Tadeusz Kantor. Fot. PAP/M. Szyperko
Wybitny twórca i reformator teatru XX wieku Tadeusz Kantor 6 kwietnia skończyłby 100 lat. Z tej okazji 17 kwietnia w Polsce rozpoczną się oficjalne uroczystości jubileuszowe, ale świat już teraz świętuje urodziny artysty. Tylko na 2 kwietnia instytucje polskie i zagraniczne przygotowały program obchodów w kilku europejskich miastach.
W tym dniu Biblioteka Polska w Paryżu udostępni zwiedzającym wystawę „Tadeusz Kantor. Les origines de Wielopole”. Czynna do 23 kwietnia ekspozycja będzie poświecona rodzinnemu miastu Tadeusza Kantora – Wielopolu Skrzyńskiemu (Podkarpackie).
Również 2 kwietnia włoskie radio publiczne Rai 3 rozpocznie cykl audycji Tadeusz Kantor: il circo della vita tra memoria e fantocci” (pol. cyrk życia pomiędzy pamięcią a lalkami). Autorki audycji, Silvia Parlagreco i Paola Bianchi, zaangażowały do programów współpracowników, aktorów, przyjaciół oraz cenionych znawców twórczości Kantora, zarówno z Polski, jak i z Włoch. Do końca miesiąca Włosi będą mogli posłuchać pięciu audycji w ramach cyklu.
Rumuni z kolei uczczą urodziny Kantora w Teatrze Odeon w Bukareszcie. Goście tej instytucji wezmą udział w wernisażu wystawy zdjęć Romano Martinisa, fotografującego działania Teatru Cricot 2; w projekcji filmu o Kantorze, wykładzie, promocji jego pism w języku rumuńskim oraz w innych spotkaniach poświęconych artyście. O Kantorze w Rumunii przypominają także tamtejsze czasopisma kulturalne, m.in. „Scena.ro”.
W kolejnych dniach (14-15 kwietnia) w Paryżu, szczególnie bliskiemu sercu Kantora – cenił miasto jako stolicę nowoczesnej kultury, tu też wziął ślub z Marią Stangret – na Uniwersytecie Sorbona odbędzie się międzynarodowa konferencja poświęcona autorowi „Umarłej klasy”. Z kolei 13 kwietnia paryżanie będą mogli przyjść do Teatru Odeon na wieczór poświecony Kantorowi i jego dziełom.
Inne wydarzenie zorganizowane we Francji na cześć Kantora potrwa od 13 do 17 kwietnia w Tuluzie. Będzie to cykl spotkań naukowych i kulturalnych „Kantor – portret wielokrotny. Polifonie, inspiracje od-rodzenia”. Projekt odbędzie się w ramach 24. edycji Tygodni Polskich, które w tym roku w całości są dedykowane solenizantowi.
Urodziny Kantora polskie i zagraniczne placówki będą organizowały także poza Europą, m.in. w Brazylii, Japonii, Chinach.
W USA wydarzenia ku czci artysty odbyły się już w lutym, na Yale University. Tamtejszy Wydział Teatralny zorganizował seminarium The Kantor Centennial. Amerykańscy studenci obejrzeli pokazy rejestracji spektakli Kantora oraz spotkali się z jego współpracownikami. Z kolei w Ośrodku Watermill Center, na Long Island w stanie Nowy Jork, zorganizowano cykliczne "zajęcia z mistrzem". Warsztaty obęły analizę tekstu, akcji scenicznej oraz gry aktorskiej przy użyciu metod inspirowanych twórczością Kantora.
Spośród zaplanowanych poza Europą wydarzeń rocznicowych na szczególną uwagę zasługuje wystawa, która potrwa w Sao Paulo od 18 sierpnia do 22 listopada. Ekspozycja będzie pierwszą w Ameryce Południowej retrospektywą Kantora, a zarazem największą prezentacją jego dorobku poza granicami Polski. Ekspozycja w Brazylii ma pokazać interdyscyplinarny charakter sztuki Kantora. Prezentacja zbudowana będzie w sposób problemowy, a nie chronologiczny. Na ponad 1,8 tys. m kw. powierzchni ekspozycyjnej zwiedzający zobaczą prace plastyczne, scenografie, dokumenty, a także mało znane prace filmowe.
Rok 2015 UNESCO ogłosiło rokiem Tadeusza Kantora.
bko/
