Polska okupowana podczas II wojny światowej przez hitlerowskie Niemcy i ZSRR straciła wskutek ich działań zbrojnych oraz w rezultacie dokonanych przez tych najeźdźców kradzieży ponad 516 tys. dzieł sztuki - napisał wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński w artykule opublikowanym w środę w hiszpańskim portalu El Debate.
Wicepremier odnotował, że już w 1942 r. oceniano, że straty w samych zasobach muzealnych wyniosły 50 proc. stanu przedwojennego.
Gliński zaznaczył, że podległe Moskwie władze PRL przerwały w dekadzie lat 50. XX w. dokumentowanie strat z polskich zbiorów kultury i sztuki, a dopiero zmiany ustrojowe zainicjowane w 1989 r. umożliwiły wznowienie spraw restytucyjnych.
"W 1992 r. powstała baza strat wojennych, czyli ogólnopolski rejestr dóbr kultury utraconych w wyniku II wojny światowej, pochodzących z terytorium Polski (…), który liczy ponad 66 tys. rekordów i ciągle się rozrasta. Obecnie w toku jest 130 spraw restytucyjnych prowadzonych przez polski resort kultury w 15 krajach" - napisał Gliński zaznaczając, że dzięki tym działaniom w ostatnich latach do macierzystych zbiorów powróciło ponad 600 cennych obiektów.
Przedstawiciel polskiego rządu przypomniał, że od połowy września w największych polskich muzeach można zobaczyć puste ramy obrazów. Dodał, że chodzi o kampanię informacyjną, która ma na celu przypomnienie "o dziełach sztuki z polskich kolekcji publicznych, prywatnych i kościelnych, które zostały utracone w wyniku II wojny światowej".
"Nieprzypadkowo kampanię +Puste Ramy+ w polskich muzeach zainaugurowaliśmy tuż przed kolejną rocznicą napaści Związku Radzieckiego na Polskę 17 września 1939 r. Chcemy tym samym przypomnieć, że Rzeczpospolita Polska padła ofiarą dwóch agresorów – Niemiec oraz sowieckiej Rosji" - zaznaczył wicepremier.
Puste ramy pojawiły się do tej pory w 12 muzeach – największych muzeach narodowych, a także mniejszych instytucjach regionalnych i muzeach okręgowych.
Tekst wicepremiera Glińskiego został opublikowany w ramach najnowszej odsłony projektu “Opowiadamy Polskę światu”, która powstała przy wsparciu Instytutu Pamięci Narodowej, Polskiej Fundacji Narodowej, Ministerstwa Spraw Zagranicznych, a także Polskiej Agencji Prasowej. Wszystkie teksty projektu opublikowane są na portalu www.WszystkoCoNajwazniejsze.pl. (PAP)
zat/ adj/