Otwarcie Strefy Carnall Sztolni Królowa Luiza w Zabrzu. Fot. PAP/A. Grygiel
Strefę Carnall – zespół zabytkowych zabudowań kopalnianych z przełomu XIX i XX w. – otwarto w piątek dla zwiedzających w kompleksie Sztolni Królowa Luiza w Zabrzu (Śląskie).
Inwestycja wieńczy kilkanaście lat prac rewitalizacyjnych, prowadzonych w kompleksie Sztolni Królowa Luiza i Kopalni Guido. Pochłonęły one 330 mln zł – głównie ze środków Unii Europejskiej – i pozwoliły udostępnić w sumie 10 kilometrów podziemnych tras turystycznych i ponad 30 obiektów w 6 lokalizacjach w Zabrzu.
"To największa industrialna strefa kulturalna w Polsce" – podkreśliła prezydent Zabrza Małgorzata Mańka-Szulik.
Wojewoda śląski Jarosław Wieczorek odczytał list od premiera Mateusza Morawieckiego. "Mamy w Polsce wiele skarbów, o które powinniśmy się troszczyć. Sztolnia Królowa Luiza i Kopalnia Guido w Zabrzu są jednymi z nich. To właśnie tu widać ponad dwustuletnie dziedzictwo tego regionu, tu możemy docenić trud wielu pokoleń Ślązaków. Dziękuję za pielęgnowanie pamięci o naszym przemysłowym dziedzictwie, nie tylko w Zabrzu, ale i na całym Śląsku" – napisał premier.
List gratulacyjny marszałka woj. śląskiego Jakuba Chełstowskiego odczytała radna sejmiku Alina Nowak. "Samorząd województwa śląskiego od początku obecnej kadencji konsekwentnie wspiera Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu. Wzmocniliśmy finansowo i kompetencyjnie podmiot, który jest jedną z perełek turystycznych i kulturalnych Śląska. Cieszę się, że w obiekcie, który jest dumą województwa, udostępnione zostaną kolejne zabytkowe powierzchnie zabudowań kopalnianych z XIX i XX wieku. To kolejna atrakcja i propozycja dla mieszkańców województwa śląskiego. Zależy nam na ochronie i upowszechnianiu dziedzictwa industrialnego regionu" – podkreślił marszałek Chełstowski.
Strefa Carnall, będąca częścią historycznej Kopalni Królowa Luiza, to zespół zabytkowych, powierzchniowych zabudowań kopalnianych z przełomu XIX i XX wieku, należących do kompleksu Sztolni Królowa Luiza. Poprzemysłowe budynki zostały zrewitalizowane na przestrzeni kilku lat.
Ostatni, największy etap prac został zrealizowany przez Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu jako część dofinansowanego ze środków Unii Europejskiej projektu "Rewitalizacja i udostępnienie poprzemysłowego Dziedzictwa Górnego Śląska". Projekt, o łącznej wartości przekraczającej 115 mln zł (w tym zabrzańska część – około 81 mln), obok zabudowań strefy Carnall, objął m.in. remont gmachu naukowego Muzeum Górnictwa Węglowego i utworzenie w Chorzowie Muzeum Hutnictwa.
Dzięki zakończonym pracom udostępniono odwiedzającym m.in. maszynownię szybu Prinz Schönaich ze zlokalizowaną w niej unikatową wystawą dotyczącą ratownictwa górniczego i zagrożeń w kopalniach. Dawny warsztat elektryczny zmienił się w pokazową kuźnię i miejsce do przeprowadzania konserwacji wyposażenia muzeum. Dodatkową atrakcją, unikatową w skali Europy, jest także wyremontowana parowa maszyna wyciągowa szybu Carnall, czynna od 1915 roku.
Projekt "Rewitalizacja i udostępnienie poprzemysłowego Dziedzictwa Górnego Śląska" został dofinansowany z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2014-2020, a jego łączna wartość to 114,7 mln zł, z czego 62 mln zł pochodzą z Unii Europejskiej. Pozostałe środki pochodziły z budżetu Muzeum Górnictwa Węglowego, miasta Chorzowa, miasta Zabrze, dotacji Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz dotacji Województwa Śląskiego. Wartość prac zrealizowanych w strefie Carnall tylko w ostatnim etapie, w latach 2018-2021, opiewa na kwotę 25 mln zł. (PAP)
autorka: Anna Gumułka
lun/ pat/
