Pięć spektakli, w tym "Ryszard III" Williama Szekspira Teatru Narodowego w Budapeszcie, pokaz filmów, spotkanie literackie i koncert - tworzą główną część programu rozpoczynającego się w czwartek w Gdańskim Teatrze Szekspirowskim Tygodnia Węgierskiego.
"Nasz teatr powstał dzięki funduszom europejskim, stąd też namiastką naszej wdzięczności za to jest prezentacja teatrów z różnych krajów Europy" - powiedział w czwartek na konferencji prasowej dyrektor Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego prof. Jerzy Limon, tłumacząc ideę cyklu Teatry Europy.
Do tej pory w GTS w ramach tego przedsięwzięcia odbyły się "tygodnie": brytyjski, flamandzki, gruziński, rumuński, niemiecki, ukraiński oraz litewski.
Tydzień Węgierski zainauguruje w czwartek wieczorem inscenizacja "Ryszarda III" z Teatru Narodowego w Budapeszcie. Spektakl jest dziełem jednego z najzdolniejszych węgierskich reżyserów młodego pokolenia Attili Vidnyanszky’ego, urodzonego w 1993 r.
"Postać Ryszarda III zwykło się interpretować jako osobowość makiawelistyczną, swego rodzaju prototyp współczesnego dyktatora. Jednak twórcy spektaklu ukazują go jako zakładnika własnych decyzji oraz świata, którym rządzi zło i okrucieństwo. I pytają nie o to, dlaczego podłym staje się człowiek, lecz o to, jakim jest świat, który go tworzy. Jednocześnie reżyser nie skupia się wyłącznie na portrecie psychologicznym Ryszarda III, ale stawia śmiałą diagnozę podziału społecznego, opartego na konflikcie pokoleń – młodzi kontra starsi" - napisano w opisie przedstawienia.
Vidnyanszky wyjaśnił na konferencji prasowej, że spór między generacjami uwzględnił też w samej obsadzie aktorskiej. Starsi, doświadczeni aktorzy grają postaci skrępowane przez posiadaną władzę, podczas gdy młodzi absolwenci szkół teatralnych wcielają się w role bohaterów, którzy mają nadal możliwość podejmowania niezależnych decyzji.
"Młodzi ludzi u progu życia próbują zawsze szukać autorytetów i osób, w które mogą wierzyć i próbować podążać ich drogą" - ocenił reżyser.
"Ryszard III" Vidnyanszky’ego wielu węgierskich krytyków uznało za najlepszy spektakl teatralny w 2017 r., a odtwórca głównej roli - Zsolt Trill - został laureatem nagrody Krajowych Spotkań Teatralnych w Pecsu.
Kolejnym spektaklem w ramach Tygodnia Węgierskiego będzie monodram Edyty Łukaszewskiej pt. "Porno" Andrasa Visky'ego Teatru Nowego w Poznaniu. Sztukę wyreżyserował Cezi Studniak.
Widowni w Gdańsku zaprezentuje się także kolektyw performerski The Symptoms, skupiony wokół tancerki i choreografki Reki Szabo. Grupa przedstawi spektakl tańca pt. "Cuda Nocy".
W podobnej konwencji teatru tańca ze sztuką pt. "InTimE" wystąpi Compagnie Pal Frenak.
Publiczność będzie też miała okazję obejrzeć przedstawienie pt. "Great Sound in the Rush" Teatru Maladype. Będzie to opera semiseria, czyli półpoważna opera, w której wszystko dzieje się inaczej niż zazwyczaj, a jednak cechy opery kameralnej również zostają zachowane: uwertura, 12 aktów, arie, recytatywy oraz finał.
Tydzień Węgierski to także przegląd filmów z tego kraju. Będą to: "To nie są najlepsze dni mojego życia" (reż. Szabolcs Hajdu), "Syn Szawła" (reż. Laszlo Nemes), "Moja matka i inni wariaci z mojej rodziny" (reż. Ibolya Fekete), "Dusza i ciało" (reż. Ildiko Enyedi).
Odbędzie się też spotkanie nt. literatury węgierskiej, w którym udział wezmą tłumacze: absolwentka filologii węgierskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie Anna Butrym oraz Gaspar Keresztes, który obecnie jest kierownikiem ds. programowych Węgierskiego Instytutu Kultury w Warszawie.
W programie Tygodnia Węgierskiego jest też koncert węgierskiego skrzypka Feliksa Lajko wraz z polskim zespołem folkowym Vołosi.
Zaplanowano również "Węgierski festyn", podczas którego można będzie m.in. skosztować potrawy z kraju nad Balatonem oraz poznać tradycje świąteczne.
Współorganizatorem imprez w ramach Tygodnia Węgierskiego, który potrwa do 7 grudnia, jest Węgierski Instytut Kultury im. Balinta Balassiego w Warszawie, który jest również organizatorem wydarzeń podczas Roku Kultury Węgierskiej w Polsce, trwającego do końca 2017 roku.(PAP)
autor: Robert Pietrzak
rop/ itm/