Danuta Szaflarska. Fot. PAP/P. Supernak
Za "wieloletni, najwyższej próby kunszt aktorstwa scenicznego i ekranowego" Fundacja Kultury Polskiej przyznała nagrodę Złotego Berła aktorce Danucie Szaflarskiej. Wręczenie nagrody odbędzie się 25 listopada w Teatrze Narodowym w Warszawie. Wartość nagrody wynosi 110 tys. złotych. Fundatorem nagród jest bank Millenium. Każdorazowo laureat Złotego Berła otrzymuje od sponsora dodatkową kwotę w wysokości 11 tys. zł, którą przyznaje osobie lub instytucji kontynuującej jego dzieło.
Jak poinformowała PAP we wtorek Fundacja Kultury Polskiej, decyzją tegorocznej laureatki nagrodę dodatkową tzw. Małe Berło otrzymuje Teatr Robotniczy im. Bolesława Barbackiego w Nowym Sączu.
Nagrodę Złotego Berła Fundacja Kultury Polskiej ustanowiła w 1999 roku. Pierwszym laureatem nagrody został redaktor Jerzy Giedroyc – za "życie i dzieło, za umysł i wizję, za hart ducha i prawość charakteru".
Wśród dotychczasowych laureatów nagrody znaleźli się także: Wojciech Kilar, Stanisław Lem, Roman Polański, Ewa Podleś, Sławomir Mrożek, Janusz Gajos, Tadeusz Różewicz, Maria Fołtyn, Wojciech Młynarski, Krzysztof Penderecki, Józef Wilkoń, Wiesław Myśliwski i Jerzy Stuhr.
Danuta Szaflarska, jedna z pierwszych powojennych gwiazd filmowych, nazywana też "pierwszą amantką powojennej kinematografii", pamiętana z "Zakazanych piosenek" i "Skarbu", ciągle gra w filmach i na teatralnych scenach.
Urodzona w 1915 roku, zadebiutowała rolą Michasia w „Horsztyńskim” Juliusza Słowackiego w amatorskim teatrze w Nowym Sączu, zaproszona do spektaklu przez Bolesława Barbackiego. W latach 30. rozpoczęła studia w Wyższej Szkole Handlowej w Krakowie, jednak ze względu na ciężką chorobę musiała przerwać naukę.
Za namową bliskich przeniosła się do stolicy, gdzie w 1939 r. ukończyła Państwowy Instytut Sztuki Teatralnej (PIST) Aleksandra Zelwerowicza. Zaraz po studiach rozpoczęła karierę artystyczną w Teatrze na Pohulance w Wilnie (1939-1941).
Po agresji niemieckiej na ZSRR w 1941 r. powróciła z Wilna do Warszawy. Związała się z Teatrem Podziemnym Delegatury Rządu RP na Kraj. Placówką kierowali Leon Schiller i Edmund Wierciński. Próby odbywały się m.in. w mieszkaniu Teresy Roszkowskiej na Saskiej Kępie. Następnie weszła w skład Teatru Frontowego (1943), utworzonego pod auspicjami Biura Informacji i Propagandy (BIP) Komendy Głównej Armii Krajowej.
Po wojnie Danuta Szaflarska występowała w Starym Teatrze w Krakowie (1945-1946), a następnie w Łodzi w Teatrze Kameralnym (1946-1949). W 1949 roku, po likwidacji Teatru Kameralnego, wraz z zespołem Erwina Axera przeniosła się do Warszawy. Tutaj kolejno występowała w Teatrze Współczesnym (do 1957), potem w Teatrze Narodowym, a od 1966 r. do emerytury, na którą "oficjalnie przeszła" w roku 1985, występowała w Teatrze Dramatycznym. Danuta Szaflarska gościnnie przez następne lata aż do dziś występowała i występuje na scenach wielu warszawskich teatrów, aktualnie - w TR Warszawa.
Tuż po wojnie Szaflarska zadebiutowała na ekranie - w "Zakazanych piosenkach" Leonarda Buczkowskiego (1946), mając za partnera Jerzego Duszyńskiego. Ogromną popularność, jaką przyniósł ten film, podbiła wkrótce rolą Krystyny Tokarskiej w "Skarbie" tego samego reżysera (1948).
Danuta Szaflarska szczególnie ceni sobie współpracę z Dorotą Kędzierzawską. Zagrała w jej trzech filmach: Wiedźmę w filmie "Diabły, diabły" (1991) i Jędzę w filmie "Nic" (1998) oraz rolę Anieli w "Pora umierać" z 2007 roku.
Danuta Szaflarska w swojej bogatej karierze aktorskiej łącznie w latach 1946-2012 zagrała w 51 filmach kinowych i telewizyjnych. Równocześnie od 1955 r. związana z Teatrem Telewizji pojawiła się na małym ekranie w 56 spektaklach. Za swoje dokonania sceniczne była wielokrotnie nagradzana i wyróżniana. (PAP)
agz/ abe/
