtedy swój płaszcz nad miastem, chroniąc je i zmuszając wrogów do ucieczki.
Po cudownym ocaleniu 80 mieszczan wyruszyło z pielgrzymką do Częstochowy, gdzie 29 września 1626 r. umieścili sztandar z wizerunkiem Maryi. Mieszkańcy Gliwic złożyli w kościele parafialnym ślubowanie, że co roku będą odbywać pielgrzymkę. Jak podają miejskie kroniki, "Matce Bożej to ślubowanie było miłe, a dla mieszczan zbawienne".
Najstarsza pielgrzymka do Częstochowy, udokumentowana w kronikach, wyruszyła we wrześniu 1626 r. z Gliwic. Była wyrazem wdzięczności za uratowanie miasta przed wojskami duńskimi podczas wojny trzydziestoletniej. Według miejskich legend Maryja rozpostarła wtedy swój płaszcz nad miastem, chroniąc je i zmuszając wrogów do ucieczki.
Druga była piesza pielgrzymka z Kalisza. Po raz pierwszy ruszyła w 1637 r. To jedyna piesza pielgrzymka w Polsce, podczas której pątnicy drogę w obie strony pokonują pieszo. Trwa od 10 do 19 sierpnia. Pielgrzymi mają do pokonania trasę liczącą łącznie ponad 300 km. Trzecia to pielgrzymka piesza z Łowicza (od 1656 r.).
Warszawska Pielgrzymka Piesza na Jasną Górę, która po raz pierwszy wyruszyła 6 sierpnia 1711 r., była wypełnieniem ślubowania złożonego w imieniu mieszkańców stolicy przez członków Bractwa Pana Jezusa Pięciorańskiego za uwolnienie miasta od szalejącej zarazy.
Trasa pielgrzymki liczy 248 km, wędrówka trwa dziewięć dni i kończy się 14 sierpnia. Na szlaku pątnicy odwiedzają m.in. Sanktuarium Matki Bożej Świętorodzinnej w Studziannej, Sanktuarium Pana Jezusa Ukrzyżowanego w Paradyżu i Sanktuarium św. Anny Samotrzeciej w miejscowości Święta Anna.
Od kilkudziesięciu lat warszawska pielgrzymka ma charakter międzynarodowy, a idą w niej osoby z całej Europy; do Częstochowy wędrują też pielgrzymi nawet z Indii. Ostatnio wśród pątników są również Rosjanie, Litwini, Białorusini, Ukraińcy i Łotysze.
Tegoroczna 305. Warszawska Pielgrzymka Piesza wyruszy w czwartek 6 sierpnia spod kościoła ojców paulinów pw. św. Ducha. Mottem pielgrzymki są słowa: "Maryja Bramą Miłosierdzia". Mszy św. przed wyruszeniem pielgrzymów na Jasną Górę przewodniczyć będzie metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz, który wygłosi też okolicznościową homilię.
Kierownik 305 WPP paulin o. Marek Tomczyk powiedział PAP, że hasło tegorocznej pielgrzymki nawiązuje do słów papieża Franciszka, który powiedział, że "Maryją jest Bramą Miłosierdzia". "Przeżywamy Nadzwyczajny Jubileuszy Rok Miłosierdzia i dlatego chcemy dziękować Panu Bogu za dar miłosierdzia" - Podkreślił o. Tomczyk.
Dodał, że tegoroczna pielgrzymka jest też dziękczynieniem za 1050-lecie chrztu Polski i Światowe Dni Młodzieży w Krakowie. "Jest też dziękczynieniem za 60-lecie Jasnogórskich Ślubów Narodu Polskiego i za Prymasa Tysiąclecia kard. Stefana Wyszyńskiego" - wyjaśnił o. Tomczyk. "Będziemy też prosić o Boże błogosławieństwo dla ojczyzny" - zaznaczył.
Od 1981 r. młodzież akademicka i ze szkół średnich Archidiecezji Warszawskiej pielgrzymuje na Jasną Górę szlakiem zapomnianych staropolskich Sanktuariów Maryjnych m.in: Matki Boskiej Niepokalanej Wszechpośredniczki Łask w Niepokalanowie, Matki Bożej Jazłowieckiej w Szymanowie, Matki Bożej Świętorodzinnej w Miedniewicach, Sanktuarium św. Anny w Smardzewicach, Sanktuarium Matki Bożej Gidelskiej, Matki Bożej Mstowskiej Miłosierdzia, Sanktuarium św. Ojca Pio na Przeprośnej Górce.
W tym roku 36. Warszawska Akademicka Pielgrzymka Metropolitarna wyruszy w środę 5 sierpnia spod kościoła św. Anny. Pielgrzymować będzie pod hasłem "Effatha" ("Otwórz się").
Pielgrzymki na Jasną Górę odbywają się również w innym czasie, jednak nie są to już pielgrzymki piesze; zazwyczaj są organizowane przez konkretne grupy zawodowe i środowiskowe - są pielgrzymki ludzi pracy, pielęgniarek, parlamentarzystów, żeglarzy.
Rektor kościoła akademickiego św. Anny w Warszawie ks. Jacek Siekierski, nawiązując do tegorocznego hasła akademickiej pielgrzymki podkreślił w rozmowie z PAP, że wskazuje ono, że mamy "otworzyć swoje serca na Chrystusa, na Jego łaskę, na słowo Boże, na Jego miłość i miłosierdzie".
Nawiązując do Roku Miłosierdzia, ks. Siekierski odniósł się do słów papieża Franciszka, który mówił, że "jeśli będziemy praktykować dobre uczynki względem duszy i ciała na co dzień, to katolicy są w stanie przemienić świat".
Jak zaznaczył ks. Siekierski, jest to także pielgrzymka dziękczynna za Światowe Dni Młodzieży w Krakowie.
5 sierpnia po mszy św. odprawionej w Katedrze Polowej WP na Jasną Górę ruszy też Międzynarodowa Piesza Pielgrzymka Wojskowa. Pierwsza wyruszyła w 1991 roku; tylko raz - z powodu powodzi w 1997 r. - została odwołana. W pielgrzymce idą żołnierze zawodowi, pracownicy wojska, osoby z ich rodzin. Od 1996 r. z Polakami pielgrzymują żołnierze innych państw. Jako pierwsi dołączyli Amerykanie (w pierwszym roku - 16 osób) i Słowacy (30 żołnierzy). W 2007 r. dołączyli żołnierze litewscy i ukraińscy.
Pielgrzymki na Jasną Górę odbywają się również w innym czasie, jednak nie są to już pielgrzymki piesze; zazwyczaj są organizowane przez konkretne grupy zawodowe i środowiskowe - są pielgrzymki ludzi pracy, pielęgniarek, parlamentarzystów, żeglarzy.
W Polsce poza Jasną Górą jest 95 ośrodków pielgrzymkowych, m.in. Piekary Śląskie, Kalwaria Zebrzydowska, Święta Lipka, Góra Św. Anny, Kalwaria Pacławska, Licheń, Kodeń, Gietrzwałd, Wambierzyce.
W Kościele pielgrzymowano od II wieku do miejsc świętych w Palestynie (Jerozolima), a od III wieku do grobów apostołów-męczenników (Rzym) i miejsc przechowywania relikwii. Od późnego średniowiecza pielgrzymki stały się praktyką masową, podejmowaną indywidualnie lub grupowo. Szczególnie popularnym miejscem było i jest nadal Santiago de Compostela w Hiszpanii.
Stanisław Karnacewicz (PAP)
skz/ pz/
