Muzeum na Radogoszczu - oddział Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi. Fot. PAP/G. Michałowski
W marcu mają rozpocząć się prace modernizacyjne w dawnym więzieniu hitlerowskim na łódzkim Radogoszczu. Kosztem ponad 8 mln zł mieszczący się tam oddział Muzeum Tradycji Niepodległościowych przejdzie kompleksowy remont; powstaną też nowe ekspozycje.
"Jesteśmy szczęśliwi, że tak wiele dzieje się i będzie dziać się w przyszłości w miejskich instytucjach kultury. Dziś mówimy o remoncie, który będzie dotyczył dwóch ważnych lokalizacji Muzeum Tradycji Niepodległościowych - Oddziału Martyrologii Radogoszcz oraz Stacji Radegast. Doczekają się one znaczących inwestycji, które pochłoną 8 mln zł, z czego 4 mln zł stanowi bezpośredni wkład z budżetu miasta" – powiedział wiceprezydent Łodzi Krzysztof Piątkowski podczas środowej konferencji prasowej zapowiadającej start prac modernizacyjnych.
Jak dodał, te obiekty – ze względu na ich obecny stan - "jak żadne inne zasługują na pieniądze". "Widać to gołym okiem we wszystkich przestrzeniach, więc cieszę się, że to bardzo ważne miejskie muzeum doczekało się szansy na gruntowną przebudowę" – zaznaczył.
Piątkowski poinformował o wyborze wykonawcy inwestycji, który do robót ma przystąpić w marcu i zakończyć je w grudniu br.
Jako pierwsze odnowione zostanie byłe hitlerowskie więzienie policyjne na Radogoszczu. Jak zapowiedział p.o. dyrektora muzeum Jacek Wawrzynkiewicz zakres prac remontowych jest bardzo szeroki.
Gruntowną odnowę przejdzie cały kompleks – m.in. budynek wystawienniczy, w którym historycznie znajdowała się łaźnia, a obecnie mieszczą się dwie stałe ekspozycje - "Radogoszcz 1939-1945" i "Ziemia Łódzka w okresie wojny i okupacji 1939-1945". sarkofag z prochami ofiar masakry oraz zachowana po pożarze klatka schodowa z oryginalnymi obkadzeniami i wyrytymi podpisami więźniów, a także dziedziniec i budynek administracyjny.
Istotną częścią inwestycji jest dostosowanie przestrzeni wystawienniczej do nowej ścieżki ekspozycyjno-edukacyjnej.
"Główna sala będzie odwzorowywała ul. Piotrkowską z okresu II wojny światowej, ukazując specyfikę okupacyjną Kraju Warty. Sale poboczne będą zaś dotyczyły samego miejsca – początków więzienia, za co można było tutaj trafić, kto tutaj przebywał, kim byli oprawcy oraz tragiczny epilog z 17 na 18 stycznia 1945 r., czyli spalenie więzienia" – wyjaśnił kierownik oddziału Martyrologii Radogoszcz Przemysław Stępień.
Wystawa ma mieć nowoczesną, interaktywną formę. Znajdą się na niej m.in. pamiątki po więźniach, zdjęcia, archiwa, makiety oraz eksponaty z życia codziennego łodzian z czasu II wojny światowej.
Pozostałą część funduszy przeznaczonych na remont, muzeum pozyskało z programu Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych. Przygotowanie nowej ekspozycji w kwocie 351 tys. zł dofinansuje Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Kolejne 340 tys. zł resort kultury przeznaczył na rewitalizację sarkofagu.
Więzienie na Radogoszczu hitlerowcy utworzyli w 1940 r. w byłej fabryce włókienniczej Samuela Abbego. Najpierw funkcjonował w niej hitlerowski obóz, a następnie więzienie policyjne.
W latach 1940-41 trafiali do niego głównie Polacy masowo wysiedlani ze swoich gospodarstw. Od połowy 1942 r. Radogoszcz był przede wszystkim więzieniem przejściowym dla mężczyzn, których wysyłano do więzień, obozów pracy karnej lub obozów koncentracyjnych.
Na kilkadziesiąt godzin przed wkroczeniem Armii Czerwonej do Łodzi, w nocy z 17 na 18 stycznia 1945 r., Niemcy podpalili więzienne budynki. W płomieniach zginęło ok. 1,5 tys. osób. Uratowało się ok. 30 więźniów. (PAP)
autor: Bartłomiej Pawlak
edytor: Paweł Tomczyk
bap/ pat/
