Losy 204 polskich adwokatów, którzy byli więźniami niemieckiego obozu Auschwitz, przybliża słownik biograficzny, wydany dzięki współpracy Muzeum Auschwitz i Naczelnej Rady Adwokackiej – poinformowało w piątek muzealne biuro prasowe.
„Na podstawie ocalałych dokumentów archiwalnych oraz wszelkich innych źródeł, do których mogliśmy dotrzeć, w publikacji odtworzone zostały tragiczne losy 204 polskich adwokatów, którzy stali się więźniami Auschwitz. Wśród nich było 34 polskich Żydów, trzech Ukraińców i jeden Łemko. Większość poniosła śmierć w tym lub w innych obozach” – powiedział dyrektor Muzeum Auschwitz Piotr M. A. Cywiński.
Jak dodał dyrektor, z przeprowadzonych badań wynika, że Niemcy deportowali do obozu co najmniej 384 obywateli polskich, przedstawicieli różnych zawodów prawniczych. „Najwięcej z nich osadzili w Auschwitz w latach 1940-1942 – ponad 330 osób. Potwierdza to bardzo dobitnie rolę, jaką obóz odgrywał w pierwszej fazie istnienia, kiedy był dla niemieckich władz okupacyjnym niezwykle ważnym narzędziem totalnego wyniszczenia polskich elit intelektualnych i politycznych” – dodał Cywiński.
Rzecznik Muzeum Bartosz Bartyzel podkreślił, że słownik „Polscy adwokaci w obozie koncentracyjnym Auschwitz 1940-1945”, którego autorem jest historyk z muzealnego centrum badań Jerzy Dębski, jest dziełem bezprecedensowym. „Stanowi historycznie pierwsze opracowanie poświęcone określonej grupie zawodowej, której przedstawiciele byli ofiarami obozu” – powiedział.
Bartyzel zaznaczył, że oprócz biogramów książka zawiera opis uwarunkowań społecznych i historycznych międzywojnia, a także artykuł na temat dorobku polskich prawników w tym okresie. Całość dopełniają dokumenty źródłowe oraz fotografie.
Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 r., aby więzić w nim Polaków. Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała także sieć podobozów. W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów. Deportowali tam także ok. 140 tys. Polaków, z których połowa nie przeżyła. Do Auschwitz trafiali też Romowie, jeńcy sowieccy i osób innej narodowości.
Wydawnictwo Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau powstało w 1957 r. Wydało dotychczas kilkaset pozycji w nakładzie ok. 8 mln egzemplarzy. Były wśród nich publikacje popularno-naukowe, wspomnienia, albumy, katalogi oraz przewodniki w ponad 20 językach. (PAP)
szf/ agz/
