Ponad 4 mln odwiedzających muzea i galerie w regionie, 2,2 tys. przedstawień i koncertów oraz 4,5 tys. imprez w Krakowie – to dane z raportu GUS nt. sytuacji w kulturze w 2020 r., opublikowane w piątek przez krakowski magistrat. Sukcesem jest m.in. utrzymanie zatrudnienia w instytucjach kultury.
„Liczby z raportu GUS pokazują, że w ubiegłym roku, pomimo pandemii, krakowska oferta kulturalna była różnorodna, chętnie wybierana i doceniana” – podało biuro prasowe Urzędu Miasta Krakowa.
Region, a szczególnie Kraków, przyciągnął blisko 42 proc. ogólnej liczby odwiedzających polskie galerie i salony sztuki i co piątego zwiedzającego krajowe muzea – łącznie 4,1 mln osób. „W porównaniu z danymi dotyczącymi uczestnictwa w kulturze w skali całego kraju, oferta Krakowa okazała się wyjątkowo atrakcyjna” – zaznaczyło biuro magistratu.
Jak zauważono, popularność krakowskich i małopolskich galerii oraz muzeów ma znaczenie w kontekście spadku ogólnej liczby zwiedzających muzea i oddziały muzealne w 2020 r. – aż o blisko 71 proc. w porównaniu z rokiem poprzedzającym.
„W trakcie ograniczeń związanych z pandemią staraliśmy się na bieżąco reagować i dostosowywać ofertę muzeum do panujących warunków. W czasie zamknięcia przybliżaliśmy nasze działania i propozycje w internecie, a kiedy tylko było to możliwe otworzyliśmy się dla odwiedzających. To, jak muzea poradziły sobie z pandemią jest efektem wspólnych wysiłków, działań realizowanych wcześniej, odpowiedniego reagowania, a także wsparcia miasta” – powiedział dyrektor Muzeum Krakowa Michał Niezabitowski.
Zgodnie z rejestrem GUS w województwie na koniec 2020 r. działało 101 muzeów i oddziałów muzealnych, w tym 42 w Krakowie. To właśnie krakowskie oddziały gromadzą ponad 84 proc. ogólnej liczy zbiorów muzealnych województwa. Muzea i oddziały muzealne zorganizowały w ubiegłym roku 343 wystawy stałe oraz 319 wystaw czasowych. Dane GUS nie obejmują oferty muzeów prywatnych, uniwersyteckich i kościelnych; liczbę oddziałów muzealnych działających w samym Krakowie miasto szacuje na 113 jednostek.
Według GUS, z 57 małopolskich galerii i salonów sztuki (6 galerii państwowych, 22 samorządowe, 29 instytucji prywatnych) ponad 70 proc. zlokalizowanych jest w Krakowie. W ciągu ubiegłego roku małopolskie galerie i salony sztuki zorganizowały łącznie 329 wystaw w kraju i za granicą. W województwie wystawy zwiedziło blisko 862 tys. osób, w tym ponad 739 tys. wystawy plenerowe. Galerie państwowe i samorządowe zorganizowały 199 wystaw, z których blisko połowę (43,2 proc.) stanowiły wystawy zorganizowane przez galerie działające w Krakowie.
W 2020 r. w województwie zorganizowano 2,6 tys. przedstawień i koncertów, w których uczestniczyło 360 tys. osób. W teatrach i instytucjach muzycznych odbyło się 61 premier. Zdecydowana większość inicjatyw – 2,2 tys. to przedsięwzięcia zaproponowane przez teatry i instytucje muzyczne zlokalizowane w Krakowie. Zgromadziły one 319,5 tys. widzów i słuchaczy.
Jak podał GUS, w 2020 r. małopolskie centra i ośrodki kultury, świetlice zorganizowały 14,9 tys. imprez (to o ponad połowę mniej niż w 2019 r.), w których wzięło udział 1,2 mln uczestników (o blisko 71 proc. mniej w porównaniu z 2019 r.). Przeważały warsztaty, prelekcje, spotkania i wykłady. Pod względem liczby uczestników przypadających na jedną imprezę najliczniejsze były festiwale i przeglądy artystyczne (uczestniczyło w nich średnio 378 osób). W Krakowie zorganizowano 4,5 tys. imprez (30 proc. ogólnej liczby imprez), w których wzięło udział blisko 453 tys. osób (36,4 proc. ogólnej liczby uczestników).
Jeśli chodzi o liczbę imprez masowych, to w województwie zorganizowano ich 46 (podczas gdy w 2019 r. – 353), które stanowiły 12,1 proc. ogólnej liczby masowych imprez artystyczno-rozrywkowych w Polsce. W regionie najwięcej imprez odbyło się w Krakowie – 20.
W czasie pandemii miasto realizuje projekty, które mają wesprzeć kulturę, np. kampanie zachęcające do odwiedzania Krakowa, a także aktywniejszego korzystania z oferty miasta przez mieszkańców („Kraków nieodkryty”, „Bądź turystą w swoim mieście – zwiedzaj Kraków”).
Pomoc dla krakowskiej kultury i jej twórców w 2020 r. zapewniał przygotowany i zrealizowany przez miasto program „Kultura Odporna”. Wartość tego wsparcia w 2020 r. wyniosła ponad 27 mln zł”.
Jak podkreślił pełnomocnik prezydenta Krakowa ds. kultury Robert Piaskowski, najważniejszym osiągnięciem tego czasu jest nie tylko utrzymanie zatrudnienia w sektorze kultury i zapewnienie ciągłości instytucji, ale przede wszystkim łączność, jaką zbudowały instytucje z odbiorcami, proponując ofertę regenerującą więzi społeczne.
„Chociaż statystyki GUS są bardziej optymistyczne niż zakładaliśmy, to należy szacować, że ogólnie partycypacja w wydarzeniach kulturalnych spadła o ponad 70 proc., a instytucje stoją przed wyzwaniem przyciągnięcia publiczności na nowo, a także przed wyzwaniem nadrobienia strat” – powiedział pełnomocnik prezydenta Krakowa ds. kultury.
Jak dodał, w najtrudniejszej sytuacji są instytucje generujące do 2019 r. nawet 50 proc. swoich przychodów ze sprzedaży biletów czy usług (np. Muzeum Krakowa, Teatr Bagatela, KBF, niektóre festiwale), ale także centra kultury, które nie są ujmowane w planach odmrażania czy wsparcia, m.in. Nowohuckie Centrum Kultury.
Z przygotowanego przez miasto „Raportu o stanie gminy” wynika, że 89 proc. krakowian jest zadowolonych z oferty kulturalnej i rozrywkowej miasta, a w 2020 r. statystyczny mieszkaniec blisko cztery razy korzystał z oferty miejskich instytucji kultury.(PAP)
autor: Beata Kołodziej
bko/ dki/
