Nie żyje Irena Lewandowska - polska tłumaczka z języka rosyjskiego, autorka przekładów książek m.in. Michaiła Bułhakowa, braci Strugackich, Wieniedikta Jerofiejewa, Bułata Okudżawy, Aleksandra Sołżenicyna oraz Anny Politkowskiej. Miała 87 lat.
"Drodzy, zmarła Irena Lewandowska, tłumaczka. To dzięki niej czytaliśmy wiele dzieł Sołżenicyna, Okudżawy, Strugackich, Sorokina, Zoszczenki... i jeszcze reportaże Anny Politkowskiej z drugiej wojny czeczeńskiej" - napisała w piątek na Facebooku badaczka literatury, prezes Stowarzyszenia Pisarzy Polskich Anna Nasiłowska. "Była osobą niekonwencjonalną, żywiołową, bezpośrednią" - dodała.
Prezes Polskiego PEN Clubu Adam Pomorski poinformował PAP, że pogrzeb zmarłej w środę tłumaczki odbędzie się 12 grudnia o 12.00 na Wojskowych Powązkach w Warszawie.
Irena Lewandowska urodziła się 11 lipca 1931, była córką dziennikarza Samuela Kletza i pielęgniarki Julii Ity Mebel. Nazwiska "Lewandowska" używała z matką w trakcie okupacji, pozostała przy nim po wojnie.
Po upadku powstania warszawskiego przez kilka miesięcy mieszkała w Laskach. Następnie przeprowadziła się do Łodzi, gdzie ukończyła liceum, później wróciła do Warszawy, gdzie w latach 1950-1955 studiowała ekonomię na SGPiS.
Debiutowała w 1948 r. przekładem "W tym samym polu" Leonida Pierwomajskiego, opublikowanym w piśmie "Przyjaźń". Pracowała jako dziennikarka w czasopismach "Chłopska Droga" (1950), "Przegląd Kulturalny" (1955) i "Sztandar Młodych" (1955-57, pod pseudonimem Lemur).
Tłumaczyła prozę i publicystykę z rosyjskiego - artykuły, felietony, recenzje i wywiady. Publikowała m.in. w "Dialogu", "Szpilkach", "Filipince", "Kobiecie i życiu", "Polityce". Przełożyła na polski kilkadziesiąt książek, w tym dzieła m.in. braci Strugackich (m.in. "Piknik na skraju drogi"), Michaiła Bułhakowa, Bułata Okudżawy, Maksima Gorkiego, Wieniedikta Jerofiejewa, Władimira Sorokina, Nikołaja Gogola, Vladimira Nabokova.
Była jedną z sygnatariuszek "Memoriału 101", wyrażającego protest przeciwko projektowanym zmianom w konstytucji PRL (styczeń 1976). Współpracowała z Komitetem Obrony Robotników, pracowała także w dzienniku "Niezależność" Regionu Mazowsze NSZZ "Solidarność". Po wprowadzeniu stanu wojennego była internowana, publikowała w pismach drugiego obiegu (m.in. "Wezwanie", "Vacat", "Kultura Niezależna"). Po 1989 r. współpracowała z "Gazetą Wyborczą"
Należała do Stowarzyszenia Pisarzy Polskich i polskiego PEN Clubu. Została odznaczona m.in. Srebrnym Krzyżem Zasługi (1976), Brązowym Medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis" (2007) i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2011).
Była partnerką poety, publicysty i tłumacza Witolda Dąbrowskiego, wspólnie na polski przełożyli m.in. "Jeden dzień Iwana Denisowicza" Aleksandra Sołżenicyna i "Mistrza i Małgorzatę" Michaiła Bułhakowa.
Lewandowska miała 87 lat.(PAP)
autorka: Martyna Olasz
oma/ wj/
