Muzealne plany na rok 2023

Ponad sto dzieł malarzy z Danii, Finlandii, Islandii, Norwegii i Szwecji tworzących na przełomie XIX i XX w., można oglądać do 5 marca 2023 r. na wystawie „Przesilenie. Malarstwo Północy 1880-1910” w Muzeum Narodowym w Warszawie.

Ogromną przyjemność sprawia widok obrazów przedstawiających przyrodę krajów Północy, surową, piękną i tajemniczą. Skaliste krajobrazy, rwące rzeki, dzikie plaże, urwiska, podmokłe łąki, zaśnieżone lasy, ale i przytulne, bezpieczne wnętrza domów, praca rybaków i drwali a także kwestie wrażliwej ludzkiej psychiki to tematy, którymi inspirowali się nordyccy artyści.

Przyroda jawi się w ich dziełach, jako obdarzona zagadkową, a czasem mroczną siłą. Przedstawienia pejzaży często wizualizowały nastrój i emocje, a malarze podkreślali związek ducha natury i duchowości człowieka.

W kwietniu nastąpi otwarcie ekspozycji „Bez gorsetu. Camille Claudel i polskie rzeźbiarki XIX wieku”. Wystawa przygotowywana została w ramach projektu badawczego Polskie rzeźbiarki XIX–XX wieku, realizowanego we współpracy z Musée Rodin w Paryżu, Musée Camille Claudel w Nogent-sur-Seine i Musée Antoine Bourdelle w Paryżu.

Na wystawie zaprezentowane zostaną prace Camille Claudel, słynnej artystki francuskiej i zarazem najbardziej rozpoznawalnej przedstawicielki tego pokolenia wraz z dziełami jej polskich rówieśniczek, m.in.: Toli Certowicz, Antoniny Rożniatowskiej, Jadwigi Milewskiej, Natalii Andriollowej.

W maju otwarta zostanie wystawa „Chagall”; będzie to druga edycja kameralnej prezentacji prac Marca Chagalla (1887–1985) zakupionych do zbiorów warszawskiego Muzeum Narodowego jesienią 2021 roku. Eksponowane prace to przykłady dojrzałej twórczości artysty. Powstały w latach 60. i 70. XX wieku, w okresie rozkwitu rysunku i grafiki w zachodniej Europie.

Reprezentują różnorodne techniki: gwasz, temperę, kredkę, ołówek i kolorowy tusz, a nawet pastel. Widoczne są w nich – jak charakteryzuje kurator dr Anna Manicka - typowe motywy sztuki Chagalla: sceny biblijne, osobliwie, indywidualnie zinterpretowane, pary zakochanych, bukiety kwiatów, zwierzęta.

W filii MNW w Nieborowie w październiku zostanie otwarta wystawa pt. „Arkadia” będąca interpretacją klasycznego mitu Arkadii. Motyw Arkadii, zakorzeniony m.in. w „Eklogach” Wergiliusza, to idealny pejzaż kultury śródziemnomorskiej, który w czasach nowożytnych przeobraził się w dworski ogród, miejsce ucieczki przed cywilizacją, przestrzeń harmonijnego zespolenia przyrody z człowiekiem. Arkadia to także znana z mitologii greckiej kraina pasterek i pasterzy, nimf, satyrów i faunów umiejscawiana na Peloponezie. Ale Arkadią nazywane były również ogrody arystokratów, m.in. Arkadia koło Nieborowa – romantyczne założenie parkowe.

Na ekspozycji będzie można podziwiać dzieła sztuki od wczesnego renesansu do współczesności: obrazy, rysunki i ryciny, rzeźby, a także znakomite przykłady rzemiosła artystycznego (majoliki, tapiserie, kostiumy). Będą to przede wszystkim obiekty ze zbiorów MNW, wzbogacone obrazami z muzeów francuskich i niemieckich.

Pod koniec lipca 2023 roku w Muzeum nad Wisłą otworzy się wystawa „Pocałunek nie zabija. Ania Nowak i goście”, której tematem będzie żałoba. Na wystawę złożą się dzieła sztuki oraz cykl performansów. Twórcy wystawy w swoich inspiracjach sięgają m.in. do średniowiecznej ars moriendi - sztuki umierania oraz barokowej poezji wanitatywnej. Działania Ani Nowak to próby oswajania ze stratą, a równocześnie zaproszenie do wyobrażenia mniej bolesnej przyszłości.

Latem MSN kontynuować będzie festiwal Park Rzeźby na Bródnie, który konsekwentnie skupia się na prezentacji sztuki i działaniach edukacyjnych oraz artystycznych w zielonej przestrzeni miasta. Twórcze działania angażujące mieszkanki i mieszkańców dzielnicy adresowane są szczególnie do środowisk szkolnych. Trzecia odsłona warsztatów dla nauczycielek z Targówka pozwoli dalej upowszechniać wiedzę o tym, jak można korzystać z Parku Rzeźby, a znajdujący się z nim Domek Herbaciany - zwany najmniejszym domem kultury w stolicy - ponownie stanie się miejscem ogniskującym inicjatywy sąsiedzkie i oddolne działania wokół sztuki.

MSN przygotowuje niespodziankę na koniec 2023 roku, aby pożegnać się z pawilonem nad Wisłą. W drugiej połowie 2024 roku Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie rozpocznie działalność w nowej siedzibie na placu Defilad.

„Wokół nas morze ognia. Losy żydowskich cywilów podczas powstania w getcie warszawskim” to główna wystawa czasowa przygotowana w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w 2023 r., w osiemdziesiątą rocznicę wybuchu powstania. Ekspozycja jak też konferencje, koncerty, publikacje, wydarzenia edukacyjne zostały przygotowane przez Muzeum POLIN we współpracy z Centrum Badań nad Zagładą Żydow.

Po wybuchu powstania 19 kwietnia 1943 pięćdziesiąt tysięcy „cywilnych” Żydów przez wiele tygodni ukrywało się w kryjówkach i bunkrach. Pomimo rozpaczy, samotności, głodu, pragnienia i strachu walczyli o każdy kolejny” dzień, godzinę, minutę”. Ich cichy opór – jak zaznaczają organizatorzy - był tak samo ważny, jak ten z bronią w ręku. Przez wiele dni pozostali nieuchwytni – zeszli do podziemi i nie podporządkowali się rozkazom Niemców. To o nich, o „nieuchwytnych”, opowiada wystawa, która będzie dostępna od 17 kwietnia 2023 r. do 8 stycznia 2024 r. (PAP)

Autorka: Anna Bernat

abe/ dki/