Blisko 100 projektów kulturalnych zrealizuje w Turcji Polska dla uczczenia 600. rocznicy ustanowienia stosunków polsko-tureckich. Pierwszy z nich, wystawę pt. "Dalekie sąsiedztwo. Bliskie wspomnienia" otworzą w Stambule prezydenci obu krajów.
"Kultura polska w Turcji będzie reprezentowana przez nadchodzące 309 dni w różnych obszarach, literaturze, teatrze, sztukach wizualnych, muzyce poważnej i klubowej oraz filmie" - powiedziała PAP wiceminister kultury Monika Smoleń. Jak podkreśliła, "program zostanie zainaugurowany 6 marca, kiedy wystawę w Muzeum Sakip Sabanci w Stambule otworzą prezydenci obu krajów, Bronisław Komorowski i Abdullah Gul".
Ekspozycja "Dalekie sąsiedztwo. Bliskie wspomnienia" ukaże kluczowe momenty w relacjach polsko-tureckich. Jak powiedziała na środowej konferencji prasowej dyrektor Muzeum Narodowego w Warszawie Agnieszka Morawińska, kolejne stulecia kontaktów będą ilustrowały dokumenty wymieniane pomiędzy polskimi królami i tureckimi sułtanami, wzajemne dary i cenne przedmioty uznawane za wojenne zdobycze, takie jak końskie oporządzenie czy zbroje, oraz wschodnie tkaniny, w których "kochała się szlachta polska i magnateria".
"Kultura polska w Turcji będzie reprezentowana przez nadchodzące 309 dni w różnych obszarach, literaturze, teatrze, sztukach wizualnych, muzyce poważnej i klubowej oraz filmie" - powiedziała PAP wiceminister kultury Monika Smoleń.
Jednym z prezentowanych na wystawie rękopisów będzie list Roksolany do króla Zygmunta Augusta w 1549 r. "Roksolana, żona Sulejmana Wspaniałego, przesyła władcy kondolencje z powodu śmierci króla Zygmunta Starego, zapewnia o przyjaźni ze strony sułtana i daruje królowi parę bieliźnianych spodni i koszul, pasy, sześć chust oraz ręcznik do twarzy" - referowała treść korespondencji dyrektor.
Przypomniała, że Roksolana pochodziła z okolic Lwowa, prawdopodobnie była wyznania prawosławnego lub greckokatolickiego, została wzięta w jasyr przez Tatarów i sprzedana jako niewolnica w Stambule, gdzie trafiła do haremu sułtana. "Jej roztropność, mądrość i uroda sprawiły, że została żoną sułtana i miała znaczące wpływy na sprawy państwa" - zaznaczyła Morawińska.
Program kulturalny koordynuje Instytut Adama Mickiewicza. Dyrektor placówki Paweł Potoroczyn podkreślił, że celem kulturalnych działań w Turcji jest zbudowanie trwałych relacji pomiędzy oboma krajami. "Wbrew odległości Polacy i Turcy są bardzo podobni. Łączy nas duma z własnej kultury, gościnność i poczucie humoru" - mówił.
W ramach programu kulturalnego spektakl "Między nami dobrze jest" w reż. Grzegorza Jarzyny otworzy tegoroczny Istanbul Theatre Festival. Widzowie festiwalu będą mogli obejrzeć również m.in. sztukę "Nosferatu" w reż. Jarzyny oraz "Sen nocy letniej" w choreografii Izadory Weiss. Na festiwalu odbędzie się premiera trzyczęściowego spektaklu "Proust - Pamuk - Pamięć" zrealizowanego w ramach koprodukcji Krzysztofa Garbaczewskiego i Emre Koyuncuoglu. W języku tureckim zostaną wydane dwie sztuki Doroty Masłowskiej: "Między nami dobrze jest" i "Dwoje biednych Rumunów mówiących po polsku".
Na tureckich festiwalach muzyki poważnej w Stambule, Izmirze i Ankarze wystąpią: pianista Piotr Anderszewski, kompozytor i dyrygent Krzysztof Penderecki, zespół Sinfonia Varsovia oraz Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Narodowej pod dyrekcją Jacka Kaspszyka. Tadeusz Strugała poprowadzi Państwową Orkiestrę Symfoniczną w Bursie.
Na festiwalu jazzowym w Izmirze będą gościć Maciej Obara i Janusz Prusinowski. Grafik Rafał Olbiński zaprezentuje tam cykl okładek "Jazz Forum".
W czasie Stambulskiego Tygodnia Grafiki "Grafist 18" prezentowana będzie polska sztuka plakatu. Tematem przewodnim będzie twórczość czołowego przedstawiciela polskiej szkoły plakatu Henryka Tomaszewskiego. Pokazywane będą również prace jego uczniów z całego świata. Na osobnej ekspozycji zostaną zaprezentowane grafiki Lecha Majewskiego.
Na zakończenie polskiego programu kulturalnego w stambulskim Pera Museum zostanie zaprezentowana wystawa "Orientalizm w polskim malarstwie, rysunku i grafice". Blisko 150 dzieł z polskich zbiorów muzealnych ukaże wątki orientalne w sztuce polskich artystów w XIX w. Na wystawie będzie można zobaczyć prace nadwornego malarza sułtana Abdulaziza Stanisława Chlebowskiego.
Na program kulturalny w Turcji składają się projekty zainicjowane przez Instytut Adama Mickiewicza oraz wyłonione w Programie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego "Turcja 2014 - Promesa". (PAP)
mce/ ls/
