Fragment fortyfikacji Zamościa. Fot. PAP/J.Ochoński
Prawie 96 mln zł ma kosztować odtworzenie historycznego przebiegu dawnych fortyfikacji Twierdzy Zamość. Powstała na przełomie XVI i XVII w., wielokrotnie przebudowywana, była jedną z największych na ziemiach polskich. Teraz ma być atrakcją turystyczną miasta.
Renowacja ocalałych fragmentów twierdzy oraz rekonstrukcja niektórych elementów realizowana jest w ramach dwóch projektów dofinansowanych ze środków Unii Europejskiej. Łączny koszt obu projektów to ponad 95,7 mln zł, z czego ponad 73 mln zł to dotacja z programów Innowacyjna Gospodarka oraz Infrastruktura i Środowisko.
„Po ich zrealizowaniu zamojski zespół staromiejski wraz z terenami fortecznymi stanie się gotowym produktem turystycznym skierowanym do turystów podróżujących szlakiem dziedzictwa kulturowego, szlakiem UNESCO czy historycznym szlakiem polskich obiektów fortecznych” - powiedział Paweł Czachalski z biura promocji zamojskiego Urzędu Miasta.
Fortyfikacje wokół Zamościa powstały na przełomie XVI i XVII w. na zlecenie założyciela miasta hetmana wielkiego koronnego Jana Zamoyskiego. Twierdza była wielokrotnie przebudowywana. W XVII w. jej mury liczyły 2,5 km długości, tworzyły nieregularny siedmiobok z siedmioma bastionami w załamaniach. W drugiej połowie XIX w. na rozkaz cara Aleksandra II twierdza została zlikwidowana; większość umocnień rozebrano.
Ocalałe fragmenty twierdzy zostaną wyremontowane, a niektóre budowle całkowicie lub częściowo zrekonstruowane. Powstaną też ziemne wały, które zaznaczą przebieg dawnych murów. Będzie nimi prowadziła trasa turystyczna.
Część prac już wykonano – m.in. wyremontowano kazamaty (rodzaj schronu) w bastionach II i IV, zbudowano most przed Bramą Szczebrzeską, uwidocznione zostały dawne zarysy bastionów V i VI. Przebudowany został też amfiteatr zlokalizowany na terenach fortecznych, wokół obiektów fortyfikacyjnych powstały ścieżki rowerowe i oświetlone trasy turystyczne.
Trwa m.in. rekonstrukcja wału fortecznego od bastionu III do Bramy Szczebrzeskiej. W rejonie tym powstać ma Muzeum Fortyfikacji i Broni. Trafią do niego m.in. eksponaty broni należące do zbiorów Muzeum Zamojskiego a ekspozycja ma być wzbogacona o broń z XIX i XX wieku.
Wszystkie prace przy rekonstrukcji i renowacji obiektów dawnej zamojskiej Twierdzy mają się zakończyć w 2014 r.
Od wielu lat w Zamościu systematycznie restaurowane jest też Stare Miasto - nazywane Perłą Renesansu, wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Odnowiono Rynek Wielki, renesansowe staromiejskie podwórka, Rynek Wodny, Rynek Solny.
Zamość pozyskiwał na te cele dotacje z różnych źródeł – funduszy unijnych, budżetu państwa, Norweskiego Mechanizmu Finansowego. Jak zaznaczył Czechalski, od wejścia Polski do Unii na projekty związane z rewitalizacją zespołu staromiejskiego wydano już ok. 160 mln zł.
Renowacja zabytków Zamościa ma przyczyniać się do podnoszenia atrakcyjności miasta dla ruchu turystycznego. W całym ubiegłym roku - według szacunków - Zamość odwiedziło ok. 260 tys. turystów. (PAP)
ren/ ula/
