Stara Synagoga tzw. Mauretańska przy ulicy Wolborskiej w przedwojennej Łodzi. Fot. NAC
Prezentacja makiety "zaginionego kwartału", czyli nieistniejącej już zabudowy Łodzi, zakończy w środę projekt realizowany w Muzeum Miasta Łodzi w 2014 r.
"W poszukiwaniu zaginionego kwartału" to projekt edukacyjny. Jego celem było stworzenie makiety historycznej zabudowy, która przed II wojną światową znajdowała się na obszarze dzisiejszego Parku Staromiejskiego oraz Starego Miasta w Łodzi - od ulic Ogrodowej i Północnej, po Wojska Polskiego i Limanowskiego.
W ramach projektu od sierpnia łodzianie spotykali się z urbanistami, historykami sztuki, architektami i animatorami kultury, spacerowali też po nieistniejącym kwartale ulic szlakiem wyznaczanym przez archiwalne fotografie.
Jak zaznaczyli organizatorzy, projekt jest kontynuacją działań edukacyjnych z pierwszej części roku, skupiających się na detalach architektonicznych łódzkiej architektury pt."3Detale Łodzi". Jednym z efektów tych działań jest film "Bogactwo Łodzi", który obejrzało już prawie 27 tys. osób.
Makieta "zaginionego kwartału" powstała po przeanalizowaniu setek zdjęć i archiwalnych teczek. Prezentacji będzie towarzyszyła wystawa zdjęć i cytatów z prasy, pokazujących i opisujących życie w "zaginionej" dzielnicy.
Zdaniem autorów projektu "Poszukiwanie zaginionego kwartału" należy rozumieć również symbolicznie - jako próbę odnalezienia odpowiedzi na pytania o kondycję planowania przestrzennego w Polsce, o to kto jest odpowiedzialny za stan naszych miast. W trakcie spotkań z ekspertami analizowano, jak rozkładają się akcenty odpowiedzialności za stan miasta pomiędzy urzędników, architektów, urbanistów, polityków i mieszkańców.
Muzeum Miasta Łodzi, które ma swoją siedzibę w okazałym pałacu Izraela Poznańskiego, znajduje się na granicy dwóch dzielnic: Śródmieścia i Bałut. W jego najbliższej okolicy znajduje się Park Staromiejski zwany przez starszych łodzian "Parkiem Śledzia", ponieważ przed II wojną światową na tym obszarze znajdował się targ rybny, a oprócz niego browar i kilkanaście kamienic zburzonych przez Niemców w czasie okupacji, w celu oddzielenia stworzonego na Bałutach getta od reszty miasta.
Nieopodal znajdowała się piękna synagoga w stylu mauretańskim, zburzona w 1939 r. - jak wszystkie inne synagogi łódzkie. Dalsze zmiany w tkance miejskiej tych okolic wprowadzono w czasach PRL, gdy przy poszerzaniu ul. Zachodniej wyburzono kilkanaście kolejnych kamienic, odsłaniając ich oficyny, czyli zabudowania, które pierwotnie nie miały być wystawiane na widok publiczny.
Oficyny - zdaniem urbanistów - nie spełniały roli jako "godne miejsce do życia", więc z czasem opustoszały i zostały zburzone w 2012 r. tworząc kolejny ubytek w miejskiej tkance.
Prezentacja makiety odtworzonego kwartału będzie połączona z premierą filmu edukacyjnego, który dołączy do poszerzanego systematycznie zbioru filmów o Łodzi, dostępnych na kanale Muzeum M. Łodzi na YouTube.
Projekt został sfinansowany przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Edukacja Kulturalna. (PAP)
agm/ as/
