Łobuz w bluzie z kapturem, romantyczny kochanek czy gorliwy patriota - funkcjonowanie postaci Fryderyka Chopina we współczesnej kulturze jest jednym z tematów IX Konferencji Chopinowskiej, która odbywa się w czwartek i piątek w Warszawie. Celem tegorocznej konferencji, której hasło brzmi "2010. Postscriptum", jest podsumowanie obchodów Roku Chopinowskiego. Organizatorem dwudniowego spotkania jest Narodowy Instytut Fryderyka Chopina.
Z okazji 200. rocznicy urodzin wybitnego polskiego kompozytora w 2010 roku zorganizowano tysiące imprez w Polsce i na świecie. Utwory Chopina wykonywali na koncertach światowej klasy muzycy, jego postać promowano za pomocą filmów, książek, komiksów i różnego rodzaju gadżetów, m.in. niemowlęcych śpiochów. Wizerunek kompozytora pojawiał się w przestrzeni publicznej polskich i zagranicznych miast, jego muzykę grano w nowych aranżacjach.
Przemawiający w czwartek na konferencji socjolog prof. Jacek Kurczewski powiedział, że tym, co zapewniało postaci Chopina żywe funkcjonowanie w świadomości odbiorców kultury, były skandale. Jak przypomniał ekspert, Chopin był bohaterem burzliwych debat na temat wyników XVI Konkursu Chopinowskiego i kontrowersji, jakie wzbudził komiks "Chopin New Romantic". W wykonanym na zamówienie MSZ komiksie, mającym promować Chopina wśród niemieckiej młodzieży, kompozytor został przedstawiony jako przeklinający łobuz, który gra koncert w więzieniu.
"Rozgrywające się dramaty" są, zdaniem Kurczewskiego, najlepszym sposobem na przyciągnięcie uwagi i wzbudzenie emocji. Socjolog zauważył, że sposobem na trwałe umiejscowienie Chopina we współczesnej kulturze było podkreślanie szczegółów z życia osobistego kompozytora, opowiadanie o jego romansach i uwielbieniu dla dobrej kuchni. Jak mówił socjolog, przeniesienie postaci Chopina do czasów współczesnych poprzez ubranie go w bluzę z kapturem połączyło epokę, w której kompozytor tworzył, z teraźniejszością.
Na przykładzie Fryderyka Chopina kulturoznawca dr Marcin Poprawski zwrócił uwagę na nowe, nieznane dotychczas w historii, zjawisko funkcjonowania twórczości artystycznej. Jego zdaniem, polski kompozytor jest obecnie nie tylko twórcą wartości estetycznych, ale również staje się marką na rynku. Jednym z przykładów użycia postaci kompozytora jako marki jest dla Poprawskiego wódka Chopin, która na rynku amerykańskim jest drogim i luksusowym trunkiem. W ten sposób marketing wykorzystuje wartości estetyczne do uatrakcyjnienia sprzedawanych produktów - podkreślał kulturoznawca.
Specjalista zauważył, że dobra kultury mogą być również narzędziem w rękach zarządzających kulturą urzędników państwowych, którzy wykorzystują je do uprawiania polityki, podkreślania własnej siły i budowania prestiżu.
Dla Poprawskiego obecność Chopina we współczesnej kulturze może mieć różne oblicza. Jego twórczość pozostaje dla koneserów kultury wartością estetyczną. Dla konsumentów kultury Chopin jest ikoną, symbolem, kiedyś prawdopodobnie, przetrwania polskości, dziś - twórczej jednostki.
W czasie konferencji specjaliści, m.in. socjologowie, muzykolodzy i kulturoznawcy, będą debatować także na temat obecności Chopina w sztukach wizualnych, współczesnego wykonawstwa jego utworów oraz twórczości kompozytora w świetle krytyki historycznej na przestrzeni minionych wieków i obecnie. W piątek rano jeden z najwybitniejszych chopinologów prof. Mieczysław Tomaszewski da wykład pt. "Muzyka Chopina w perspektywie percepcji, recepcji i rezonansu".
W programie konferencji znalazły się także recitale fortepianowe Wojciecha Świtały i Janusza Olejniczaka. Na zakończenie dwudniowego spotkania zaplanowano wernisaż plakatów promujących postać Chopina, które wykonano z okazji obchodów Roku Chopinowskiego. (PAP)
mce/ ls/
