Wystawa z okazji jubileuszu koronacji obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej

"Czuliśmy się w Zamku Królewskim zobligowani, żeby ten jubileusz niezwykłego wydarzenia, pierwszego poza Włochami w dziejach Europy, czyli koronacji obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej upamiętnić i przypomnieć o nim naszym zwiedzającym" - powiedział dyrektor Zamku Królewskiego w Warszawie Przemysław Mrozowski podczas środowego briefingu prasowego poświęconego wystawie "Koronacja papieska obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej na Jasnej Górze w 1717 r. i jej jubileusz".

Ojciec generał Zakonu Paulinów Arnold Chrapkowski podkreślił, że rok 1717 był ważny w historii naszej ojczyzny. "Ta pierwsza koronacja poza terenem Włoch miała ogromne znaczenie pod względem historycznym i kulturowym, a przede wszystkim religijnym. Historia naszej ojczyzny nierozerwalnie związana jest z cudownym wizerunkiem jasnogórskim Maryi. Wydarzenia, i radosne i trudne, związane były z tym szczególnym obrazem i z Jasną Górą. Pragniemy, aby ten cały rok jubileuszowy przyczynił się przede wszystkim do odnowy jedności naszego narodu. I życzę żebyśmy z tego czasu jubileuszowego świętowania wynieśli ten walor religijny, by na nowo odkryć w sobie tego ducha maryjnego, który przez wieki kształtował obraz naszej ojczyzny" - mówił.

Kurator wystawy Jerzy Żmudziński dodał, że obecnie na Jasnej Górze jest prezentowana obszerna wystawa, której zamierzeniem było zebranie możliwe jak największej liczby pamiątek, ikonografii, dokumentów dotyczących koronacji. "Ale ojcom paulinom zależało też, by ten temat pojawił się w Warszawie. I to się udało zorganizować, ale z konieczności ta wystawa ma trochę inny charakter. Znalazły się na niej plansze z opisową informacją dotyczącą historii koronacji częstochowskiego obrazu. Wybraliśmy też dwa zabytki, które w symboliczny sposób reprezentują całe to zagadnienie" - opowiadał.

Jednym z nich jest relikwiarz, który królowa Maria Józefa, żona Augusta III Sasa, ostatnia królowa Polski ofiarowała na Jasną Górę prawdopodobnie w 1744 r. "To wybitne dzieło rzemiosła artystycznego - złotnictwa uzupełnianego szkłem i kamieniami szlachetnymi. Ten obiekt znajdował się złym stanie, dlatego od dawna nie opuszczał skarbca, ale w związku z jubileuszem został poddany konserwacji. Powodem, dla którego jego pokazanie tu wydawało nam się adekwatne była historia samych relikwii. Wiadomo z akt jasnogórskich, że mieści on w sobie relikwie Krzyża Świętego, które Maria Józefa odziedziczyła po matce, cesarzowej austriackiej, a ta otrzymała je od papieża Klemensa XI. Tego samego, który wyraził zgodę na koronację jasnogórskiego obrazu" - relacjonował kurator.

Obok relikwiarza jest prezentowana jedna z kopii obrazu jasnogórskiego autorstwa Józefa Chełmońskiego. "W pierwszych latach XX w. został on poproszony o wykonanie takich malarskich, bardzo autorskich kopii obrazu. I jedna z tych wersji przedstawia obraz we wszystkich możliwych ozdobach, które wtedy były umieszczane. Z naszego punktu widzenia ważne jest to, że znajdują się na nim korony, którymi koronowano obraz w 1717 r., bo jak wiadomo na początku XX w. zostały one skradzione. Wydaje się, że te dwa zabytki dobrze ze sobą korespondują" - dodał Żmudziński.

8 września 1717 r. za zgodą papieża Klemensa XI dokonano koronacji obrazu Matki Boskiej z Dzieciątkiem. Od 1382 r. znajdował się on pod opieką paulinów na Jasnej Górze w Częstochowie. W Polsce obraz był otoczony czcią, a w XVII w. zyskał szczególną rangę, gdyż ze wstawiennictwem Matki Boskiej z Jasnej Góry łączono korzystny dla Polaków przełom w wojnie ze Szwedami w 1655 r. 1 kwietnia 1656 r. we Lwowie król Jan Kazimierz oficjalnie uznał Matkę Boską za Królową Korony Polskiej, powierzył Jej państwo i naród. W początkach XVIII w. uzyskano zgodę papieża na koronację wizerunku. Niestety korony skradziono w 1909 r. Rok później miała miejsce ponowna koronacja obrazu.

Wystawa będzie czynna do 12 września. (PAP)

akn/ pat/