Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o finansowaniu zadań oświatowych. Zgodnie z nią wydłużona zostanie do 15 lat ścieżka awansu zawodowego nauczycieli, a dotacje dla szkół i przedszkoli będą rozliczane na nieco innych zasadach. Ustawa wprowadza ponadto jednakowy wymiar godzin pracy bezpośrednio z uczniem - dla nauczycieli, logopedów i pedagogów szkolnych.
Zgodnie z ustawą dotacja podręcznikowa, tak jak obecnie, będzie naliczana i przekazywana do wysokości maksymalnych kwot na ucznia danej klasy, zróżnicowanych w zależności od etapu edukacyjnego. Szkoły nie będą jednak musiały rozliczać jej osobno dla każdej klasy, ale będą mogły rozliczyć ją łącznie. Oznacza to, że w uzasadnionych przypadkach dyrektor będzie mógł przesunąć środki finansowe między poszczególnymi klasami. Uproszczone zostanie też rozliczenie dotacji, w tym aktualizowanie informacji i wniosków.
Jeśli zaś chodzi o dotację przedszkolną, ustawa wprowadza zasadę, że dotacja nie będzie uzależniona od położenia placówki, ale od organu prowadzącego i rejestrującego. Chodzi o sytuacje, gdy np. gmina wiejska prowadzi przedszkole na terenie gminy miejskiej. Chodzi też o powiaty prowadzące oddziały przedszkolne przy szkołach podstawowych specjalnych.
W przypadku szkół niepublicznych, w których nie jest realizowany obowiązek szkolny lub obowiązek nauki, czyli szkół dla dorosłych, część kwoty z subwencji oświatowej, tak jak dotąd, będzie wypłacana na ucznia, ale część dopiero po zdaniu przez niego egzaminu.
Wprowadzono też zmianę w sposobie korzystania przez samorządy z dotacji na pomoc socjalną dla uczniów. Zróżnicowano wysokość wkładu własnego w zależności od zamożności gminy (5 proc., 10 proc. lub 20 proc.), by zwiększyć możliwość udzielania stypendiów i zasiłków szkolnych w gminach biedniejszych.
Ustawa wprowadza również zmiany w ustawie Karta Nauczyciela. Ścieżka awansu zawodowego nauczycieli zostanie wydłużona z 10 do 15 lat, jednak będzie możliwość jej skrócenia lub wydłużenia. Odejdzie się też - przy awansie zawodowym - od oceny dorobku zawodowego nauczyciela na rzecz oceny jego pracy. Niezależnie od tego, takiej ocenie, co trzy lata, będą podlegać wszyscy nauczyciele. Każdy nauczyciel będzie mógł być poddany ocenie także w dowolnym terminie na wniosek rady szkoły, rady rodziców, organu prowadzącego szkołę lub dyrektora.
Kryteria oceny nauczycieli - zgodnie z wytycznymi zawartymi w ustawie - ma określić Minister Edukacji Narodowej w rozporządzeniu, zaś wskaźniki oceny, dyrektor każdej szkoły w regulaminie. Według MEN, taka formuła pozwoli na uwzględnienie przy ocenianiu specyfiki szkół i warunków, w jakich pracują nauczyciele: placówek małych, dużych, miejskich, wiejskich, itd.
Wprowadzony zostanie też nowy dodatek – za wyróżniającą się pracę, nazwany przez media "500 plus dla nauczycieli". Będzie przysługiwał nauczycielowi dyplomowanemu, czyli na najwyższym stopniu awansu zawodowego, legitymującemu się co najmniej 3-letnim okresem pracy w szkole od dnia nadania stopnia nauczyciela dyplomowanego oraz wyróżniającą oceną pracy.
Dodatek ten będzie wynosić 16 proc. kwoty bazowej, określanej dla nauczycieli corocznie w ustawie budżetowej. Po raz pierwszy nauczyciele będą mogli otrzymać go po 1 września 2020 r., jednak pełną wysokość będzie miał on dopiero od 1 września 2022 r. Do tego czasu wysokość dodatku będzie corocznie wzrastała. Od 1 września 2020 r. ma on wynosić 3 proc. kwoty bazowej, a od 1 września 2021 r. - 6 proc. W Ocenie Skutków Regulacji wyliczono, że w 2020 r. dodatek wynosiłby 95 zł, w 2021 r. - 190 zł, a w 2022 r. - 507 zł.
Określono również tygodniowy obowiązkowy wymiar pensum, czyli liczbę godzin bezpośredniej pracy z uczniami dla nauczyciela, pedagoga, logopedy, psychologa i doradcy zawodowego, a także terapeuty pedagogicznego, w wymiarze 22 godzin tygodniowo. Obecnie samorządy mają w tym zakresie dowolność.
Wprowadzono też zmiany w zakresie udzielania nauczycielom urlopu dla poratowania zdrowia. O jego potrzebie orzekać będzie lekarz medycyny pracy, a nie, jak dotychczas, lekarz pierwszego kontaktu.
Zlikwidowane ma zostać stanowisko asystenta nauczyciela. Zostało ono wprowadzone do systemu wraz z obniżaniem wieku rozpoczynania nauki z 7 do 6 lat. Asystent ma za zadanie wspierać nauczyciela w klasach I-III i w świetlicy. Osoby obecnie pracujące jako asystenci będą mogły być zatrudnione na tym stanowisku nie dłużej niż do 31 sierpnia 2020 r. (PAP)
autor: Danuta Starzyńska-Rosiecka
dsr/ jw/
