Feliks Nowowiejski. Fot. NAC
Wystawą prezentującą życie Feliksa Nowowiejskiego oraz wykonaniem jego utworów podolsztyńskie Barczewo, gdzie kompozytor przyszedł na świat, uczci 139. rocznicę jego urodzin. Na mocy sejmowej uchwały Nowowiejski jest jednym z patronów bieżącego roku.
Feliks Nowowiejski urodził się 7 lutego 1877 roku w Barczewie. Teraz w tym podolsztyńskim miasteczku działa Salon Muzyczny jego imienia, który z okazji rocznicy urodzin kompozytora w niedzielę będzie otwarty od południa. "Ponieważ spodziewamy się sporej liczby gości na rocznicy urodzin Nowowiejskiego zdecydowaliśmy, że odbędą się one w większym pomieszczeniu, w Skarbcu Kultury Europejskiej" - powiedziała PAP Magdalena Łowkiel-Klimek z barczewskiego Salonu Muzycznego.
W Salonie tym można zobaczyć m.in. frak kompozytora i jego garderobę, rękopis "Roty" czy pośmiertną maskę artysty. Odtworzono tu także wnętrze gabinetu kompozytora.
W ramach obchodów rocznicy w Barczewie będzie zaprezentowana wystawa dotycząca jego życia, która dotąd była pokazywana w poznańskim Salonie Muzycznym Feliksa Nowowiejskiego. Łowkiel-Klimek powiedziała PAP, że ekspozycja ta od niedzieli na stałe będzie prezentowana w Barczewie.
"Poza tym odbędzie się koncert utworów Nowowiejskiego w wykonaniu Agnieszki i Pawła Panasiuków z olsztyńskiej filharmonii" - dodała Łowkiel-Klimek.
Decyzją Sejmu rok 2016 jest poświęcony Feliksowi Nowowiejskiemu, który szerszej publiczności jest znany z napisania muzyki do "Roty". W uchwale sejmowej czytamy, że "Nowowiejski zawsze stał po stronie polskości i polskiej kultury".
W 2016 roku przypada 70. rocznica śmierci, a w 2017 r. – 140. rocznica urodzin twórcy.
Na Warmii Nowowiejski związany był nie tylko z Barczewem, ale i Olsztynem, gdzie jego rodzina przeprowadziła się w 1893 r. oraz ze Świętą Lipką - tu działała jezuicka szkoła muzyczna, do której Nowowiejski dostał się na naukę ponieważ jako 10-latek skomponował suitę fortepianową zatytułowaną "Łatwe tańce klasyczne i współczesne". W Świętej Lipce Nowowiejski uczył się gry na organach, na fortepianie, skrzypcach, wiolonczeli i waltorni.
Kompozytor był też organistą w olsztyńskiej katedrze, a w 1920 roku aktywnie angażował się w działania poprzedzające plebiscyt, mający rozstrzygnąć o przyłączeniu Warmii i Mazur do wyzwolonej Polski. Zorganizował w dziesięciu miastach koncerty, z których dochód przeznaczył na potrzeby plebiscytu, podczas których zaprezentowana została jego pieśń do słów Marii Paruszewskiej "O Warmio moja miła", uznana po latach za hymn Olsztyna.
Feliks Nowowiejski mieszkał także w Krakowie (od 1090 r.), a następnie w Poznaniu (od 1919 roku), gdzie zmarł 18 stycznia 1946 roku i został pochowany na Skałce Poznańskiej w Krypcie Zasłużonych Kościoła św. Wojciecha.
Kompozytor tworzył kantaty i pieśni patriotyczne do tekstów m.in. Kochanowskiego, Krasińskiego czy Norwida, odwołujących się do narodowej dumy i polskiej historii. Wielkim powodzeniem cieszył się jego śpiewnik zawierający hymny poszczególnych regionów kraju. Ponadto skomponował lub opracował wiele pieśni inspirowanych muzyką ludową. W ten sposób powstały zbiory: "Śpiewnik górnośląski", "Warmijskie pieśni ludowe" czy "Dziesięć regionalnych polskich pieśni ludowych". Na motywach ludowych i baśniowych oparł także artysta operę "Legenda Bałtyku". Dzieło to zdobyło popularność w wielu teatrach Europy. Przetłumaczone zostało na język niemiecki i było wystawione w Berlinie.
W kraju uhonorowany został Państwową Nagrodą Muzyczną oraz Krzyżem Komandorskim Orderu "Polonia Restituta". Z rąk papieża Piusa XI otrzymał godność szambelana papieskiego za utwór "Missa pro pace", a w uznaniu za twórczość religijną otrzymał honorowe członkostwo działającego w Londynie "The Organ Music Society". (PAP)
jwo/ pz/
