Franco Zeffirelli. Fot. PAP/EPA
W wieku 96 lat zmarł w sobotę w Rzymie światowej sławy włoski reżyser filmowy, teatralny i operowy Franco Zeffirelli. Był jednym z najwybitniejszych włoskich twórców XX wieku. Działał też w polityce.
Zeffirelli nakręcił ponad 20 filmów, z których wiele przeszło do historii kina. To dzieła takie jak "Brat Słońce, siostra Księżyc" o świętym Franciszku z Asyżu, ekranizacje sztuk Williama Szekspira czy zawierająca wątki autobiograficzne "Herbatka z Mussolinim".
Niedawno przeprowadzone badania genetyczne wskazały, że był on jednym z potomków Leonarda da Vinci.
Artysta urodził się 12 lutego 1923 roku we Florencji jako Gian Franco Corsi Zeffirelli. Jego matka wcześnie zmarła, a ojciec uznał go dopiero, gdy miał 19 lat. Jego opiekunem był późniejszy burmistrz Florencji, obecnie kandydat na ołtarze Giorgio La Pira.
Studiował na florenckiej Akademii Sztuk Pięknych, a następnie sztukę i architekturę na uniwersytecie w swym rodzinnym mieście.
W latach II wojny światowej walczył w partyzantce i był tłumaczem przy brytyjskim wojsku.
Po wojnie zainteresował się teatrem. Swą pracę artystyczną zaczął jako asystent Luchino Viscontiego.
W latach 50. zaczął stawiać pierwsze kroki jako reżyser teatralny i filmowy, a także operowy. W mediolańskim teatrze operowym La Scala wystawił "Kopciuszka" Rossiniego.
W kolejnych latach reżyserował sztuki teatralne oraz opery wystawiane w Londynie, Edynburgu, Trieście, Nowym Jorku, ponownie w La Scali oraz w Arenie w Weronie.
W 1974 roku był reżyserem transmitowanej na cały świat inauguracji Roku Świętego, ogłoszonego przez papieża Pawła VI.
Wielkim sukcesem był jego miniserial "Jezus z Nazaretu", nakręcony z ogromnym rozmachem i gwiazdorską obsadą w 1977 roku.
Dla dużego ekranu wyreżyserował "Poskromienie złośnicy" z Elizabeth Taylor i Richardem Burtonem oraz "Hamleta" z Melem Gibsonem. Nominację do Oscara za reżyserię dostał za "Romeo i Julię", a nagrodę Brytyjskiej Akademii Filmowej - za najlepszą scenografię do filmu "Traviata".
Ostatnim jego filmem fabularnym była "Wieczna Callas" z 2002 roku z Fanny Ardant w roli głównej.
Zauważa się, że niemal wszystkie jego filmy były międzynarodowymi produkcjami.
W 2004 roku brytyjska królowa Elżbieta II przyznała Zeffirellemu honorowy tytuł szlachecki.
Od 1994 do 2001 roku, przez dwie kadencje zasiadał w Senacie Włoch, wybrany z listy Forza Italia Silvio Berlusconiego.
Franco Zeffirelli zostanie pochowany w swej rodzinnej Florencji.
W mieście tym powstaje właśnie dedykowany jego twórczości Ośrodek Sztuki.
Z Rzymu Sylwia Wysocka(PAP)
sw/ bjn/
