Wystawa "Urban networks of modernism and the role of Jewish architects – the case of Gdynia (Poland)" w Berlinie
Od weekendu w Berlinie można oglądać wystawę prezentującą międzywojenną architekturę Gdyni, ukazaną przez pryzmat wybranych realizacji autorstwa polskich architektów żydowskiego pochodzenia, którzy aktywnie uczestniczyli w kształtowaniu miasta.
"W ekspozycji centralne miejsce zajmuje twórczość polskich architektów pochodzenia żydowskiego – twórców i twórczyń wykształconych na rodzimych uczelniach (m.in. na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej), którzy aktywnie uczestniczyli w kształtowaniu nowoczesnej Gdyni oraz szerzej (w) budowaniu nowoczesnej międzywojennej Polski" - powiedziała PAP dr Małgorzata Jędrzejczyk z oddziału Instytutu Pileckiego w Berlinie, współkuratorka wystawy.
"Gdynia stała się swoistym miastem-manifestem, obszarem skupiającym jak w soczewce aspiracje, marzenia, dążenia, ale i trudności rozwijającego i modernizującego się kraju, i na wystawie staraliśmy się zaprezentować fenomen Gdyni także na tle międzywojennej historii Polski" - podkreśliła Jędrzejczyk.
Ambicją ekspozycji było jednak "nie tylko opisanie, ale też wpisanie owego architektonicznego dziedzictwa w kontekst międzynarodowego, wielowymiarowego dziedzictwa modernizmu, u którego podstaw legło m.in. poszukiwanie nowoczesnego języka architektonicznego oraz redefinicja celów i obszarów zainteresowania architektury, i sposobu rozumienia jej społecznego zaangażowania" - zwraca uwagę.
"Z jednej strony staramy się naświetlić splatanie się owego architektonicznego dziedzictwa ze specyficzną sytuacją historyczną, społeczną, geopolityczną i procesami modernizacyjnymi w Polsce w pierwszych dekadach XX wieku, z drugiej strony zaś interesuje nas zjawisko architektonicznych transferów i syntez oraz tego, co łączy międzywojenną nowoczesną architekturę z przeobrażeniami zachodzącymi w innych częściach świata" - podkreśliła Jędrzejczyk.
Organizatorzy w opisie wystawy zwracają uwagę, że pod koniec lat 30. XX wieku część architektów pochodzenia żydowskiego została pozbawiona prawa wykonywania zawodu, a wraz z wybuchem II wojny światowej wielu zostało zmuszonych do ucieczki w obawie o swoje życie oraz było prześladowanych lub zostało zamordowanych przez niemiecki reżim okupacyjny.
Wystawa "Urban networks of modernism and the role of Jewish architects – the case of Gdynia (Poland)" powstała jako efekt współpracy stowarzyszenia Gesellschaft zur Erforschung des Lebens und Wirkens deutschsprachiger juedischer Architekten (GjA) oraz Instytutu Pileckiego w Berlinie jako część programu "Ćwiczenie nowoczesności". Zespół kuratorski tworzą: dr Małgorzata Jędrzejczyk, Witold Okun, Marie-Josée Seipelt, dr inż. Guenter Schlusche.
Wystawa prezentowana jest do 24 listopada w języku angielskim oraz niemieckim w pawilonie BHROX bauhaus reuse w Berlinie w ramach festiwalu Triennale der Moderne.
Z Berlina Berenika Lemańczyk (PAP)
bml/ akl/
