Tadeusz Kantor. Warszawa 1970 r. Fot. PAP/CAF/M. Szyperko
Kończą się obchody 100. rocznicy urodzin twórcy i reformatora teatru Tadeusza Kantora. Tylko poza granicami Polski w wydarzeniach zorganizowanych w ramach Roku Kantora uczestniczyło ponad 200 tys. osób – poinformowali organizatorzy w poniedziałek w Krakowie.
Z kolei we wtorek, 8 grudnia, przypadnie 25. rocznica śmierci Kantora. Jak co roku na ten dzień zaplanowano widowisko „Żywe Pomniki” na ulicy Kanoniczej. Dodatkowo w tym dniu odbędzie się czytanie performatywne tekstów Kantora, publiczność zobaczy pokaz nagrania spektaklu „Kurka wodna” oraz spotka się z aktorami, którzy w 1967 r. wystąpili w tym przedstawieniu. Na projekcji będzie też prof. Richard Demarco, promotor twórczości Kantora w Szkocji. Polska premiera odnalezionego po latach filmowego zapisu spektaklu odbyła się w październiku w warszawskiej Zachęcie.
Głównymi organizatorami obchodów urodzin artysty były krakowska Cricoteka i Instytut Adama Mickiewicza z Warszawy.
We wtorek, 8 grudnia, przypadnie 25. rocznica śmierci Kantora. Jak co roku na ten dzień zaplanowano widowisko „Żywe Pomniki” na ulicy Kanoniczej. Odbędzie się też czytanie performatywne tekstów Kantora, publiczność zobaczy pokaz nagrania spektaklu „Kurka wodna” oraz spotka się z aktorami, którzy w 1967 r. wystąpili w tym przedstawieniu. Na projekcji będzie też prof. Richard Demarco, promotor twórczości Kantora w Szkocji.
W ramach obchodów tylko poza Polską zrealizowano co najmniej 50 projektów. Wzięło w nich udział ponad 200 tys. osób.
Jak zwróciła uwagę wicedyrektor Instytutu Adama Mickiewicza Olga Wysocka, wydarzenia w ramach roku Kantora cieszyły się popularnością zarówno wśród osób, które poznały Kantora, jak i wśród młodych, którzy nie mieli okazji zetknąć się bezpośrednio z jego twórczością. "Zafascynował ich jako artysta, jako postać, jako ktoś, kogo należy zbadać, nauczyć się o jego twórczości czegoś więcej” – mówiła na poniedziałkowej konferencji prasowej.
"Podsumowanie roku Kantora zbiega się z 25. rocznicą śmierci Kantora. Jednak – powtarzając za prof. Demarco, +Kantor żyje+ - Kantor żyje. To jest prawda, bo te wszystkie wydarzenia (...) są dowodem na to, że Tadeusz Kantor faktycznie żyje" - zaznaczyła Wysocka.
Podkreśliła również, że wydarzeń – seminariów, projekcji – organizowanych z okazji urodzin Kantora, jest więcej niż myślimy, ponieważ organizowali je także - w swoim gronie - miłośnicy i przyjaciele Kantora.
Wielkim światowym sukcesem w ramach obchodów okazała się wystawa „Maszyna Kantor” w Sao Paulo. W niecałe trzy miesiące obejrzało ją ponad 90 tys. osób, otrzymała także Trofeu APCA – nagrodę specjalną w dziedzinie teatru Stowarzyszenia Krytyków Sztuki Sao Paulo. Na wystawie było ponad 160 obiektów pokazujących interdyscyplinarność sztuki Kantora.
Jednym z najgłośniejszych wydarzeń okazał się też projekt Richarda Demarco „Kurka wodna: Kantor, Demarco i Festiwal w Edynburgu”. W półtora miesiąca projekcje „Kurki wodnej” i ekspozycję fotografii w Edynburgu obejrzało prawie 60 tys. osób, a „The Times” przyznał ekspozycji cztery gwiazdki. „To jest dla nas dowodem, że zdobyła nie tylko uznanie, respekt publiczności, ale i uznanie prasy zagranicznej” – mówiła Wysocka i dodała, że przez cały rok Instytut Mickiewicza na stronie culture.pl zamieszczał różnego rodzaju informacje o Kantorze w języku polskim, angielskim, japońskim, chińskim i rosyjskim.
W samej Cricotece odbyło się kilkanaście projektów. Oficjalne obchody w Krakowie zainaugurowała w kwietniu wystawa twórczości Tadeusza Kantora i Marii Kantor-Stangret. „Była to wystawa niezwykle ważna, bo organizowana wspólnie z Fundacją Tadeusza Kantora i była ostatnią wystawą w Cricotece przygotowaną przez Józefa Chrobaka” – powiedziała dyrektor Cricoteki Natalia Zarzecka.
Do marca w Cricotece czynna będzie jeszcze ekspozycja „Cholernie spadam”, prezentująca prace z ostatniego okresu twórczości Kantora. „To największe przedsięwzięcie w Polsce jeśli chodzi o ilość prac artysty zgromadzonych z prywatnych kolekcji, także zagranicznych" - mówiła dyrektor i zwróciła też uwagę na wystawę Google Cultural Institute, która cieszy się niesłabnacą popularnością wśród internautów.
Dyrektor departamentu Narodowych Instytucji Kultury w ministerstwie kultury Zenon Butkiewicz odczytał list od wiceminister kultury Wandy Zwinogrodzkiej z podziękowaniami za organizację obchodów. Butkiewicz podkreślił, że 100. rocznica urodzin Kantora zbiegła się z obchodami 250-lecia teatru publicznego w Polsce. „Wydaje mi się, że możemy mówić o tym, że ten rok trwałe ślady pozostawi” – powiedział.
2015 rok UNESCO ogłosiło Rokiem Kantora. (PAP)
bko/ agz/
