Festiwal „Śladami Singera” w 12 miastach Lubelszczyzny

Ideą festiwalu jest popularyzacja twórczości Singera, autora m.in. powieści „Sztukmistrz z Lublina” i opowiadań, których akcja rozgrywa się w różnych miejscowościach na Lubelszczyźnie, a poprzez to także przypominanie historii tych miejsc i zamieszkujących je niegdyś społeczności żydowskich.

„To jest wyjątkowy festiwal, jakiego nie ma żaden inny region w Polsce. Staramy się zabawić, zaciekawić, zachwycić, po to, żeby pojawiła się głębsza refleksja dotycząca potrzeby zbiorowej i indywidualnej pamięci mieszkańców miast, które odwiedzamy. Tej pamięci nie ma, jest bardzo szczątkowa” – powiedział dyrektor festiwalu Witold Dąbrowski z Ośrodka Brama Grodzka Teatr NN w Lublinie, głównego organizatora festiwalu.

Dąbrowski podkreślił, że festiwal - który początkowo odbywał się w czterech miastach a potem sukcesywnie w kolejnych edycjach dołączały do niego kolejne miasta - jest organizowany we współpracy z lokalnymi samorządami i ośrodkami kultury. „Ta współpraca jest coraz ściślejsza” – zaznaczył.

Podczas tegorocznej edycji festiwalu „Śladami Singera” swoje umiejętności zaprezentuje 13 artystów z Polski, Chorwacji, Izraela, Czech, Włoch, Martyniki, Anglii. Będą to muzycy, aktorzy, tancerze, a także artyści sztuki cyrkowej jak np. żonglerzy, akrobaci, czy mistrz hula-hoop. Pokazy odbywać się będą na rynkach oraz ulicach miast. Artyści nawiązywać będą zarówno do prozy Singera, jak i do historii miejscowości i jej dawnych żydowskich mieszkańców.

Festiwal rozpoczyna się w poniedziałek w Chełmie. Potem festiwalowe pokazy, warsztaty i spotkania odbędą się w Piaskach, Szczebrzeszynie, Krasnobrodzie, Józefowie, Biłgoraju, Tyszowcach, Janowie Lubelskim, Bychawie, Kraśniku, Kocku. Festiwal zakończy 28 lipca w Lublinie wspólny spektakl artystów, który będzie jednocześnie elementem trwającego wtedy w tym mieście festiwalu Carnaval Sztukmistrzów.

Program festiwalu w poszczególnych miejscowościach jest podobny, obejmuje dwa dni. Pierwszego dnia zaplanowano m.in. grę miejską mającą na celu odkrywanie nieznanych miejsc i historii danego miasta a także czytanie opowiadań noblisty poświęconych danej miejscowości. Zaprezentowany zostanie także spektakl „Gimpel głupek” w wykonaniu izraelskiego artysty Howarda Ryppa oraz film dokumentalny „Karski i władcy ludzkości” w reż. Sławomira Grunberga.

Drugiego dnia artyści będą występowali w różnych punktach danego miasta i spotykali się w mieszkańcami, a wieczorem odbędzie się plenerowe widowisko „Przyjaciele Sztukmistrza”, w czasie którego artyści dadzą wspólny pokaz do akompaniamentu muzyki na żywo i fragmentów opowiadań Singera. Będzie to widowisko łączące taniec, cyrk, teatr, fire-show i muzykę z opowieścią o tradycji przedwojennego sztetlu.

W każdej z miejscowości wydana zostanie gazeta festiwalowa (np. w Kocku będzie to „Sztukmistrz Kocki”, w Biłgoraju - „Sztukmistrz Biłgorajski” itd.), w której będą informacje o idei, programie i trasie festiwalu, ale także artykuły dotyczące wielokulturowej historii danego miasta, pisane przez mieszkańców tych miejscowości.

Izaak Baszewis Singer - pisarz żydowski - urodził się 14 lipca 1904 r. w Leoncinie koło Nowego Dworu Mazowieckiego. Był synem chasydzkiego rabina. Wychowywał się w Warszawie i w Biłgoraju na Lubelszczyźnie, gdzie mieszkał przez cztery lata. Biłgoraj i jego okolice zajmują wiele miejsca w utworach Singera, w których barwnie opisał społeczności żydowskie tamtego okresu. W 1935 r. wyemigrował do USA.

Pisał w języku jidysz. Jego najpopularniejsze utwory to m.in „Szatan w Goraju”, „Sztukmistrz z Lublina”, „Niewolnik”, „Szosza”, „Wrogowie”. Do arcydzieł literatury zaliczane są krótkie opowiadania Singera, odznaczające się kunsztem narratorskim i wnikliwym zarysowaniem postaci. W 1978 r. Singer otrzymał literacką nagrodę Nobla. Zmarł w 1991 r. w Miami. (PAP)

Autorka: Renata Chrzanowska

ren/aszw/