270 prac, w tym obrazy, grafiki, fotografie, książki i materiały archiwalne składają się na wielowątkowy obraz Wilna przedstawiony na wystawie Muzeum Narodowego w Krakowie. Ekspozycję „Wilno Vilnius, Vilne 1918–1948. Jedno miasto – wiele opowieści” będzie można zwiedzać od środy.
"To pierwsza tak spektakularna wystawa poświęcona sztuce wileńskiej tamtych lat" – podkreślił dyrektor MNK Andrzej Szczerski i kurator wystawy podczas wtorkowej konferencji prasowej w Gmachu Głównym muzeum. "Wilno, Vilnius, Vilne" prezentuje życie codzienne i twórczość w mieście pierwszej połowy XX wieku z trzech perspektyw: polskiej, litewskiej i żydowskiej. Datami granicznymi dla tych opowieści są natomiast odzyskanie niepodległości Polski i Litwy oraz rok 1948, data, którą przyjmuje się jako ostatni wielki wyjazd Polaków z Wilna.
"Nie chodzi tylko o opowieści tworzone przez różnego rodzaju artystów z różnych grup narodowościowych, ale chodzi też o wieloznaczność sztuki wileńskiej tego czasu. Zobaczymy bardzo wiele tendencji, które pojawiały się równolegle, od awangardy po sztukę neoklasycyzującą" – zaznaczył prof. Szczerski.
Ekspozycja została podzielona na siedem części. Otwiera ją prezentacja wizerunku miasta w krajobrazach i grafikach, których autorzy są prezentowani w kolejnej sali, dalej znalazły się pomieszczenia opowiadające o walce, jaką toczyli o Wilno Litwini i Polacy, a także prezentacja sztuki awangardowej. W największej, szóstej sali, przedstawiono prace ukazujące codzienność międzywojennego Wilna, a ostatnia sala została poświęcona latom powojennym.
"W tej sali przedstawiamy exodus i nostalgię, widzimy Wilno pozbawione mieszkańców żydowskiego pochodzenia, przedstawiane przez polskich artystów nostalgicznym spojrzeniem, jako wspomnienie" – opowiedziała kuratorka wystawy prof. Giedre Jankevičiute.
Organizatorami wystawy są Muzeum Narodowe w Krakowie i Lithuanian National Museum of Art. Jak napisał w katalogu do ekspozycji dyrektor MNK, jest wiele powodów, dla których w roku obchodów 700-lecia Wilna taka wystawa pojawia się właśnie Krakowie. "Historyczne związki tych dwóch miast były wielokrotnie badane i podkreślane. Dla obu istotne znaczenie ma dziedzictwo jagiellońskie, łączą je także życiorysy ich mieszkańców, w przeszłości i współcześnie, a dziś dodatkowo wspólne wsparcie dla walczącej o wolność Ukrainy" – wymienił. Wśród symbolicznych postaci dla tej wystawy wymienił m.in. Andrzeja Wróblewskiego, urodzonego w Wilnie i tam rozpoczynającego swoją artystyczną drogę, który po wojnie trafił do Krakowa, gdzie kontynuował edukację i tworzył.
Ekspozycja "Wilno Vilnius, Vilne 1918-1948. Jedno miasto – wiele opowieści" wpisuje się w program wystaw MNK poświęconych sztuce modernistycznej. Będzie ją można zwiedzać w Gmachu Głównym MNK do 3 września br.(PAP)
autorka: Julia Kalęba
juka/ aszw/